«Театрлік хореографиялық өнер және кітапханатану» кафедрасы
жүктеу/скачать 1,02 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Құжаттарды ақпаратты талдау, қорыту деңгейі бойынша топтастыру
| Дәріс 7
Тақырып: Құжаттардың жіктелуі. Дәрістің мақсаты: Құжаттардың жіктелуін қарастыру Дәріс мазмұны: Құжаттарды мазмұны бойынша топтастыру. Құжаттарды ақпаратты талдау, қорыту деңгейі бойынша топтастыру. Негізгі құжаттың (мағнасы) мазмұнының көрінісі енгізілген топтастырулар- сематикалық деп аталады. Мұнда білімнің әр саласы, тақырыбы, пәні, мәселесі бойынша құжат мағынасының көріністеріне сәйкес т.үрлерге және түр тармақтарға бөлу жүргізілгеді.Құжаттарды мағынасы бойынша топтастыру практикалық қызметте рубрикатордың,топтастырғыштың, топтастыру таблицаларының көмегімен жасалады. Тақырыбы, пәні, сонымен бірге, негізгі мғыналық аспектілері лексикалық бірліктердің (негізгі сөздер, дескрипторлар) көмегімен жазылуды мүмкін және олар құжаттарды тотастыруды жүргізуде негіз бола алады. Құжаттардың сематикалық поштасы құжаттық-коммуникацилық сала бөлімдерінде үлкен практикалық мәнеге ие. Оларға кітапханалық-ондық топтама (УДК), Дьюидің ондық топтамасы, кітап басып шығаруға арналған әдебиетті бірыңғай топтастыру және т.б. Бір бөлік құжат түрлеріне де мазмұнды топтастыруларда бар: мысалы, мемлеккттік стандарттар топьтамасы,өнер табыстарды халықаралық топтастыру. Осы топтамаларда ақпараттық-іздеу жүйелерін және құжат массивтерін ұйымдастырулар негізделген. Әзірше әлемнің барлық елдеріне ортақ құжаттарды топтастырудың бірыңғай сематикалық схемасы әлі де болса құрылмаған. Шетелде негізінен әмбебап ондық топтама (УДК) қолданылады. Ол халықаралық құжаттама жөніндегі федерацияның Зияткерлік меншігі болвп табылады. Әлем елдерінің жартысы М. Дьюидің Ондық топтамасын немесе өз ұлттық топтамаларын қолдануда. Әсіресе АҚШ-та ұлттық топтамаретінде 1901-41ж.ж. жасалған кітапханалық-библиографиялық тотамасының аудару жүйесі «АҚШ конгресс кітапханасының топтамасы» болып танылды. Ол конгресс кітапханасы каталогтарын ұйымдастыруда және орталықтанған каталогтарында қолданылады. ТМД елдерінде, соның ішінде Украинда, УДК-дан басқа кітапханалық-библиографиялық топтама (ББК) қолданылады. Ол 1957-68жж. Бұрынғы Кеңес Одағының ірі кітапханаларының біріккен күш салуымен жасалған кітапханалық-библиографиялық топтаманың иерархиялық комбинациялық жүйесі болып табылады. Құжаттарды ақпаратты талдау, қорыту деңгейі бойынша топтастыру Ақпаратты талдау, қорыту деңгейі бойынша құжаттар бастапқы (1-ші) және 2-ші болып бөлінеді. Бастапқы (1-ші) құжатта –зерттеу, оқу, өңдеу жұмыстарының нәтижелерінің сипаттамалары мазмұндалады. Мұндай құжат өзін тікелей ғылыми, өңдірістік, басқару, шығармашылық және т.б қызметті бейнелейтін нәтиже ретінде көрсетеді. Оның міндеті қоғамды бастапқы ақпаратпен қамтамасыз ету. 2-ші құжат-бір немесе бірнеше құжаттырды талдау-синтетикалық өңдеу нәтижесі болып табылады. 2-ші құжат (басқащша айтқанда - ақпараттық) бастапқы құжаттар жөнінде мәліметтер баяндалады, олар бастапқы құжаттарды ақпаратты талдау (библиографиялық-реферативтік, шолулық)жолмен алынады. Оның міндетті- қоғамда екінші ақпаратпен қамтамасыз ету болып табылады. жүктеу/скачать 1,02 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|