Г. Х. Мухамедиев 201

___________________2014 г.

Силлабус (оқу бағдарламасы)

Силлабус (учебная программа)

Специальность: 5В071800 «Электроэнергетика»

Форма обучения: для всех форм обучения

Оқу формасы: барлық оқу түріне

Өскемен

2014

«Өндірістік энергетика» кафедрасының отырысында қарастырылған

Ақпараттық технологиялар мен энергетика факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды

Құрастырған

Мөлшер бақылаушы Т. Тютюнькова

ОҚЫТУШЫ ТУРАЛЫ МӘЛІМЕТТЕР МЕН АҚПАРАТТАР
«Өндірістік энергетика» кафедрасы, АТжЭФ (Г-1-313)

аға оқытушы – Туменбаева Маржан Танаткановна

Консультациялар мен дәрістік сағаттар уақыты: сабақтар бекітілген күнтізбеге сәйкес және оқытушының күнтізбесі бойынша жүргізіледі
1 ПӘННІҢ СИПАТЫ, ЖӘНЕ ОНЫҢ ОҚУ ҮДЕРІСІНДЕГІ АЛАТЫН ОРНЫ
1.1 Оқытылатын пәннің суреттемесі
«Релелі қорғаныс және автоматика» пәні 5В071800 – Электр энергетикасы мамандығы бойынша оқитын, жоғары оқу орындарының бакалавриаттары үшін міндетті пән болып саналады және профильді пән ретінде оқу жоспарларына қосылады.

«Релелі қорғаныс және автоматика» курсы электр энергетикасы бакалавриаттарының кәсіби дайындықтың теориялық деңгейін анықтайтын техникалық пәндер арасында маңызды орында алады. Пән электр энергетикалық жүйедегі электр энергиясының қауіпті, апатсыз туғызатын және үйлестіретін арнайы қорғаныс құрылығылары мен кешендерін қолдану тәртібін сипаттайды.

«Релелі қорғаныс және автоматика» қурсын білу міндеті релелі қорғаныс құрылғылары мен энергожүйедегі апаттардың белгілерін қолдануға негізделген оның автоматикасының көрсеткіштерін талдайтын және есептейтін қазіргі заманғы әдістерді меңгеру болып табылады. Оларды білу оқытылатын пәннің инженерлік мәселелерін шешуге және оны түсінуге мүмкіндік береді.

Пәнді меңгеру соңында студенттер болашақ жұмысқа қажетті білім көлемін және тәжірибелік қызметінің дағдыларын сіңіру керек.
1.3 Пәнді білудің нәтижелері
Пәнді меңгерудің нәтижесінде студенттер міндетті:

Білуге:

- қорғаныс және автоматика конструкциясын, жұмыс істеу ұстанымын, негізгі элементтерінің қолдану аумағын.

Істей алу:

- типті электр есептеулерін орындап, әр түрлі қорғаныс пен автоматикалар үшін құрылғыларды анықтау. Нақты электр желілері үшін жеткілікті және қажетті мөлшерде релелі қорғаныс құралдарын таңдау.

- релелі қорғаныс сұлбаларын құру және таладау, релелі қорғаныс құралдарының пайдалануын, бақылауын және тексеруін жасау.

Дағдыларды меңгеру:

- қорғаныстарды тексеру және панельдердің, шкафтар мен терминалдардың қорғаныс құралдарын қазіргі заманғы тексеру және реттеу саймандарының көмегімен қою.

1.4 Пәннің пререкквизиттері
Пәннің материалы келесі курстарда алған білімдерде негізделеді:

- математика;

- физика;

- электр техникасының теориялық негіздері;

- электр желілері мен жүйелері;

- электр станциялар мен подстанциялар;

- электр машиналары;

- электр аппараттары;

- өтпелі үдерістер;

- электроника;

- релелі қорғаныс техникасының негіздері және т.б.

1.5 Пәннің постреквизиттері
Курстан алынған білімдер «Электр энергетикасы» мамандығы бойынша кәсіби қызметте қажет, сонымен бірге келесі пәндерді меңгеруде:

- электр қамтамасыздандыру жүйелеріндегі сенімділік;

- электр энергетикалық жүйелер мен т.б. автоматикасы;

- электр қамтамасыздандыру жүйелерін жобалау.

