Кҥкірт тотығы (кҥкіртті газ). Ультракүлгін сәулесінің
әсерімен тотығын триоксид түзеді, ал ол болса ауа ылғалымен
бірігіп күкірт қышқылына айналады, сӛйтіп “қышқыл жаңбырдан”
жауа байқалады.
Ультракүлгін сәулесінің әсер етуімен азот тотығы азотты
тотық пен оттегінің жеке атомына ыдырайды.
Гептан, гексан және басқа кӛмірсутегінің тотығуы
пероксиацилнитрат (ПАН) және пероксилбензоилнитрат деген
улы (ПБН) қоспаларға ӛтеді. Осы заттар азот тотығымен бірге
фотохимиялық түтін (фотохимический смог) түзеді.
Ауаның едәуір мӛлшерде ластануына ӛндірістік орындардың,
жол машиналарының, жылу электр станцияларының шығаратын
күлі, қара топырағы (сажа) және басқа газ заттары (27 %) әсер
етеді.
74
Қара және түсті металлургия ӛндірістерінің ластануы 10-24%
шамасында. Жол тасымал машиналарының үлесіне қалаларда 60
% келеді. Олардың шығарған кӛміртегі тотығы, азот тотығы,
кӛмірсулары, қорғасыны, қара шаңы және басқалары денсаулық
үшін айрықша зиян.
