Г. А. Амрина Әдістемелік Кеңес отырысында мақұлданды


Тақырып. 1-2 септеудеғі грек-латын дублеттері



бет15/34
Дата11.03.2022
өлшемі3,73 Mb.
#135157
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   34
Байланысты:
4. ДӘРІС КЕШЕНІ латын тілі МІ

5.4.1. 5. Тақырып. 1-2 септеудеғі грек-латын дублеттері.


5.4.2. Мақсаты.Грек-латын дублеттер түралы үғым, олардың анатомиялық және медициналық терминологиядағы мағанасымен таныстыру.Білу керек: 1-2 септеудеғі грек-латын дублеттерін..


5.4.3. Дәріс тезистері.
Терминэлементтерге байланысты және бос элементтерге бөлуді үнемі ескеру керек. Мысалы, қалыпты анатомиядағы анатомиялық мәндерді бір жағынан патологиялық анатомияда және клиникалық пәндер кешенінде ұқсас мәндермен салыстыру кезінде келесі заңдылықтар анықталады: бір орган өзінің тілдік шығу тегі бойынша ғана емес, сондай – ақ грамматикалық рәсімделуі бойынша да әр түрлі болып екіге бөлінеді.
Қалыпты анатомия номенклатурасында бұл дербес және әдетте латын сөзі, ал патологиялық анатомияда грек тілінен шыққан терминоэлементі. Мысалы, грек hepar, oesophagus, pharynx, larynx, urethra, thorax, ureter, encephalon және латын appendix, tonsilla және басқа да антикалық медицинада қолданылған, сондай-ақ Жаңа уақытта құрылған на-turn-ның күрделі-коффиксалды туындылары.; бұл сөздер еркін терминэлементтер ретінде клиникалық терминологиядағы күрделі сөздердің құрылымына кіреді: гепатомегалия, эндотелиома, энцефалопатия, миокардиопатия, аппендэктомия.
Анатомиялық номенклатурада дербес латын түбірлі сөзбен де, туынды құрамындағы грек компонентімен де бірдей түзілімнің белгілері кездеседі; мысалы, иек – лат. mentum, бірақ" иек-тілдік " – genioglossus (грек. geneion – "иек"); тіл-лат. lingua, бірақ "подъязычный" – hypoglossus; "языкоглоточный" – glossopharyngeus (грек. glossa - "Тіл") және т. б.
Анатомиялық түзілімдердің латын және грек белгілері грек-латын қосарлы белгілері (немесе дублеттер) деп аталады. Әдетте, көптеген анатомиялық түзілімдерді (ағзаларды, дене бөліктерін) белгілеу үшін грек-латын дублеттері қолданылады, сонымен қатар анатомиялық номенклатурада – негізінен латын сөздері, клиникалық терминологияда – грек тектес байланысты терминэлементтер қолданылады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   34




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет