Физиология дәріс №10

НЕФРОН СЕГМЕНТТЕРІ

• Бүйрек өзекшелерінің құрылысы мен қызметінің ерекшеліктеріне сүйене отырып, нефронның келесі сегменттері ажыратылады:
• Проксимальды, оның құрамына проксимальды түтіктің ирелеңдеген және түзу бөліктері кіреді;
• Нефрон ілмегінің жіңішке бөліміне, оған ілмектің төмендеген және жоғарылаған жіңішке бөліктері кіреді;
• Нефрон ілмегінің жоғарылатылған жуан бөлімі, дистальды ирелеңдеген түтік және байланыстырушы бөлім арқылы пайда болатын дистальды сегмент.

Юкстагломерулярлы аппарат (ЮГА)

• Юкста немесе шумақша маңы аппараты-бұл бүйректің инкрециялық аппараты.
• Артериолалардың миоэпителиалды жасушалары ренин гормонын бөледі және оны қанға шығарады.
• Ренин бүйректің қанмен қамтамасыз етілуін реттеуге қатысады. Бүйрек ишемиясы жағдайында (АҚК және АҚ төмендеуінен олардың қанмен қамтамасыз етілуінің төмендеуі) ЮГА ренинді көп бөледі.
• Ренин жүйелік қан ағымына енеді, ангиотензиногеннің плазмалық ақуызымен әрекеттеседі де, оны ангиотензин I-ге айналдырады,ол плазманың түрлендіргіш факторымен әрекеттеседі және ангиотензин II түзеді. Ангиотензин II артериолаларды тарылтады және жүйелік қан қысымын жоғарылатады.

• Бүйректің ЮГА құрылысы
• 1 – Дистальды түтікше.
• 2 - А.afferens.
• 3 – Юкстагломерулярлы жасушалар (ренин синтезі).
• 4 - Боумен капсуласы.
• 5 - А.efferens.

• Юкстагломерулярлы аппарат.

• Морфологиялық тұрғыдан ЮГА үшбұрыш тәрізді, оның екі жағы шумақшаға сәйкес келетін афферентті және шығатын эфферентті артериолалар, ал негізі - дистальды түтікшенің ирелендеген бөлігінің қабырғасының мамандандырылған бөлігі - тығыз дақ ( macula densa ).

• Назарларыңызға рахмет!