«Театрлік хореографиялық өнер және кітапханатану» кафедрасы

“Құжаттық коммуникация”, “құжаттық коммуникация жүйесі”,”құжаттық коммуникациялық жүйе” түсініктері құжаттану үшін базалық болып есептеледі.

Құжаттық коммуникация екі немесе одан да көп адамдар арасындағы құжатпен алмасудағы жанама түрдегі құжатты айтады. Құжаттық коммуникация әлеуметтік коммуникацияның жүйесі болып табылады.

Құжаттық ақпаратты беруші қоғамда әлеуметтік құжаттық коммуникация деп аталады. Оны жіберуші де, тұтынушы да адам немесе адамдар тобы, қоғам.

Құжаттық коммуникацияда коммуникация құралы ретінде құжат жүреді, яғни материалдық нысан.

Әлеуметтік құжаттық коммуникация процесі үш элементтен тұрады:коммуникант, коммуникат,реципиент.

“Коммуникат-реципиент” құжаттық ақпарат пен коммуникацияның пайда болу дереккөзі болып табылады.

Коммуникант-құжаттық хабарламаны жіберуші, акт коммуникациясын бастаушы. Реципиент-оны қабылдаушы коммуникантпен реципиент арасында коммуникация арнасы орнығады, онысыз байланыс жасау мүмкін емес. Осы арна бойынша коммуниканттан реципиентке коммуникат беріледі, яғни құжаттық хабарлама беріледі.

Құжаттық коммуникация келесі құрамдас бөліктерден тұрады:

1.Құжаттық ақпаратты беруші- коммуникант.

2.Құжаттық ақпарат арналған- реципиент

3.Ақпарат беруші тәсіл немесе арна- коммуникант.

4.Берілген ақпарат мазмұны

5.Код- хабарлама берілген тіл ережесі.

6.Мәнмәтінде хабарлама толық жазылады.

Хабарлама үш жетекші компоненттен тұрады:

1.Хабарлама мазмұны

2.Құжаттық хабарламаны беру құралы

3. Хабарламаны декодирлеу-алушының тіліне аудару

Осылайша құжатты коммуникациялық процесс элементі ретінде қарастырса, ол ақпарат беру құралы болып есептеледі, ал егер реципиент тұрғысынан қарастырар болсақ, ол ақпарат дереккөзі болып шыға келеді.

Құжаттық коммуникация әлеуметтік коммуникацияның басты мәнжүйесі, яғни екі немесе одан да көп адамдар арасында ақпарат алмасу жүйесі болып есептеледі.

Хабарламаны беру арнасына байланысты әлеуметтік коммуникацияны формалдық емес және формалдық деп бөлуге болады. Формалдық емес коммуникация жіберуші мен тұтынушы арасында жеке байланыс, кездесу, әңгіме түрінде орнығады, ал формалдық арнайы құрылған ұйым немесе мекеме арасында:баспа басылымы жүйесі, кітапханалар, ақпараттық қызмет және т.б.

Барлық құжаттық ақпарат коммуникациясының формалдық арнасы бойынша жүргізіледі.

Құжаттық коммуникация арналарына: баспа, кітап сату, библиографиялық және ақпараттық қызмет, кітапханалық, мұрағат және мұражай ісі жатады.

Бұқаралық коммуникациялар-ақпаратты үлкен аудиторияға таратушы құрылым. Бұқаралық коммуникацияға баспа,радио, телевидение, кино,- дыбыс және бейне жазба және ақпарат берудің басқа да арналары жатады.

Интернет-бұқаралық ақпарат құралдары сипатына бірте- бірте ие болып келе жатқан неғұрлым жаңа ақпараттық құрал. Коммуникациялар осы халықаралық жүйе арқылы интерактивті түрде жазба, гипермәтінді, сонымен қатар анимациялы түрде қолданылады.

Әлеуметтік коммуникация ақпараттары формасы бойынша құжаттық және құжаттық емес болып бөлінеді.