Әбілқас Сағынов атындағы Қарағанды техникалық университеті
Физика кафедрасы
ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС №48
Тақырыбы: «Жердің магниит өрісінің кернеулігінің горизонталь құраушысын анықтау»
Орындаған: Оношбай Қайнар
Қабылдаған: Шалтаков С. Н.
2023
№
|
I, А
|
α, градус
|
tgα
|
, А/м
|
, А/м
|
, А/м
|
, А/м
|
1
|
28
|
3
|
0,052
|
162
|
80,16
|
19,3
|
50
|
2
|
31
|
5
|
0,087
|
107
|
3
|
35
|
8
|
0,141
|
74
|
4
|
41
|
12
|
0,213
|
58
|
5
|
55
|
21
|
0,384
|
43
|
6
|
66
|
28
|
0,532
|
37
|
А/м
Бақылау сұрақтары:
Магнит өрісінің электр өрісінен негізгі ерекшелігі: магнит өрісі қозғалыстағы зарядтарға әсер етеді. Ал электр өрісі қозғалатын да, қозғалмайтын да электр зарядтарына әсер етеді.
Магнит өрісінің күш сызықтары – өрістің кез келген нүктесіне жүргізілген жанама осы нүктедегі магнит индукция векторының бағытымен сәйкес келетін көрнекті сызықтар.
-магниттік индукция векторы, магнит өрісінің токка әсер ететін күшін сипаттайды. Оның бағыты оң бұранда ережесімен беріледі: токтың бағыты бойынша бұралатын бұранданың басы, магниттік индукциялар сызықтарының бағытымен айналады. Магнит индукциясының күш сызықтары тұйық болатын және кез келген нүктесі арқылы жүргізілген жанама индукция векторымен бағыттас болатын сызықтар.
Био-Савар-Лаплас заңы: dl элементА кейбір нүктесінде өрісінің индукциясын туғызатын, ток I өткізгішіүшін мына түрде болады:
Барлық элементтері О центрінен бірдей R қашықтықта болады. Магнит индукциясының бағыты центр арқылы контурға перпендикуляр бағытталған.
Табиғатта магнит өрістерінің шамасы әртүрлі. Ол космостық денелердің түрлеріне байланысты. Жердің магнит өрісі Күнге қарай 70-80 мың км бағытталған жер магнитосферасын құрайды, ал оған қарама-қарсы бағытта миллиондаған км-ге созылады. Жердің магнит өрісінің пайда болуына жер ядросындағы өткізгіш сұйық заттың конвективті қозғалысы әсерін тигізеді. Жер бетіндегі кез келген нүктеге магнит тілі жердің магнит өрісінің индукциясының горизонталь құрастырушысының бағытын көрсетеді. Ол магнит меридианы жазықтығында орналасады. Жер бетінде магнит өрісі орташа 0,5 Э тең, ал магнитосфераның шекарасында 10-3Э. Жердің магнит өрісі тұрақты (99%) және айнымалы (1%) болып екіге бөлінеді.
Достарыңызбен бөлісу: |