Файл №2 Бейнелеу өнері тарихы мен теориясы

Қашықтықтан оқытуды ұйымдастыру мына принциптерге негізделеді:

- кредиттік технологияны пайдалану;

- аудиториялық сабақтарды сақтау;

- кейстік және желілік технологияларға негізделген қашықтықтан оқыту;

- білім алушылардың өзіндік жұмысын ұйымдастыру;

- білім беру ресурстарына еркін қол жеткізу.
Оқылатын пәндер көлемі мен жұмсалатын уақыт есебі кредит түрінде көрсетіледі, бір кредитті оқу үшін 6 сағат көлемінде аудиториялық сабақ (4 сағат дәріс, 2 сағат практикалық сабақ) және 4 сағат СОӨЖ беріледі, студенттің өзіндік жұмысы үшін (СӨЖ) 35 сағат қарастырылған. Аудиториялық сабақтың 1 сағаты және СОӨЖ (сабақ кестесінде көрсетіледі) бір сағаты 50 минутке тең.

Барлық оқу кезеңі ішінде оқытылатын пәндердің тізімі және бөлінген кредиттер көлемі студенттің жеке оқу жоспарында көрсетіледі.

Оқу жылы теориялық және емтихандық сессиялардан тұрады, бірінші курста ұйымдастыру (бағыттау) сессиясы жүргізіледі. Ұйымдастыру сессиясы тек теориялық болып саналады, ал кейінгілері - теориялық және емтихандық болады. Аудиториялық сабақтар мен СОӨЖ және емтихан сессиясы бір сессия кезінде жүргізілмейді. Бір сессияда дәрістер мен практикалық сабақтар өтеді, ал келесі семестрдегі сессияда СОӨЖ (бұл уақытта студенттер аралық бақылау тапсырады) және қорытынды бақылау (емтихандық сессия) жүргізіледі. Сессияаралық кезеңде студенттер берілген сағат көлемінде СӨЖ орындайды.

Студентердің өзіндік жұмысын ұйымдастыру үшін пәннің оқу әдістемелік кешенінің (бұдан әрі – ПОӘК) электронды вариантын қамтамасыз ету керек. Папка оқу пәнінің атымен және оқытушы фамилиясымен аталады немесе ПОӘК-інің бірыңғайланғандығы көрсетілуі керек. Мысалы: «ПОӘК «Философия» - бірыңғайланған» немесе «ПОӘК «Философия» - құрастырған: доцент Иванов И.И.». Папка келесі файлдардан тұрады:

- файл №1: «ПОӘК күндізгі оқу бөлімі үшін»;

- файл №2: «ҚО ұйымдастыру үшін ПОӘК-іне қосымша»;

- файл №3 «ҚО үшін қажетті оқу материалдары».

Студенттердің ПОӘК-іне еркін қол жетілімінің болуын қамтамасыз ету мақсатында олар кафедрадағы мәліметтер базасында, оқу-әдістемелік жұмыс бөлімінде, офис-тіркеуші бөлімінде, БҚМУ-дің портал сайтында болады немесе оқытушылардың өздерінде болады.

Теориялық сессия кезінде аудиториялық сабақтың мақсаты болып тек дәріс оқу немесе практикалық сабақты өткізу болып саналмайды, сонымен қатар а) студенттерді оқылатын пәннің мақсаты, міндеті және құрылымымен таныстыру, ПОӘК-ін (электрондық нұсқасын) таратып беру; б) теориялық материалдарды өз бетімен оқу-үйренуге арналған әдістемелік нұсқаулар; в) практикалық тапсырмаларды орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар; г) өз беттерімен орындайтын жұмыстарына бағыт беретін әдістемелік нұсқаулар мен қойылатын талаптар; д) қорытынды бақылауға (компьютерлік тестілеу) дайындалу үшін әдістемелік нұсқаулар беру саналады.

