«Әулиекөл ауданы әкімдігінің білім бөлімінің Диев орта мектебі»мм география пәні мұғалімі – Аргынбаева Ботагоз Ануаровна 2018-2019 ж «География пәнінен әдістемелік-жинақ материалдар үлгілері»

1. 
   Төмендегі географиялық нысандарды картадан көрсет, кескін картаға белгіле. (Калахари шөлі, Мадагаскар аралы, Ніл өзені, Африка көлдері – Виктория, Ньяса, Чад көлдері, Антарктида, Арктика, Тынық мұхит, Атлант мұхиты, Үнді мұхиты, Солтүстік мұзды мұхит )
   
2. 
   Аталған нысандардың географиялық координаталарын анықта.
   
3. 
   Өзің таңдап алған бір мұхитқа сипаттама бер.
   

1. 
   Географиялық орны мен ауданы.
   
2. 
   Орташа тереңдігі мен ең терең жері.
   
3. 
   Мұхит табанының жер бедері.
   
4. 
   Жағалауының тілімденуі, теңіздері және аралдары.
   
5. 
   Мұхиттағы беткі ағыстар, олардың материк табиғатына тигізетін әсері.
   
6. 
   Мұхит байлықтары және оларды игеру жолдары.
   
7. 
   Мұхиттың экологиялық жағдайы.
   

4. 
   Карта мен атласты және анықтамалық деректерді пайдаланып төмендегі кестені толтыр.
   

Өзен сипаттарының элементтері	Ніл өзені
Бастауы
Сағасы
Алабы
Салалары
Ұзындығы
Ағыс сипаты
Судың тартылуы
Режимі
Қоректенуі
Шаруашылықта қолданылуы
Проблемалары

5. 
   Мадагаскар аралының климатына төмендегі жоспар бойынша сипаттама бер:
   
   1. 
      Қандай климаттық белдеулерде оналасқан?
      
   2. 
      Қаңтар мен шілденің орташа температурасы, олардың өзгеру бағыттары мен себептері.
      
   3. 
      Басым желдердің бағыты, олардың маусым бойынша таралуы.
      
   4. 
      Жылдық жауын-шашын мөлшері, оның әркелкілігі және түсу мерзімі.
      
   5. 
      Климаттың жергілікті жердің шаруашылығына тигізетін әсері.
      

