кілт сөзін
анықтап алуымыз
қажет. Бұл жағдайды біздің кілт сөзіміз – көшбасшы сөзі.
Ли́дер
(ағылш.
leader
— "бастаушы, бірінші, алда жүруші") — белгілі бір
топтағы басқару тұрғысынан беделді әрі ықпалды тұлға.
Эссе жазу барысында сөздіктер мен анықтамаларды пайдалану
ұсынылады. Сөздіктерде сөздер мен терминдердің мағынасын нақтылау
қажет, ал орфография және пунктуация бойынша анықтамалардан мәтіндегі
тыныс белгілердің дұрыс қойылуы мен сөздердің дұрыс жазылу ретін
нақтылау алу керек. Мәтінмен жұмыс оқушының сыни тұрғыдан ойлау
қабілетін арттыруға, логикалық қабілеті мен таным көкжиегінің кеңіюіне,
соның негізінде сөздік қорының толығуына көмектеседі.
Сіз қалай ойлайсыз, эссенің «тақырыбы», «қозғайтын мәселесі»,
«проблемасы» түсініктері бір-бірінен қалай ажыратылады, әлде бұл
- 10 -
Мен осы мәселе туралы не білемін?
Ол мәселе қандай салаға жатады?
Осы мәселе туралы мәліметтерді қайдан таба аламын?
түсініктер бір нәрсе ме? Осы түсініктердің ара-жігін ажыратқан адам эссені
жақсы жазады. Бұл эссе жазудағы көп кездесетін қателіктердің бірі. Автор
жазған эссе мәтіні тақырыпты ашу тұрғысынан бағаланады (= тақырыпты ашу
критерийлері).
Тұжырымдаманы (эссе тақырыбын) талдау осы тақырыптың қай салаға
(
жеке, әлеуметтік, экономикалық, саяси, діни
т.б.) жататындығын анықтау алу
үшін қажет. Нақтылыққа жету үшін эссе авторы қолданылатын сөздер мен
түсініктердің анықтамасын ажырату қажет.
Эссе авторы ойын (мәселені) нақтылау үшін өзіне бірнеше сұрақ қояды:
Осылайша, біз эссе қолданатын ақпараттарымызды бір жүйеге келтіреміз,
яғни оны жинақтап, сыни тұрғыдан бағалаймыз.
Мысалдарды түрлі ақпарат сөздерінен іздеуге болады. мәселен,
интернетте автордың идеясымен сәйкес келетін мәтіндер болуы мүмкін.
эссе жазу барысында автордың осы мәлелені қалай шешу жөніндегі өзіндік
жеке пікірі мағызды, соның негізінде ол мәселені шешудің мүмкін болатын
жолдарын көрсете алады.
2-ТҰЖЫРЫМ:
эссе тақырыбын ашу
негізгі бағалау критерийлерінің бірі. Сондықтан, эссе мәтінін жазбас бұрын
нақты мәселені анықтап алу автордың ерекше әрі әсерлі эссе жазуына
көмектеседі.
Эссе жазудың екінші кезеңі – мәтін тақырыбы бойынша ақпараттарды бір
жүйеге келтіру.
Мәселен,
«Заманауи көшбасшы қандай болуы керек?»
тақырыбындағы эссе
көшбасшының бойында болуыға тиісті қасиеттер туралы пайымдауларды
қамтиды. Кейбір авторлар көшбасшыны сипаттау барысында оның
беделді
әрі ықпалды
болу керектігі туралы жазады, алайда бұл логикалық қателікке
жатады. Себебі, көшбасшы ұғымына онсыз да тән қасиеттерді атап отыр. Ал,
эссенің мақсаты көшбасшының қандай қасиеттерге ие болу керектігі жөнінде
болып отыр.
В своем эссе автор должен сфокусироваться на том, какие качества
характера человека делают из обычного человека лидера, например:
человечность, гуманность, выносливость, стрессоустойчивость.
Эти идеи
- 11 -
Достарыңызбен бөлісу: |