Өзіндік жұмысты орындау үшін, аралық және қорытынды бақылауға дайындалу үшін студенттер БҚМУ-дың ғылыми кітапханасының қорын пайдалануға құқықтары бар Электрондық оқу құралдары болған жағдайда - БҚМУ-дың білім беру сайтын және электронды кітапханасын да пайдалана алады.

Оқыту дәріс, практикалық сабақ, кеңес беру сабақтары түрінде ұйымдастырылады. Оқыту барысында оқу материалының негізгі мазмұны баяндалады, өз бетімен оқып-үйренуге арналған әдістемелік нұсқаулар беріледі, алынған түсініктер және практикалық дағдылар бекітіледі.

Студенттердің білімін тексеру аралық бақылау кезінде олардың теориялық білімді игеруін тексеру, практикалық тапсырманы және басқа да тексеру жұмыстарды орындау және қорытынды бақылау кезінде компьютерлік тестілеу түрінде жүргізіледі.

Оқытушы сессия соңында 100-баллдық жүйемен қорытынды баға қояды, білімді бағалау нәтижесі аралық бақылаулар кезінде (оқу қызметінің көрсетілген түрін орындағаны үшін) және қорытынды бақылау (компьютерлік тестілеу) кезінде жинақталған баллдар қосындысы бойынша есептеледі.

Студенттердің білімін аралық және қорытынды бақылау нәтижелері емтихан ведомостілері мен студенттің сынақ кітапшасына жазылады.

1. 
   Пәнді оқыту мақсаты, міндеті, мазмұны. Бейнелеу өнерін оқыту әдістемесінің тарихы.
   
2. 
   Бейнелеу өнерін оқыту әдістемесі курсының мазмұнын ашу және он басқа да арнайы ғылымдармен байланысы.
   
3. 
   Кеңес дәуіріндегі сурет салу әдістері.
   
4. 
   Сурет салудың шетелдік әдістемесі. Ежелгі Ассирия мен Египет мемлекеттеріндегі, алғашқы қауымдық қоғамда бейнелеп сурет салу әдістемесі.
   
5. 
   20 ғасырдың 60-70 жылдарындағы Ресейдегі бейнелеу өнерін оқыту әдістемесін тереңірек қарастырып, үлес қосқан әдіскерлер.
   
6. 
   Қазақстан Республикасының және Ресей бейнелеу өнері жаңа буын оқулықтарына және бағдарламаларына тереңірек анализдік талдаудар жасау.
   
7. 
   Жарық пен түстер табиғаты туралы айту.Спектрлі түстерді атау, оларға мінездеме беру. Түстердің қасиеттері.
   
8. 
   Түс шеңбері дегеніміз не?
   
9. 
   Заттық түс және түс дегеніміз не? Олардың бір-бірінен айырмашылығы неде?
   

1. 
   Контрастті және қосымша түс деп нені айтуға болады.
   

1. 
   «Салқын» және «жылы» түстер деп қандай тустерді атаймыз. Түстердің салқынды жылылығы кескіндемеде қандай орын алады?
   

1. 
   Түстердің өзгеруі. Жарық пен ауа құбылыстарының перспективасы.
   
2. 
   Алдыңғы көріністегі (пейзаж, натюрморт, интерьер) заттардың қабылдану ерекшеліктері.
   

1. 
   Сурет пен нұсқа салудағы натура заттарының бір-бірімен қатынасының түстік шағылысуын берудің қандай мағынасы бар?
   

1. 
   Жарық көзінің түсі табиғат көріністерінің жалпы колоридтік жағдайына қандай әсерін тигізеді? Суретшілер туындыларына анализ жасаңыз және уақыт мезгілі мен жыл мезгілін көрсететін суреттердің колоридтік ерекшеліктерін атаңыз.
   

1. 
   Суретің идеясы мен образды құрамын берудегі колорид маңызы қпандай? Бірнеше суретшілер туындылырына салыстырмалы анализ жасаңыз.
   