1. Қазақстан жерінің аумағы

А) 2925 мың км²

В) 3865 мың км²

С) 2724,9 мың км²

Д) 2525 мың км²

Е) 3965 мың км²

2. Қазақстанның дүние жүзі бойынша жер көлемі жөнінен алатын орны

А) 4

В) 9

Д) 5

3. Қазақстан қай материкте орналасқан

А) Солтүстік Америка

В) Еуропада

С) Еуразияда

Д) Азияда

Е) Африкада

4. Қазақстан халқының саны

А) 17 млн

В) 15 млн

С) 18 млн

Д) 14 млн

Е) 13 млн

5. Қазақстан құрлықта қандай мемлекеттермен шекараласады

А) Туркия, Ауғанстан, Өзбекстан, Иран, Қытай

В) Ресей, Қытай, Қызғызстан, Өзбекстан, Монголия

С) Ресей, Қытай, Қызғызстан, Өзбекстан, Түркменкстан

Д) Түркменстан, Өзбекстан, Қызғызстан,Иран, Ресей

Е) Дұрыс жауабы жоқ

6. Қазақстанның тәуелсіздік күні

А) 16 желтоқсан

В) 15 желтоқсан

С) 18 желтоқсан

Д) 17 желтоқсан

Е) 12 желтоқсан

7. Қазақстанның Біріккен ұлттар ұйымына мүше болып енген жылы

А) 1990

В) 1991

Д) 1993

8. Қазақстан халқының орналасу тығыздығы

А) 1 шаршы км-ге 6 адам

В) 1 шаршы км-ге 5,5 адам

С) 1 шаршы км-ге 7 адам

Д) 1 шаршы км-ге 8 адам

Е) 1 шаршы км-ге 9 адам

9. Қазақстан шекарасының жалпы ұзындығы

А) 15 мың км

В) 14 мың км

С) 13 мың км

Д) 16 мың км

Е) 18 мың км

10. Қазақстан құрлықта неше елмен шектеседі

А) 7

В) 8

Д) 6

11. Қазақстан жері батыстан шығысқа дейін қанша қашықтыққа созылып жатыр

А) 5000 км

В) 2000 км

С) 4000 км

Д) 3000 км

Е) 6000 км

12. Қазақстан солтүстіктен оңтүстікке дейін қанша қашықтыққа созылып жатыр

А) 1500 км

В) 1600 км

С) 1700 км

Д) 1800 км

Е) 1900 км

13. Қазақстанның қай қаласы екі дүние бөлігінде орналасқан

А) Алматы

В) Ақтау

С) Тараз

Д) Қызылорда

Е) Атырау

14. Жер шары неше сағаттық белдеуге бөлінген

А) 24

В) 26

Д) 30

15. Әр сағаттық белдеу неше градустан тұрады

А) 18

В) 14

Д) 16

16. Қазақстан жайындағы алғашқы деректі өз еңбектерінде келтірген ғалым

А) Герадот

В) Страбон

С) Чжан-Цянь

Д) Птоломей

Е) Сюань-Цзан

17. Орта ғасырларда Еуропа мен Азияның арасын жалғастырып Қазақстан жері арқылы өткен жол

А) Трансазия

В) Транс Амазонка

С) Ұлы Жібек жолы

Д) Орынбор-Ташкент

Е) Турксиб

18. Атырау қаласынан 55 шақырым жерде қандай қала болған

А) Ақтау

В) Сарайшық

С) Құлан

Д) Тараз

Е) Қойлық

19. Қазақстанның орта ғасырлық қалаларының бірі

А) Отырар

В) Алматы

С) Бішкек

Д) Хорезм

Е) Ташкент

20. Каспий теңізін тұйық алап емес Солтүстік тұзды мұхитының шығанағы санаған ерте кездегі ғалым

А) Герадот

В) Страбон

С) Птоломей

Д) Аристотель

Е) Чжан-Цянь
Мектепішілік олимпиада 8-сынып ІІ тур.

1-тапсырма. Кестені толтыр. (20 ұпай)

Географиялық нысандар	Жер бедерінің түрлері	Жауабы
1. Амазонка Мұғалжар Алтай Тұран Батыс Сібір Декан Аппалач Кавказ Этна Жалпы Сырт 11. Сарыарқа 12. Анд 13. Орта орыс 14. Шығыс Еуропа 15. Ключи шоқысы	І. Ойпаттар ІІ. Қырат жазықтар ІІІ. Таулы үстірттер ІҮ. Таулар Ү. Жанартаулар	1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.

1. 
   Жердің су қабаты ... деп аталады. Дүние жүзінде ... мұхит бар. Ең үлкені және тереңі ... мұхиты. Ең кішісі ... мұхит.
   
2. 
   Дүние жүзіндегі ең терең көл ... көлі. Оның тереңдігі ... метр, ал ең үлкен көл ... көлі.
   
3. 
   Бұлттан жер бетіне түсетін сұйық немесе қатты күйдегі ылғалды ..................дейді.
   
4. 
   Жауын-шашын түрлеріне ......,..........,........,.........,......,......... жатады.
   
5. 
   Жауын-шашын жаууы үшін........................................
   
6. 
   . Тамшылар бір- біріне қосылу нәтижесінде іріленіп, салмағымен құлдилап құлауды ..........дейді.
   
7. 
   Су тамшылары өте үлкен биікке көтеріліп,қатып,мұз түйіршіктеріне айнала үлкейе жерге түскен жауын- шашынның түрін ................ дейміз.
   
8. 
   Егер бұлттағы температура 0 С-ден төмен болса, онда мұз түйіршіктері түзіліп ...................жауады.
   
9. 
   Ауаның жер бетіне таяу қабатынан түсетін ылғалдарға :.........,..........,........... жатады.
   
10. 
    Түнде салқындаған жер бетіне ,өсімдікке және түрлі заттарға жанасқан ауадан бөлініп,тұрып қалатын ылғалды .......................дейді.
    

А) Иран, Қытай, Украина

В) Иран, Қытай, Ресей

С) Әзербайжан, Индия, Ауғанстан

Д) Туркия, Грузия, Ресей

Е) Армения, Ресей, Монголия

2. Қазақстанның дүниенің екі бөлігінде орналасқан облыстары

А) Маңғыстау, Атырау

В) Ақтөбе, Ақмола

С) Атырау, Батыс Қазақстан

Д) Батыс Қазақстан, Маңғыстау

Е) Батыс Қазақстан, Ақмола

3. Қазақстаннан жер көлемі жөнінен үлкен мемлекет

А) Англия

В) Украина

С) Аргентина

Д) Индонезия

Е) Өзбекстан

4. Қазақстан шектеспейтін мемлекет

А) Қытай

В) Ресей

С) Өзбекстан

Д) Монғолия

Е) Қызғызстан

5. Қазақстан мен Қытай арасындағы шекараның ұзындығы

А) 5000 км

В) 6464 км

С) 1450 км

Д) 980 км

Е) 1360

А) Қ..сәтбаев

В) Н.Северцев

С) И.Мушкетов

Д) Ш.Уәлиханов

Е) Л.С.Берг

7. Қазақстан Республикасының тәуелсіздігін қай ел бірінші блып таныды?

