Коммуникативтік құзіреттілік – бұл тілді қарым-қатынас кеңістігі ретінде түсініп, іс-əре- кеттің белгілі бір саласында қарым-қатынастың мақсаты мен жағдаятына сай үйреніп жатқан тіл құралдары арқылы сөйлеу əрекетін жасау қабілеті.
Тілдік құзіреттілік – тіл арнайы заңдылық- пен қызмет жасайтын жүйе деп түсініп, осы жүйенің көмегімен басқа адамның ойын ұғу жəне ауызша, жазбаша түрде өзіндік пайым- дауларын жеткізе білу қабілеті.
Əлеуметтік-мəдени құзіреттілік – тіл халық мəдениетінің құрамдас бөлігі, мəдениетті тасымалдаушы құрал деп түсініп, үйреніп жатқан тілде сөйлейтін халықтың əдет-ғұрпын, этикетін, əлеуметтік стереотиптерін, тарихын, мəдениетін қоса меңгеріп, қарым-қатынас бары- сында оларды қолдана білу қабілеті.
Жалпы семантика теориясы мен зерттелуі
Жалпы семантика— американдық философия мен социологиядағы тілдің ойға, сол арқылы адамның мінез-құлқына тигізетін әсерін зерттейтін бағыт. Оның негізін 20 ғ. 30 жж. А. Кожибский салған. Жалпы семантика философия, психология, социология, лингвистика идеяларын формалды түрде біріктіріп, тіл мен коғам тарихын, тіл мен ойдың қарым-қатынасын идеалистік тұрғыда түсіндіреді, соматикалық, психологиялық ауытқулардың, әлеуметтік ауыртпалықтардың себебі тіл құрылымында жатыр деп қарайды. Казіргі тілдер қолданушыларға әр түрлі жолмен әсер етіп, көптеген қиындықтар туғызады, оны тек "жақсы" тіл жасау арқылы жоюға болады дейді. Жалпы семантиканың бұл идеясы Сепир — Уорф болжамына жақын.
Достарыңызбен бөлісу: |