1. 
   Кескіндемедегі түстердің тондық қатынасы туралы; Қатынастар арқылы жұмысты орындау неге негізделеді.
   

1. 
   Бейненің кескіндік тұтастығы деген не? Оны орындау үшін сураетші қандай тәсілдер қолданады?
   

1. 
   Живопись түстерінің салқынды-жылылық табиғаы және ол неге негізделген?
   
2. 
   Қандай түстерді констракты деп атаймыз?
   
3. 
   Күштің және жарықтың спектрлі құралы негізінде натурада түс қалай өзгереді.
   
4. 
   Натура мен нұсқаның жалпы тондық және түстік жағдайы дегеніміз не?
   
5. 
   Живописьте түстік және жарықтау камертоны қалай қолданылады?
   
6. 
   Бейненің тональды түстік масштабы қалай сақталады?
   
7. 
   Натура нұсқасын орындауда живописьтегі композициялық орталық қалай ерекшеленеді?
   

Студенттердің теориялық білім деңгейін тексеру әдістемесі:

- теориялық білім деңгейін тексеру сабақ кестесіне сәйкес оқытушылардың басшылығымен студенттердің өз беттерімен орындайтын жұмыстары (СОӨЖ) уақытында жүргізіледі;

- студент оқытушының таңдауы бойынша ұсынылған сұраққа конспект, анықтамалық материалдарды, оқулықтарды және т.б. қолдану құқығынсыз жазбаша немесе ауызша жауап береді, Оқытылатын пәннің бір кредитіне есептегенде кем дегенде екі сұрағына жауап берілуі тиіс;

- оқытушы жазбаша жауаптарды тексеріп және оқытылған материалдар бойынша студенттермен әңгімелесу өткізеді. Жазбаша жұмыстың тексеру қорытындысы және әңгімелесу нәтижелері бойынша №1 рейтинг қойылады;
4. Практикалық тапсырманың тақырыптары мен сұрақтары. Тексеру жұмыстарының тақырыптары және орындалуы бойынша әдістемелік нұсқаулар.

Практикалық тапсырманың тақырыптары мен сұрақтары күндізгі оқу бөлімі үшін ПОӘК-інде көрсетілген практикалық сабақтың тақырыптары мен сұрақтарына сәйкес болуы тиіс. Оқылатын пәннің бір кредитіне есептегенде 5-тен кем емес практикалық тапсырмалар орындалуы керек.

Кредит сағат: 1

2. Жас ұрпаққа бейнелеу өнері арқылы тәлім-тәрбие беру.

Кузин В.С. ИЗО и методики его преподавателя в начальных классах. М; Просв. 1984

Неменский Б.М. Мудрость красоты: книга для учителя; М; Просв.4981
Кредит сағат: 2

тақырыбы: Семинар сабақтарына дайындалу және материалдарды конспектілеу. Өз беттерімен кітапханаларға бару. Иллюстрациялық материалдармен танысу.

Мақсаты: Дәріс тақырыбына қатысты материалдарын конспектілеу

Әдістемелік нұсқау: Берілген тақырып бойынша шағын баяндама және конспект дайындау.

Әдебиеттер: Арнхейм Р. Искусство и визуальное восприятие – М; Наука, 1974.

Сагимбаев А.А. Педагогические условия формирования творческой деятельности учащихся начальных классов посредством изоб-ного искусства. 2003.- 148 стр

Ростовцев Н.Н. История методов обучения рисования зарубежные и советских школах. М, Просв. 1980

Ростовцев Н.Н. Методика преподования ИЗО в школе. М, Просв. 1980

Ростовцев Н.Н. История методов обучения рисования зарубежные и советских школах. М, Просв. 1980

Ростовцев Н.Н. Методика преподования ИЗО в школе. М, Просв. 1980

К.Д.Ушинский Балаларды тәрбиелеу және оқыту жөніндегі таңдамалы пікірлері. Алматы. 1961. 80б /.