А) Ресей

В) Қытай

С) Өзбекстан

Д) Түркменстан

Е) Туркия

8. Қазақстан қандай материкте орналасқан

А) Африка

В) Америка

С) Аустралия

Д) Еуразия

Е) Еуропа

9. Қазақстан қай мұхитқа тікелей шыға алады?

А) Солтүстік Мұзды мұхит

В) Тынық мұхиты

С) Үнді мұхиты

Д) Атлант мұхиты

Е) Қазақстан мұхитқа шыға алмайды

10. Қазақстанның солтүстігіндегі шекаралас мемлекет

А) Монголия

В) Ресей

С) Қытай

Д) Қызғызстан

Е) Өзбекстан

11. Қазақстанның мемлекеттің құрылымы

А) Федерациялы республика

В) Унитарлы республика

С) Конституциялық монархия

Д) Абсолюттік монархия

Е) Сұтандық

12. Қазақстан Республикасының солтүстігіндегі ең шеткі облысы

А) Ақмола

В) Павлодар

С) Қостанай

Д) Солтүстік Қазақстан

Е) Атырау

13. Жоңғар қақапасы арқылы Қзақстан қай мелекетпен шектеседі

А) Қытай

В) Үндістан

С) Монголия

Д) Қызғызстан

Е) Өзбекстан

14. Қазақстанның Ресеймен шекарасының ұзындығы

А) 1460 км

В) 980 км

С) 1230 км

Д) 1467 км

Е) 1800 км

15. Қазақстанның ең қысқа шекарасы

А) Ресеймен

В) Өзбекстанмен

С) Қырғызстанмен

Д) Қытаймен

Е) Түркменстанмен

16. Қазақстанның аласа таулы өлкелері

А) Сарыарқа, Алтай, Сауыр

В) Мұғалжар, Маңғыстау, Торғай

С) Сарыарқа, Мұғалжар, Маңғыстау

Д) Қазақтың ұсақ шоқысы, жалпы сырт

Е) Шығыс Еуропа жазығы

17. Қазақстан жерінің ежелгі мүжілген аласа таулы өлкесі

А) Қазақтың ұсақ шоқысы

В) Шығыс Еуропа

С) Батыс Сібір

Д) Маңғыстау

Е) Құланды

18. Үлкен Боқтыбай қай таудың ең биік нүктесі

А) Маңғыстау

В) Мұғалжар

С) Сарыарқа

Д) Көкшетау

Е) Ұлытау

19. Қазақстан жер бетінің қай бөлігінде биік таулы аймақ

А) Шығыс және Оңтүстік Шығыс

В) Солтүстік және Батыс

С) Оңтүстік Шығыс және Орталық

Д) Солтүстік және Оңтүстік

Е) Шығыс және Батыс

20. Қазақстан Республикасының ең үлкен облысын атаңыз

А) Қызылорда

В) Қарағанды

С) Маңғыстау

Д) Алматы

Е) Шығыс Қазақстан

1. 
   Қазақстанда қанша ұлт тұрады, ең ірі бес этнос туралы жаз.
   

2. 
   Халықтың көші қоны туралы сипатта, көші қон түрін ата.
   

3. 
   Қазақстанның әкімшілік, аймақтық бөлінуі туралы жаз. ( 10 ұпай)
   

1. Таудың сүйір басы – бұл:

A) Жота.

B) Жатпар.

C) Қатпар.

D) Шың.

2. “Оттегі фабрикалары” болып саналатын организмдер:

A) Микроорганизмдер.

B) Өсімдіктер.

C) Жануарлар.

D) Су шөптері.

E) Фитопланктон.

3. Табиғат зоналарының картасы мазмұнында ... берілген.

A) табиғат зоналарының шекаралары және жануарлар дүниесі

B) басым желдердің бағыты

C) жер асты сулары

D) пайдалы қазбалары

E) мұхит түбінің тереңдігі

4. Аргентинаның астанасы.

A) Монтевидео.

B) Лима.

D) Сантьяго.

E) Буэнос-Айрес.

5. Қазақстандағы ең үлкен көл.

A) Каспий.

B) Зайсан.

C) Теңіз.

D) Арал.

