1.Қызған денелердің сәуле шығарып, электромагниттік энергия таратуын жылулық сәулелену деп аталады.
2.Жылулық сәулелер электромагниттік толқындар қатарына жатады.
3. Өзіне түскен әртүрлі жиіліктегі сәулелердің энергиясын толық жұтып алатын денені абсолют қара дене деп атайды.
4.Жылулық сәулелену құбылысы тек қызған денелерде ғана емес,салқын денелер де орын алады.
5.Жылулық сәулелер тек жиіліктеріне немесе толқын ұзындықтарына қарай ажырайды.
Макс Планк жылулық сәулелердің эксперименттік нәтижесін түсіндірудегі тығырықтан шығу жолын тапты.
Макс Планк жылулық сәулелердің эксперименттік нәтижесін түсіндірудегі тығырықтан шығу жолын тапты.
Ол 1900 жылы « сәулелік энергия үздіксіз шығады» деген классикалық физика түсінігіне қайшы келетін батыл гипотеза ұсынды:
Абсолют қара дене жылулық сәулелерді үздіксіз шығара да, жұта да алмайды;олар тек үзікті үлес- квант түрінде ғана шығарады немесе жұтады. Сәуле арқылы тарайтын немесе жұтылатын бір үлес энергия квант деп аталады.
Квант латынша guantum –«мөлшер», яғни «үлес» деген сөздің мағынасын береді.
М.Планк дененің үзікті шығаратын немесе жұтатын бір үлес энергиясы үшін
E=hv
E=hv
E-ең кіші энергия үлесі
v-сәуленің жиілігі
h-Планк тұрақтысы:
h=6,62*10 -34 Дж·с
Сонымен , сәуле шығаратын немесе жұтатын дене өзінің энергиясын үзікті түрде : 1Е, 2Е, 3Е, nЕ шамасына өзгертеді.
Дененің энергиясы бір квантқа бүтін n санына еселеніп қана өзгереді: En= nЕ= nhv
n-электромагниттік сәуле энергиясын таситын фотондар саны ( фотон-тыныштық массасы нөлге тең элементар бөлшек);
Е-әрбір фотонға тиесілі ең кіші бір үлес энергия, яғни бір үлес энергия, яғни бір квант
Классикалық теория бойынша , энергия үздіксіз өзгереді және нөлден бастап шексіздікке дейін кез келген мәнді қабылдай алады.
Классикалық теория бойынша , энергия үздіксіз өзгереді және нөлден бастап шексіздікке дейін кез келген мәнді қабылдай алады.
Планк керісінше, энергияның үзікті өзгеретінін және белгілі бір нақтылы мәндерді қабылдайтынын болжады.
Планктің ғылыми болжамы абсолют қара дененің тәжірибеде байқалған жылулық сәулелену құбылысын түсіндіріп берді. Планк гипотезасы негізінде салынған Е (λ) 2-қисық эксперимент жүзінде алынған 1-қисықпен дәлме-дәл келеді.
Планк гипотезасы қазіргі физика деп аталатын жаңа кванттық физиканың негізін қалауға зор көмегін тигізді.