Ростовцев Н.Н. Методика преподования ИЗО в школе. М, Просв. 1980

Кузин В.С. Основы обучения изобразительного искусства в школе.М; Просв. 1970
Кредит сағат: 5

мазмұны Көркемөнер термин сөздігімен жұмыс жасау.

Әдістемелік нұсқау: Берілген тақырып бойынша шағын баяндама және конспект дайындау.

Сұрақтар: канондық бейнелеу әдістері жөнінде мәлімет беру.

Әдебиеттер: Ибрагимов Ұ.Ш., Болатбаев Қ.К. Бейнелеу өнері . 1-5сыныпқа арналған жаңа буын оқулықтары.Алматы «Атамұра» 2000-2002ж.

Ивахнова Л.А. Профессиональная деятельность учителя ИЗО; Алматы; АГУ им.Абая 1982

Кузин В.С. и Кубишкина Э.И. Изобразительное искусство. Учебник 1-2 кл, 3-4кл, М; Драфа 1997
Кредит сағат: 6

мазмұны: Н.Н.Ростовцевтың, В.С.Кузиннің, Н.М.Сокольникованың және Ұ.Ш.Ибрагимов, Қ.К.Болатбаевтың әдістемелеріне талдау жасау.

Сұрақтар: Тақырыпқа қатысты иллюстрациялық материалдар жинақтау және альбомдар құрастыру.

Әдістемелік нұсқау: Берілген тақырып бойынша шағын баяндама және конспект дайындау.

Әдебиеттер:

Байжігітов Б.К. Бейненің тұрақты нақыштарына философиялық қатынас.Алматы.1998. -228 бет.

Самуратова Т.К. Қазақ қолданбалы өнері негізінде болашақ мұғалімдердің эстетикалық тәрбие беруге даярлығын қалыптастыру.
Кредит сағат: 7

мазмұны : А. Дюрердің гравюрлік шығармаларының біреуінің көшірмесін жасау. Леонардо да Винчи және А. Дюрердің адамды бейнелеудегі ережелеріне байланысты жұмыстарынан көшірме жасап суретін салу.

Сұрақтар Кітапханаларға барып өз беттерінше иллюстрациялық материалдармен танысу.

Әдістемелік нұсқау: Берілген тақырып бойынша шағын баяндама және конспект дайындау.

Әдебиеттер:Ивахнова Л.А. Профессиональная деятельность учителя ИЗО; Алматы; АГУ им.Абая 1982

Кузин В.С. и Кубишкина Э.И. Изобразительное искусство. Учебник 1-2 кл, 3-4кл, М; Драфа 1997

Кузин В.С. Основы обучения изобразительного искусства в школе.М; Просв. 1970
Кредит сағат: 8

мазмұны Леонардо да Винчидің «Мадонна» атты шығармасының типологиялық ерекшеліктеріне байланысты конспект жасау.

Сұрақтар: Микеланджело, Рафаэль фрескаларының композициялық схемаларын сызу және суретін салу. Тақырып бойынша семинар сабақтарына дайындалу және материалдар конспектілеу.

Әдістемелік нұсқау: Берілген тақырып бойынша шағын баяндама және конспект дайындау.

Әдебиеттер: Бабанский Ю.К. Оптимизация учебно-воспитат.процесса. М; Просвещ.1982

Барщ А.О. Рисунок в средней художественной школе. М; Искусство 1957

Ивахнова Л.А. Профессиональная деятельность учителя ИЗО; Алматы; АГУ им.Абая 1982

Кузин В.С. и Кубишкина Э.И. Изобразительное искусство. Учебник 1-2 кл, 3-4кл, М; Драфа 1997

Ростовцев Н.Н. История методов обучения рисования зарубежные и советских школах. М, Просв. 1980

Ростовцев Н.Н. Методика преподования ИЗО в школе. М, Просв. 1980
Кредит сағат: 10

мазмұны: Ғылыми әдебиеттермен жұмыстану /№7-к.оқу залы/

Сұрақтар: Бейнелеу өнері әдістемесі бойынша ғылыми деректерге шолу жасау (ғылыми әдебиеттер, монографиялар, диссертациялар)

Әдістемелік нұсқау: Берілген тақырып бойынша шағын баяндама және конспект дайындау.

