Жеке адам мен ұлт еркіндігінің шектелуі немесе тежелуі әртүрлі объективті және субъективті себептерге байланысты. Бұл шектелу адамдарға қиянат емес, қайда адамдардың қауіпсіздігі үшін жасалуы мүмкін. Мысалы қазіргі сәттегі “короновирусқа” байланысты карантин шаралары, блокпосттар ққойылуы т.б. осының дәлелі. Ал, тоталитарлық, авторитарлық жүйелердің үстемдігі, яғни демократтық құқықтар мен саяси бостандықтарға (сөз, жиналыс, минигн, бірлесу, сайлау және сайлану т.б.), қысым жасалуы, сондай-ақ материалдық жоқшылық, рухани жұтаңдық, шектен тыс эгоизм және т.б. жайындағы мәселе мүлде басқа. Шынайы еркіндік – адамдар арасындағы мәдени қарым-қатнастардың кепілі. Ендеше оның ғылыми мәні мен мазмұнын әрбір азаматтың айқын түсінуіне қол жеткізу ұлттық идеология мен саясаттың басты міндеттерінің бірі болып табылады.
