Ноотроптар; пирацетам (ноотропил), аминалон (гаммалон), феннибут, пантогам, пикамилон, пиридитол (пиритинол, энцефабол), ацефен – есте сақтау қабілетін күшейтіп, қалпына келтіреді, жағымсыз әсерлерге мидың тұрақтылығын күшейтеді, яғни жоғарғы интегративті ми қызметін белсендіреді.
Әер ету механизмі; ағзадағы АТФ-ң айналымын жылдамдығы мен аценилатциклазаның
белсенділігін жоғарылатады.Зат алмасу процесін және ОЖЖ –нен қозудың берілуін
қуаттандырады. ГАМҚ – ергиялық зат болып табылады. Мидың энергетикалық процесін және
қанмен қамтамасыз етілуін жақсартады, оның гипоксияға және агрессивті әсерлерге
тұрақтылығын жоғарылатады. Есте сақтау қабілетінің бұзылуын қалпына келтіріп,интелектуальды
және танып – білудің функцияларын белсендіріп, оқу үрдістерін жақсартады. Шокқа қарсы, орталық миорелаксациялық, седативті, транквилизаторлық әсер көрсетеді.
Неврологияда, психиатрияда, геронтологияда және педиатрияда, мидың қан айналымының бұзылуымен байланысты ойлау қабілетінің жетіспеушілігінде; атеросклерозда, инсульттан кейін, бас миының жарақатынан кейін және интоксикацияда, маскүнемдікте, балалардың церебральды салдануында, олигофрения және есте сақтау қабілетінің, сөйлеу, көңіл бөлу, ойлау қабілетінің бұзылуына алып келетін энцефалопатиялық бұзылыстарда қолданылады. Емделу ұзақ уақыт жүргізіледі, ал әсері біртіндеппайда болады. Ноотропты дәрілер дені сау адамның жүйке дамуына әсер етпейді. Жанама әсері: диспепсиялық жағдайлар, ұйқы бұзылуы, аллергиялық реакциялар байқалуы мүмкін.
Pyracetanum – пирацетам(Б); 0,2 таб. 0,4 капс. – тәулігіне 3 рет тамақтан соң; 20% - 5мл еріт.амп.шығарылып, тәулігіне 1-2 рет б\е және к\т енгізіледі.
Жалпы тонусты реттейтін дәрілер (адаптогендер): жень - шень тұндырмасы, элеутерококктың сұйық сығындысы, қызғылт семізоттың сұйық сығындысы (родила розовая), заманиха тұндырмасы, стеркулия тұндырмасы, аралия тұндырмасы, сапарал, пантокрин, рантарин, цитруллин (стимол). Әсер ету механизмі: ағзаның қорғаныс механиздерін қуаттандырады, ойлау қабілетін және ағзаның қолайсыз факторларға төзімділігін арттырады. Ағзадан аммоний иондарын шығарып, қандағы лактаттың деңгейін төмендетеді, метаболиттік процесін жақсартады. Бұл препараттар ОЖЖ - нің тонусын реттейді; зат алмасуды, ішкі секреция бездерінің қызметін, вегетативті иннервацияның тонусын (төмендеген қан тамырының тонусы мен АҚ –ы, жұрек жқмысын жоғарылатады) жақсартады; жағымсыз жағдайларға ағзаның төтеп беруін және жалпы қорғаныштықты күшейтеді. Астенияда, физикалық және ойлау қабілетінің қатты жүдеуінде, жұқпалы аурулардан кейін және жүдеуде, неврастенияда, вегетоқантамыр дисстониясында, гипотензияда қолданылады. Препарат жақсы қабылданады. Күшті жүйке қозуында, ұйқысыздықта, гипертониялық ауруларда қолдануға болмайды.