Әдебиеттер: Ибрагимов Ұ.Ш., Болатбаев Қ.К. Бейнелеу өнері. 1-5сыныпқа арналған жаңа буын оқулықтары.Алматы «Атамұра» 2000-2002ж

Ростовцев Н.Н. История методов обучения рисования зарубежные и советских школах. М, Просв. 1980

Ибрагимов Ұ.Ш., Болатбаев Қ.К. Бейнелеу өнері . 1-5сыныпқа арналған жаңа буын оқулықтары.Алматы «Атамұра» 2000-2002ж.

Ивахнова Л.А. Профессиональная деятельность учителя ИЗО; Алматы; АГУ им.Абая 1982
Кредит сағат: 12

мазмұны: Каллиграфиялық жазу.Тушпен, гуаш бояуымен жазу.

Сұрақтар: Бейнелеу өнерінің тарихи даму жолдарын, мәнін түсіндіріп бағалай білуге үйрету.

Оларды белгілі бір мақсатқа /көркемөнерге/ бағыттап үйретіп, олардың көркем творчествалық қабілетін дамыту арқылы кәсіби білім беру.

Программа по ИЗО 5-6кл. Изд. РГИ и «Рауан», 1999

Ростовцев Н.Н. Академический рисунок; М,1984

Шорохов Е.В. Методика преподавателя композиции на уроках ИЗО; М, Просв. 1977

Ростовцев Н.Н. История методов обучения рисования зарубежные и советских школах. М, Просв. 1980

Шорохов Е.В. Методика преподавателя композиции на уроках ИЗО; М, Просв. 1977
Кредит сағат: 14

мазмұны: Бағдарлама мәдениет пен өнер саласындағы жетістіктер мен тұрмыстық дәстүрге сай ерекшеліктерді қамтиды.

Сұрақтар: Типтік оқу бағдарламаларымен жұмыстану.

Әдістемелік нұсқау: Берілген тақырып бойынша шағын баяндама және конспект дайындау.

Әдебиеттер: Ростовцев Н.Н. История методов обучения рисования зарубежные и советских школах. М, Просв. 1980

Шорохов Е.В. Методика преподавателя композиции на уроках ИЗО; М, Просв. 1977

К.Д.Ушинский Балаларды тәрбиелеу және оқыту жөніндегі таңдамалы пікірлері. Алматы. 1961. 80б /.
Кредит сағат: 15

мазмұны: Оқушылардың шығармашылық қиялын ұштау.

Сұрақтар: Мектепте оқушылардың жас ерекшеліктеріне орай қойылым қою ережелері.

Әдістемелік нұсқау: Берілген тақырып бойынша шағын баяндама және конспект дайындау.

Әдебиеттер: Байжігітов Б.К. Бейнелеу өнеріндегі философиялық мәселелер. Алматы; Ғалым, 1998

Беда Г.В. Основы изобразительной грамоты: рис.,жив.; М.; Просвещ.1981

Ростовцев Н.Н. Методика преподования ИЗО в школе. М, Просв. 1980
Практикалық тапсырмалардың орындалуын тексеру әдістемесі:

- практикалық тапсырмаларды орындалуын тексеру сабақ кестесіне сәйкес оқытушылардың басшылығымен студенттердің өз беттерімен орындайтын жұмыстары (СОӨЖ) уақытында жүргізіледі;

- студент орындалған практикалық тапсырманың конспектісін тексеруге береді, оқытушы конспектіні тексереді және студентпен игерілген материал бойынша әңгімелесу жүргізеді.

Бір кредитті меңгеру барысында студент таңдауы бойынша бір өз бетімен орындалатын тексеру жұмысын орындау қажет.