6. Алматы ауа алабының ластануының негізгі себебін атаңыз.

A) Шаңды дауылдар.

B) Өндірістік кәсіпорындар, химиялық өнеркәсіп.

C) Автомобиль және темір жол транспорттары.

D) Автомобильдерден шыққан газ, ЖЭС, тұрмыс қажеттілігі үшін көмірді пайдалану.

E) Метроның болмауы.

7. Республикамыздың қай аймағында халық басым қоныстанған:

A) Орталығында.

B) Шығысында, Батысында.

C) Оңтүстігінде және Солтүстігінде.

D) Солтүстік-батысында.

E) Солтүстігінде, Орталығында.

8. Қазақстанда ең арзан көмір өндіріледі:

A) Шұбаркөл.

B) Майкүбі.

C) Леңгір

D) Қарағанды.

E) Екібастұз.

9. Ірі кондитер фабрикасы:

A) Қызылорда, Шымкентте.

B) Орал, Хромтауда.

C) Қостанай, Қаражалда.

D) Алматы, Қарағандыда.

E) Астана, Петропавлда.

10. Халқының саны көп халық:

A) американдықтар

B) қытайлықтар

C) орыстар

D) үндістер

E) ағылшын

11. Адам қай қабықтың бөлігі?

A) Литосфераның.

B) Гидросфераның.

C) Биосфераның.

D) Табиғат компонентінің.

E) Табиғат кешенінің.

12. Қазақстан жерінде бірде-бір тау жүйелері түзілмеген:

A) Палеозойға дейін .

B) Кайназойда.

C) Палеозойдың аяғында.

D) Мезозойда.

E) Палеозойдың басында.

13. Қазақстанның дала зонасының топырағының түрлері

A) Қара және қызғылт

B) Қара қоңыр.

C) Қою қоңыр.

D) Бозғылт қызыл.

E) Орташа қызыл және қоңыр.

14. Қазақстанның батысындағы ең негізгі кеніштері:

A) Қашар мен Рудный.

B) Теңіз бен Қарашығанақ.

C) Екібазтұз бен Майқайың.

D) Жезді мен Аят.

E) Қоңырат пен Саяқ.

15. Дүние жүзіндегі көлемі жөнінен ең үлкен мемлекет:

A) Ресей

B) Үндістан

C) Бразилия

D) Канада

E) Қытай

16. Қалалардың өсуі және қала тұрғындарының үлес салмағының өсуі

A) Миграция.

B) "Халықтың Ұлы қоныс аударуы"

C) Иммиграция.

D) Урбандалу.

E) Эмиграция.

17. Шетелдік Еуропада балық аулауға халықаралық маманданған ел.

A) Австрия.

B) Румыния.

C) Чехия.

D) ГФР.

18. Литосфералық плиталардың қозғалыс жылдамдығы жылына:

A) 1 мм-ден 1 см-ге дейін

B) 10 см ден - 16 см-ге дейін

C) 7 см-ден 15 см-ге дейін

D) 8 см

19. Өнеркәсіпте өндіріс құралдарын және жаңа технологияны пайдаланып, ғылыми-техникалық жетістіктерді жүзеге асыруды ... дейміз.

A) жүк тасымалдау

B) интеграция

C) өндірісті интенсивтендіру

D) өндірістің тиімділігі

E) ішкі өнім

20. Орталық экономикалық ауданда түсті металлургияның даму себебі:

A) Түсті металдардың кен қоры мол.

B) Кен шахта машинасы шығарылады.

C) Шығыс Қазақстан көршілес жағдайы.

D) Отын-энергетика базасы жақсы дамыған.

E) Түсті металлургия дамымаған.
Мектепішілік олимпиада 10-сынып ІІ тур.

1-тапсырма. «Сандық диктант»

Дүние жүзі көлдері ( 10 ұпай)

Еуропа

Азия

Америка

Австралия

Африка

1) Эйр, 2) Титикака, 3) Чад, 4) Байкал, 5) Онега, 6) Венерн, 7) Гурон,

8) Балхаш, 9) Виктория, 10) Торренс, 11) Эри 12) Ньяса, 13) Ыстық көл, 14) Мичиган, 15) Ладога, 16) Танганьика,

1. 
   Дүние жүзілік табиғат ресурстарының жіктелуі (сарқылатын, сарқылмайтын ресурстар) дегеніміз не? ( 10 ұпай )
   
2. 
   Жер шары халқының саны ең жоғары 5 елді атап көрсет. ( 10 ұпай )
   
3. 
   Дүние жүзілік аса ірі 5 дінді көрсетіп жаз. ( 10 ұпай )