Г егемендіктің болуы жəне халықаралық қатынастардағы тəуелсіздік
жүктеу/скачать 13,5 Kb.
|
саясаттану
Полюхович Г.Н
|
1 - Мемлекет - адамдардың, қоғамдық топтардың, кластардың жəне ассоциациалардың біріккен əрекеттері мен қарым-қатынастарын бақылап жəне бағыт беріп отыратын қоғамның саяси жүйесінің институты. 2- а)қоғамнан бөлініп шыққан жəне басқару мен мəжбүрлеумекемелерінде (шенеуніктер,əскер, полиция жəне т.б.) материалданған жария биліктің болуы; б) мемлекеттік саясатты материалдық қамтамасыз ету, экономикалық, əлеуметтік, мəдени жаңаруларды жүргізу, мемлекеттік аппаратты ұстау үшін қажетті салық жүйесі; в)территория. Мемлекет өз территориясында тұратын барлық халықты өзінің билігі мен қорғауы арқылы біріктіреді; г)егемендіктің болуы жəне халықаралық қатынастардағы тəуелсіздік; д)құқық. Құқық мемлекеттік билікті заңды түрде рəсімдейді, осылайша оған легальдік береді, мемлекеттің қызметін жүзеге асырудың заңды шегі мен формасын анықтайды; е)физикалық мəжбүрлеуді, күшті заңды қолдануға монополия (жоғарғы құндылық болып табылатын өмірден, еркіндіктен азаматтарды айыру мүмкіндігі). 3- Әлемде үш басты турі- президенттік, парламенттік, және аралас кездеседі.Парламенттік республиканың басты ерекшелігі болып үкіметтің парламент негізінде құрылуы мен оның парламент алдындағы жауапкершілігі табылады. Ол үкіметке қатыстыбірқатар қызметтер атқарады:оны қалыптастырады жəне қолдайды; заңдар шығарады; мемлекеттік бюджетті бекітеді; үкіметке бақылау жасайды жəне қажетті жағдайда оған сенімсіздік білдіре алады.келесі түрі президенттік.Президент парламентке тəуелсіз халық арқылы немесе сайлаушылар коллегиясы арқылы сайланады жəне бір уақытта мемлекеттің де, үкіметтің де басшысы болады. Ол ішкі жəне сыртқы саясатқа жетекшілік етеді, жоғарғы бас қолбасшы болып табылады. Парламент үкіметке сенімсіздік вотумын шығара алмайды, президенттің парламентті таратуға құқы жоқ. Келесі түрі Аралас -Ол Австрияда, Ирландияда, Португалияда, Польшада, Финляндияда, Францияда орын алған. Басқарудың осы түрінде мықты президенттік билік парламенттің үкіметтің əрекетін тиімді бақылауымен сəйкес келеді. Оған тəн басты сипат - үкіметтің қос жауапкершілігі: президент алдындағы жəне парламент алдындағы. Аралас республиканың (жартылай президенттік) классикалық үлгісі болып Франция табылады. Онда президент пен парламент бір біріне тəуелсіз сайлана береді. жүктеу/скачать 13,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|