Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалар
Тілімізде кейбір қосымшалардың жуан-жіңішке варианты болмағандықтан, сөзге буын үндестігіне бағынбай
жалғанатын кездері де кездеседі. Олар мыналар:
көмектес септігінің жалғауы –мен, -бен, -пен: апам-мен, кітап-пен,қыз-бен
– қор: бейнет-қор, пәле-қор
– паз: өнер-паз, әсем-паз
– қой: сән-қой, әзіл-қой
– нікі,-дікі,-тікі: апаи-дікі, Алматы-нікі, Самат-тікі
– тай: Ер-тай, Нұр-тай
– тал: өсім-тал, сезімтал
– еке: Ас-еке, Нұр-еке
– кер,-гер: қалам-гер, талап-кер
– хана, дәм-хана, ем-хана
– күнем: пайда-күнем, қас-күнем
24
– ов, -ова, -ев,- ева –ин, ина: Сәбитов, Кәрімова, Саудабаева, Салғарин
– ист: машинист таксист
– изм: социализм, коммунизм, т.б.
– бан: мейірбан
– дар: білімдар
– жан: көкежан, Ержан
– кент: Құмкент, Шымкент
– кар,-ћар: күнәћар,кінәкар
– кеш: арбакеш, қаракеш
–
көй,- гөй: ақылгөй, қаскөй
– мар: ділмар
– маш: тілмаш
– стан: гүлстан, өзбекстан
– уар: сөзуар
Сөздің соңғы буынына бағынбайтын бұл қосымшалардың көбі басқа тілдерден енген немесе әлі қосымшаға айналып
бол-маған сөз бен қосымша арасындағы элементтер болып табы-лады.
Достарыңызбен бөлісу: |