Ерманова с. А



Pdf көрінісі
бет60/99
Дата11.01.2022
өлшемі0,84 Mb.
#111118
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   99
Байланысты:
ERMANOVA su topyrak aua got na PDF

 
4.10. Ауаның ластануы 
 
Атмосфералық  ауаның  құрамында  жеңіл  ілесіп  жүретін 
табиғи  және  жасанды  шаң-тозандар  болады.  Олардың  табиғи 
түріне  космостық  тозаң,  вулкан  топырағы,  жердің  шаңы,  теңіз 
шаңы және орман ӛртінен шыққан шаңдар жатады. 
Космос тозаңы метеориттердің жануынан шығады, ӛте ұсақ, 
жерге баяу отырады, мӛлшері ӛте аз (0,0001 %).  
Вулкан топырағы кӛп аумақты қамти алады және ауада ұзақ 
уақыт  ілесіп  жүре  береді.  Сондықтан  ол  ауаны  ластауда  кӛп 


98 
 
территорияға  жайылады,  бірақ  вулкан  атқылауы  сирек 
болатындықтан адам үшін аса қауіпті емес. 
Ауаның ластануына топырақ пен ӛсімдік тозаңдары кең әсер 
етеді.  Ауадағы  топырақ  шаңы  70-80%  кремний  тотығы  бар 
минерал  қоспалардан  тұрады.  Ӛсімдік  тозаңдары  денсаулыққа 
айрықша зиянды болып келеді, ӛйткені ағза аллергиялық жағдайға 
душар болады (поллиноз, ринит, т,б.). 
Ауа  шаң-тозаңдардан  тазарып  тұру  қабілетіне  ие,  бұған 
ауаның  конвекциялық  қозғалысы  жәрдем  береді.  Ауаның 
тазаруына  ірі-ірі  шаңдардың  ӛздігінен  отыруы  (седиментация), 
жаңбыр мен қардың жаууы кӛмектеседі. 
Ауаның  табиғи  ластануынан  жасаңды  (антропогендік) 
ластануы қауіпті. Егер XX - ғасырдың басында ӛндірістік орындар 
ауаға  19  табиғи  элемент  бӛліп  шығарса,  қазіргі  кезде  олардың 
саны  100-ден  асып  кетті,  кӛпшілігі  ӛте  улы,  ағзаға 
гонадотоксикалық,  эмбриотоксикалық  және  канцерогендік  зияны 
бар. 
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   99




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет