Салқынбай А., Абақан Е. с



Pdf көрінісі
бет8/336
Дата14.12.2021
өлшемі13,56 Mb.
#126888
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   336
Байланысты:
Салқынбай линг. Түсіндірме сөздік

АҒЫЛШЫН  Т ІЛ І 
-   герман
тілдерінің батыс-герман тобына 
жататын  тіл.  Ұлыбританияда, 
Ирландия да,  Сол.  Америкада, 
А встрал ияд а,  Ж аңа  З е л а н- 
дияда,  Азия  мен  Африканың 
кейбір  елдерінде  тараған  тіл. 
Сөйлеушілердің жалпы саны 437 
млн.  асады. Ұлыбритан  Біріккен 
К о р о л ь д ігі,  Сол.  Ирландия, 
А Қ Ш , 
А в стр а л и я , 
Ж аңа 
Зеландия,  Канада  (ф ранцуз 
тіл ім е н  
б ір ге ), 
И рландия 
(и р л а н д и я   тіл ім е н   б ір ге ), 
Үндістан (уақытша), Африка (15 
мемлекет) елдерінде және БҰҰ- 
ның ресми тілі.
А.т.  негізінд е  материктен 
Б ританияға  қоны с  аударған


көне  гөрман  тайпалары ны ң 
(англ,  сакс,  ют)  тілдері  жатыр. 
Vfl-XI  ғғ.  англосаксон  тілінде  4 
диалект  болған:  нортумбрия- 
лық,  мерсиялық,  уэссек  жэне 
кент.  IX—XI  ғғ.  скандинавтар 
жасаған  жорықтардың  нәтиже- 
сінде  Британияның  солтүстік 
және  солтүстік-шығыс  аймак- 
тары  әлсіреп,  Уэссек  король- 
дігінің экономикалық-саяси ық- 
палы  арта  түседі.  Осы  кезеңде 
уэссек  диалектісі  әдеби  тілдің 
негізі болып алынды. VI ғ. бастап 
Англияға христиан дінімен бірге 
латын  с ө з д е р і  де  ке л е д і. 
Б ританияны  
м е ке н д е ге н  
жергілікті халықтың-кельттердің 
тілі,  тек  географ иялық  атау- 
ларда  ғана  сақталып  қалған. 
1016  ж.  Англия  дат  короліне 
бағынышты  болған,  сондықтан
А. т. скандинав тілінің әсері бар, 
ал  1066  ж.  норман  тайпалары- 
ның  ж оры ғы   А .т.  ф р анц уз 
лексикасы ны ң  енуіне  себеп 
болды.  Қазіргі  А.т.-де  бірнеше 
диалекті  бар:  Ұлыбританияда -  
шотланд,  солтүстік,  орталық, 
оңтүстік,  оңтүстік-батыс  диа- 
лектілері.  А Қ Ш -та  -   ш ығыс- 
ағылшын,  орталық-атлантика- 
лық (орталық),  оңтүстік-шығыс, 
орталық-батыс  диалектілері. 
АҚШ-та орталық диалект әдеби 
тілдің  негізі  болып  табылады. 
Әдеби  А.т.  негізіне  Лондон  тілі 
алынған  (орталық-шығыс  диа­
АДА П-АДА П
лект).  Әдеби  А.т.-нің  вариант- 
тары бірінен-бірі лексикасымен 
және  айтылуымен  ерекш еле- 
неді.  А.т.  жазуы  VII—VIII  ғғ.-дан 
белгілі.  Ең  көне  ескерткіш   -  
р у н и ка л ы қ  ж а зу   ү л гіс ін д е  
жазылған  (VII  ғ.).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   336




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет