Ертегілер әлемінде Мазмұны
жүктеу/скачать 107,62 Kb.
|
ерегілер жинағы Байменова З.С.
- Бұл бет үшін навигация:
- Мақта қыз бен мысық
| Жеті қазынаның бірі
Арыстан барлық аңдарды жинап, кімнің күшті, ақылды, епті екенін білгісі келеді. Барлық аңдар өз пікірлерін айтып, ең күшті ақылды деп арыстанды айтады. Бірақ ит үндемейді. Оған арыстан сен неге үндемейсің депті, ит оған ең ақылды, қайратты – адам депті. Арыстан оған ашуланады. Ит осылай аңдардан бөлініпті. Содан бері ит адамның досы, серігі, қорғаушысы болыпты. Мақта қыз бен мысық Ерте, ерте, ертеде,Ешкі құйрығы келтеде,Мақта қыз бен мысық өмір сүріпті. Мақта қыз үстел үстін реттейді. Ыдыстарды жиыстырған кезде мейіз тауып алады. Мақта қыз (Мысығын шақырады) - Мияуым менің, қайдасың? - Тарғылым менің, келе ғой, мен саған мейіз беремін (мысық келмейді) - Келмесең, келмей –ақ қой, өз обалың өзіңе,- деп (мейізді қыз жеп қояды) Осы кезде үй артынан «мяу» деген дыбыс шығады. Мақта қыз ыңылдап ән салады, мысық шығады. Мақта қыз: Мысығым-ау, мысығым, Тарғылы жақсы түсінің. Таңертең де, кеште де, Бетін жуған пысығым. Піш - піш десем, келе ғой, Айтқаныма көне ғой. Шақырғанда піш-піш деп, «Мяу! -деп дыбыс бере ғой. Әжей: Сол кезде мысық шығып Мақта қызға өлең айтып береді. Мысық: Менің атым мысық, Екі көзім қысық. Тышқан аулап отырамын Сүт-көжемді ішіп –дейді Мысық: Мақта қыз, сен мені неге шақырдың? Мақта қыз: Айтпаймын! Мысық: Ендеше, мен сенің қатығыңды төгемін. Мақта қыз: Ой,ой. Сен не істедің? Сол үшін мен сенің құйрығыңды кесіп аламын! (құйрығын кесіп алады) Мысық: Берші, құйрығымды! Мақта қыз: Бермеймін! Қатығымды қайтарып бер! Сөйтіп, мысық сиырға келеді. Сиыр: Менің атым сиыр, Өрісім алыс қиыр. Етім үшін, сүтім үшін, Адамдар маған үйір - дейді. Мысық: Мяу, сиыр, сиыр, сен маған қатық берші! Сиыр: Сен маған жапырақ әкел, менің қарным ашып тұр. Сөйтіп, мысық ағашқа барады. Ағаш: Мен жасыл ағашпын, Күтсеңдер гүл ашам, Жолыңа нұр шашам, Жапырағым азық, Бұтағым қазық. Саяма сағаларсың, Салқындап дем аларсың. Мысық: Ағаш, ағаш, маған жапырақ берші! Ағаш: Маған су әкеліп бер мен шөлдедім, мен саған жапырақ беремін. Сөйтіп, мысық су іздеп келе жатса, алдынан су тасып жүрген қыздар шығады. Қыздар: Су - тіршілік негізі, Онсыз өмір сүрмейсің. Тазалықтың негізі, Су деп және білгейсің –деп әндетіп жүреді. Мысық: Мяу, қыздар маған су беріңдерші. Қыздар: Сен бізге дүкеннен сағыз әкеліп бер. Сөйтіп, мысық дүкеншіге келеді. Мысық: Мяу, дүкенші, дүкенші маған сағыз берші. Дүкенші: Маған жұмыртқа әкеліп бер, мен саған сағыз берем. Мысық әбден шаршады жұмыртқа іздеп тауыққа барады. Тауық: Мен ақ тауықпын, Өзім қақсауықпын. Күніне бір жұмыртқа табам, Осыған жетеді шамам - деп әндетеді. Мысық: Мяу, тауық, тауық маған жұмыртқа берші. Тауық: Сен менің балапандарыма дән әкеліп бер, біз ашпыз. Мысық ойға батып, басын ұстап не істерін білмей отырып қалады. Осы кезде бір тышқан жүгіріп шығып, інді қаза бастайды. Тышқан: Мен тышқанмын, Өзім дән екпеймін. Егістен ұзап кетпеймін, Айналам толы ән, Қоймам толы дән, Дәнді тастап кетпеймін - деп ән салып жүрген тышқанды мысық бас салып ұстап алады. - Айт, үйіңде не бар? Жаныңның барында айт, тез, әйтпесе, қазір жеп қоямын. Тышқан: Сен маған бір ән айтып бер. Мысық: Мақта қызбен қосылып « Қошақаным» әнін айтып береді. Тышқан мысыққа рахмет айтып, бір қап тары береді, мысық дәнді тауыққа береді, мысық жұмыртқаны дүкеншіге береді, дүкенші мысыққа сағыз береді, сағызды мысық қыздарға береді, қуанған қыздар мысыққа су береді, суды мысық ағашқа құяды, шөлі қанған ағаш мысыққа жапырақ береді. Жапырақты мысық сиырға береді, сиыр оған қатық береді, қатықты мысық Мақта қызға берді. Мысық: Мақта қыз, қатығың міне мен енді бұзық болмаймын, айтқаныңды тыңдаймын,- деп қатықты қызға берді. Сөйтіп Мақта қыз қатығын ,мысық құйрығын қайтарып алып, екеуі тату-тәтті өмірсүрген екен. жүктеу/скачать 107,62 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|