Тексеру жұмысының нысаны - реферат. Талаптары: көлемі 15 беттен кем болмау керек, тақырыбы көрсетілген атаулы бет, оқытушының аты-жөні, студенттің аты-жөні, топ нөмірі және мамандығы, мазмұны, жұмыстың мақсаты және міндеті негізделген кіріспе, негізгі материал, қорытынды, қолданылатын әдебиеттер тізімі болуы тиіс.

4.2 Студенттердің таңдауы бойынша реферат тақырыптары:

Бұл пән бойынша бұл семестрге курстық жұмыстар қарастырылмаған

Қорытынды емтихан курстың практикалық және теориялық материалдарының негізгі мазмұнын қамтитын сұрақтар бойынша компьютерлік тестілеу түрінде жүргізіледі. Бір кредитке есептегенде тест тапсырмаларының саны 150-ден кем болмау керек. Студентке емтиханда тест тапсырмасының 30 сұрақтан тұратын 5 нұсқасының бірі беріледі.

Тестілеуге дайындалу үшін оқытушы әдістемелік нұсқау дайындайды және осы бөлімге шамамен ұқсас болатын тест тапсырмаларының жауабы берілмеген сұрақтары немесе тест тапсырмаларының 5 нұсқасының жауаптары берілген 1 ғана нұсқасын берілуі мүмкін.

Егер тест тапсырмаларының базасында бір кредитке есептегенде 300 немесе одан артық сұрақ болса осы бөлімге тест тапсырмалары жауап нұсқасымен қосылуы керек.

1.Пәнді оқыту мақсаты, міндеті, мазмұны. Бейнелеу өнерін оқыту әдістемесінің тарихы.

2.Бейнелеу өнерін оқыту әдістемесі курсының мазмұнын ашу және он басқа да арнайы ғылымдармен байланысы.

3.Кеңес дәуіріндегі сурет салу әдістері.

4.Сурет салудың шетелдік әдістемесі. Ежелгі Ассирия мен Египет мемлекеттеріндегі, алғашқы қауымдық қоғамда бейнелеп сурет салу әдістемесі.

5.20 ғасырдың 60-70 жылдарындағы Ресейдегі бейнелеу өнерін оқыту әдістемесін тереңірек қарастырып, үлес қосқан әдіскерлер.

6.Қазақстан Республикасының және Ресей бейнелеу өнері жаңа буын оқулықтарына және бағдарламаларына тереңірек анализдік талдаудар жасау.

7.Жарық пен түстер табиғаты туралы айту.Спектрлі түстерді атау, оларға мінездеме беру. Түстердің қасиеттері.

8.Түс шеңбері дегеніміз не?

9.Заттық түс және түс дегеніміз не? Олардың бір-бірінен айырмашылығы неде?

10.Контрастті және қосымша түс деп нені айтуға болады.

11.«Салқын» және «жылы» түстер деп қандай тустерді атаймыз. Түстердің салқынды жылылығы кескіндемеде қандай орын алады?

12.Түстердің өзгеруі. Жарық пен ауа құбылыстарының перспективасы.

13.Алдыңғы көріністегі (пейзаж, натюрморт, интерьер) заттардың қабылдану ерекшеліктері.

14.Сурет пен нұсқа салудағы натура заттарының бір-бірімен қатынасының түстік шағылысуын берудің қандай мағынасы бар?

15.Жарық көзінің түсі табиғат көріністерінің жалпы колоридтік жағдайына қандай әсерін тигізеді? Суретшілер туындыларына анализ жасаңыз және уақыт мезгілі мен жыл мезгілін көрсететін суреттердің колоридтік ерекшеліктерін атаңыз.

16.Суретің идеясы мен образды құрамын берудегі колорид маңызы қпандай? Бірнеше суретшілер туындылырына салыстырмалы анализ жасаңыз.

17.Кескіндемедегі түстердің тондық қатынасы туралы; Қатынастар арқылы жұмысты орындау неге негізделеді.