“Физика және Математика” факультеті
Энштейннің салыстырмалы теориясының постулаттары
жүктеу/скачать 9,92 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Лоренц түрлендірулері
Энштейннің салыстырмалы теориясының постулаттары(1 сағат) Жоспары: Вакуумдағы жарық жылдамдығының тұрақтылығы Жарық жылдамдығының орта қасиетіне байланысы Пайдаланатын әдебиеттер: Ж.Абдуллаев “Физика курсы” Алматы “Мектеп” 1998 ж Левич В.Г. Курс теоретической физики; Том.1;2. – Москва,”Наука” 1969 Угаров В.А. “Специальная теория относительности”.- Москва, “Наука”.1976 Пеннер Д.И. Угаров В.А. “Электродинамика и специальная теория относительности”. –Москва ;Просвещение. 1980 Лекция мәтіні: 1. Табиғатың барлық зандары барлық инерциал санақ Ж/де (ИСЖ) бірдей орындалады. Басқаша айтқанда табиғат зандары бір санақ жүйесінен басқа санақ жүйесіне өтілгенде инвариант болады яғни өзгермейді. 2. Табиғаттағы әсерлесулердың таралу жылдамдығы шекті болады. Ең үлкен жылдамдық жарықтың вакуумдағы жылдамдығы болып, ол с =3*108 м/с болады. Галилей принципінде бүл жылдамдықты шексіз д/е салыстырмалы теориядағы жарық жылдамдығы жарық көзінің н/е жарықты қабылдаушыларды қозғалыс жылдамд-на бай-ты емес. Галилей принципіндегі яғни электродинамика зандары қанағаттандырылмайды. Эйнштейннің 2-постулаты электродинамиканың дамуымен байланысқан болады. Эйнштейнің 2-постулаты табиғаттағы қозғалыстарының жылдамдығын шектейді Эйнштейнің екі постулаты да қазіргі күнде көп тәжірибенің нәтижелерімен дәлелденген. 25-лекция Лоренц түрлендірулері(1 сағат) Жоспары: Лоренц түрлендірулерін келтіріп шығару Түрлендірулердің сызықтылығы Пайдаланатын әдебиеттер: Ландау Л.Д., Лифшиц Е.М. “Краткий курс теоретической физики” - Москва ,”Наука” 1969, 1972 Том 1-2. Левич В.Г. Курс теоретической физики; Том.1;2. – Москва,”Наука” 1969 Савельев И.В. “Основы теоретической физики” Том.1;2. – Москва “Наука”.1975,1977 Угаров В.А. “Специальная теория относительности”.- Москва, “Наука”.1976 Измайлов С.В. “Курс Электродинамики”-Москва “Наука”;1962 Лекция мәтіні: Эйнштейн принципі негіздерінен пайдаланып тузу сызықты бірқалыпты қозғалыстағы К және К1 жүйелерінің құблысы координаттары x,у,z,t; және x1,у1,z1,t1 ,байланысын зерттейміз. t ≠ t′ Екі жүйе координаттарын және уақыттарының өзара байланысын зерттеу үшін екі жүйеде сфераның электромагнит толқынның таралу процесін қарастырамыз. t=0. моментте екі жүйелердің координата бастары бір жерде болады. К жуйеде сфераның электромагнит толдқын сырты теңдеуі төмендегідей болады: x2+y2+z2-c2t2=0 (1) c- жарық жылдамдығы 3*108м/с. К' жүйедегі осы толқын сырты теңдеуіде осындай болды. (x')2+(y')2+(t')2-(c')2(t')2=0. (2) Эйнштейның салыстырмалы теориясы бойынша электромагнит толқының таралу жылдамдығы яғни құбылысы жүйелерде бірдей болады: x2+y2+z2-c2t2=(x')2+(y')2+(z')2-(c')2(t')2. (3) 
Қозғалыс тек қана x осі бағаты бойынша болғаны үшін: y=y' z =z'. Сол үшін z осьтері бойынша координата түрлендірулері қарастырылмайды эйнштейның салыстырмалы принципі есепке алынып координата түрлендірулері Галилеи түрлендірулерінен басқаша болады: Лоренц түрлендірулері. 
Уақытың түрлендіруі. К  К'
 Лоренц түрлендірулері
К' жүйеден Кжүйеге өтілгеннде координата және уакыт түрлендірулері төмендегідей болады. x'= 
К' К.
t'= 
Кіші жылдамдықтағы қозғалыстарда Лоренц турлендіруі (v< Салыстырмалы теория Галилей турлендіруін жоққа шығармайды. Тек ғана Галилей турлендіруі кіші жылдамдықтағы қозғалыстарда дұрыс болып Лоренц турлендіруіне бір бөлігі болады. жүктеу/скачать 9,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|