7 BIRGE JAZYLATYN SÓZDERDIŃ EMLESI ҚОСЫМШАЛАР АРҚЫЛЫ БІРГЕ ЖАЗЫЛАТЫН СӨЗДЕРДІҢ ЕМЛЕСІ Сөздерді бірге не бөлек жазудың жазу тарихы басталғаннан бергі қиындығы бар. Сол
қиындықтарды азайту үшін жазуда қандай да бір белгілерді табу қажет. Сондықтан про-
фессор Н. Уәли 80-жылдары сөздің сыртқы тұрпатына қарап, бірге немесе бөлек жазылаты-
нын анықтауға болатынын айтты. Сөйтіп, бірге жазылатын сөздердің 2 белгісі анықталды:
сыртқы белгілер және
ішкі белгілер . Атауы айтып тұрғандай, сыртқы белгі – сөздің фор-
масынан бірге жазылатыны байқалып тұрады деген сөз. Сыртқы белгілер екіге бөлінеді:
қосымшалар арқылы бірге жазылу, оларды
ұластыруыштар деп атаймыз, сондай-ақ қай-
таланатын сыңарлар арқылы бірге жазылу, оларды
құрастыруыштар деп атаймыз. Ұла-
стыруыштарға екі сыңар соңынан жалғанатын қосымшалар жатады. Құрастыруыштарға
жартылай жұрнақ, жартылай сөз қызметіне ауысқан
сөз соңы сыңарларс өзалды сыңарлар жатады. Ал ішкі белгіге сөз сыңарларының ауыспалы мағынаға көшуін аламыз.
Қазақ тілінде біраз қосымшалардың қатар тұрған екі сөзді бір сөзге айналдырып жібе-
ретін, сөздерді ұластыратын қасиеті бар.
