Филология ғылымдарының докторы, профессор Қ
қос сөздер арқылы терминдер
жүктеу/скачать 5,46 Mb. Pdf көрінісі
|
Раңа Ð Ð Ð Ð 72 Ñ Ð°Ò Ð°Ñ Ñ Ð¾Ò£Ò s(2)
| қос сөздер арқылы терминдер
жиі жасалады. Поборы – алым-салық, поведение – мі- нез-құлық, учение – оқу-жаттығу, план-проект – жоба-жоспар, махинация – айла-шарғы т.б. Приходно-расходный – кіріс-шығыс т.б. Қазақ тілінде бұрыннан дефис арқылы жазылатын сөздер бар: - дара мағыналы сөздердің қосарлануы арқылы жалпылық мағына беретін (аға-іні, төсек-орын, тау-тас) қос сөздер т.б. - сыңарлары өзара мағыналас және қарама-қарсы, жиынтық және жалпылама мәндегі, сондай-ақ мағынасы көмескіленген қос сөздер: сый-құрмет, үгіт-насихат т.б. - қосарланған болжалдық сан есімдер: бір-екі, алты-жеті т.б. - қосарланған еліктеуіш, бейнелеуіш сөздер және көңіл-күй, шақыру одағайлары: жалт- жұлт, сатыр-сұтыр т.б. - грамматикалық тұлғалармен келген қос сөздер: тегіннен-тегін, қолма-қол, т.б. Жаңа емледе шет тілінен енген сөздермен қосарланған атаулар, сондай-ақ ýeb, eks сө- залды сыңарларымен келетін сөздер дефис арқылы жазылады. Сондай-ақ, араб цифрымен берілген санға қосымша дефис арқылы жалғанады, яғни -ynshy (-inshi), -nshy (-nshi) қосым- шасының орнына дефис қойылады. Цифрлардың қолданылуында дефис үлкен қызмет атқарады. Реттік сан араб цифрымен берілсе, оның түсірілген -ыншы (-інші), -ншы (-нші) қосымшасының орнына дефис қойып жазу сан мен қосымшаның аражігін анық бөліп көрсетеді. Бұл сөз жазылуының ықшам да қолайлы түрі болады. Мысалы, 2018-jyl, 5-sanat, 3-kireberis, 10-qazan, 2-aqpan, 136-bap, 1-úı, 9-páter т.б. Дефис жазылғанды оқу кезінде ереже бойынша осы қосымшаның қызметін де, санды бөліп көрсететін айырымдық қызметті де атқарады. жүктеу/скачать 5,46 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|