Бақылау сұрақтарға жауап беріңдер.
1. Қандай шарт орындалған кезде мәні ретінде оның бастапқы және соңғы мәндері қосындысының жартысын алып, айнымалы күштің жұмысын есептеуге болады?
Қорытынды: Серпімділік күші әрекетінен болған шардың кинетикалық энергиясының өзгерісін және серпімділік күшінің жұмысын есептеу арқылы, олардың тең болатынына көз жеткіздік.
№4 жұмыс.
Металдардың молярлық жылу-сыйымдылықтарын салыстыру.
Жұмыстың мақсаты: металдардың жылусыймдылықтарын салыстыру.
Керекті құралдар: калориметр, мензурка, суы бар ыдыс, электр плита, гірлері бар таразы, массалары 50 -100 г болатын алюминий, мыс және темірденелер.
Жылусыйымдылықтың классикалық теориясынан 1кмоль жылусыйымдылық қатты күйдегі барлық денелер үшін бірдей және
С = 3R = 2,5 * 104Дж *кмоль-1К-1 = 25 Дж/моль*К болады.
Мұны оңай тексеруге болады. Ол үшін массасы m қатты дененің температураның белгілі бір ∆Т интервалында суығанда беретін ΔQ жылу мөлшерін анықтау жеткілікті.
Жұмыстың орындалу тәртібі.
1.Таразының көмегімен калориметрдің mк және мыс, темір, алюминий денелердің массаларын өлшеңдер. Өлшеу нәтижелерін есеп беру кестесіне (2-кесте) енгізіңдер.
2. Денені ыдыстағы қайнап жатқан суға батырыңдар.
3.Калориметрге бөлме температурасындағы 100 см3 суды құйып, судың, калориметрдің t1 температурасын өлшеңдер. 4. Калориметрге 100°С-қа дейін қыздырылған мыс денені салып, жылулық тепе-теңдік орнағаннан кейінгі Ө температураны өлшеңдер.
5.Калориметрдегі суды алмастырып, осы тәсілмен алюминий және темір денелермен тәжірибені қайталаңдар.
6. Жылу балансының теңдеуін пайдаланып, үш дененің әрқайсысының су мен калориметрге берген жылуларының ΔQ мөлшерін есептеңдер:
ΔQ = (mкcк + mcу ссу)(Ө –t1) - (13.8)
мұңдағы mк – калориметр массасы, ск – калориметр дайындалған заттың меншікті жылусыймдылығы, mcу - калориметрдегі судың массасы, ссу - судың меншікті жылу сыймдылығы, t1- мен Ө – су мен калориметрдің бастапқы және соңғы температуралары.
7.С=ΔQM/m∆T өрнегін пайдаланып, мыстың, темірдің және алюминийдің молярлық жылусыймдылығын есептеңдер ( 2-кесте).
8. Жүргізілген өлшеулердің қатесін бағалаңдар.
Достарыңызбен бөлісу: |