2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
2.1 Тақырыптық жоспар

Тақырыптың аты, оның мазмұны	Еңбек сыйымдылық, сағ	Ұсынылатын әдебиеттер
Дәрістік сабақтар
Қашықтықтағы қорғаныстар	2	Н: 1-7 Қ: 1-2
Трансформаторлар қорғаныстары	2	Н: 1-7 Қ: 1-2
Жоғарыжиілікті қорғаныстар	2	Н: 1-7 Қ: 1-2
Генераторлар қорғаныстары	1	Н: 1-7 Қ: 1-2
Қозғалтқыштар қорғаныстары	2	Н: 1-7 Қ: 1-2
Жинақталатын шиналар қорғаныстары	3	Н: 1-7 Қ: 1-2
Релелі қорғаныстар мен өшіргіштердің әрекеттерін қорландыру	1	Н: 1-7 Қ: 1-2
Автоматты қайталама қосу, қорды автоматты қосу, жиілікті автоматты жүктеме	1	Н: 1-7 Қ: 1-2
Паралель жұмысқа синхронды генераторлардың автоматты қосылуы, подстанциялардағы кернеуді автоматты реттеу, ассинхронды режімнің автоматты жойылуы	1	Н: 1-7 Қ: 1-2
Тәжірибелік жұмыстар
Желілердің қашықтағы қорғаныстарын есептеу	2	Н: 1-7 Қ: 1-2
Трансформаторлардың бойлық дифференциал қорғаныстарын есептеу	3	Н: 1-7 Қ: 1-2
Трансформаторлардың көлденең дифференциал қорғаныстарын есептеу	3	Н: 1-7 Қ: 1-2
Транформаторлардың максималды ток қорғаныстарын есептеу	2	Н: 1-7 Қ: 1-2
Жоғары вольтті қозғалтқыштарының қорғаныстарын есептеу	2	Н: 1-7 Қ: 1-2
Қозғалтқыштың өздігінен қосылуды және минималды кернеу қорғаныстарын есептеу	2	Н: 1-7 Қ: 1-2
Зертаханалық сабақтар
Зертханалық жұмыс «Электромагнитті реле РТ40 сынау»	2
Зертханалық жұмыс «Жер қорғанысы РТ351 зерттеу»	2
Зертханалық жұмыс «Реле РТ40 қысқартылған токтардың максималды іс-әрекеттерін зерттеу»	2
Зертханалық жұмыс « Уақыт релесін РСВ-13 сынау және зерттеу»	2
Зертханалық жұмыс «Реле РТ40 ток қорғанысының максималды іс-әрекетін зерттеу»	1
Зерханалық жұмыс «Транформаторлардың дифференциал қорғанысы»	1
Зертханалық жұмыс «Ток транформаторларындағы орамдарды қосу сұлбалары»	1
Зертханалық жұмыс «Аралық және бағыттауыш релелерді сынау»	1
Зертханалық жұмыс «Индукциялық ток релесін сынау»	1
Зертханалық жұмыс « Тез толатын трансформаторы бар дифференциал релені сынау»	2
Зертханалық жұмыс «Жоғары вольтті қозғалтқышты қорғау»	2

2.2 Курстық жұмыс бойынша орындалатын жұмыстар мазмұны мен талаптары

Тақырып	Тапсырманың мақсаты мен мазмұны	Ұсынылатын әдебиеттер	Орындау мерзімі	Бақылау түрі	Тапсыру мерзімі
Электр беріліс желілерін қоректендіретін қорғаныстарды есептеу	Электр беріліс желілерін қоректендіретін қорғаныстарды есептей алу	Н: 1-7 Қ: 1-3	Қыркүйек - қазан	20 %	4-5 апта
Тақырып	Тапсырманың мақсаты мен мазмұны	Ұсынылатын әдібиеттер	Орындау мерзімі	Бақылау түрі	Тапсыру мерзімі
Күштік трансформаторлардың қорғаныстарын есептеу	Күштік трансформаторлардың қорғаныстарын есептей алу	Н: 1-7 Қ: 1-3		30 %	4-5 апта
Жоғары вольтті асинхронды электр қозғалтқыштарының қорғаныстарын есептеу	Жоғары вольтті асинхронды электр қозғалтқыштарының қорғаныстарын есептей алу	Н: 1-7 Қ: 1-3	Қыркүйек-қараша	40 %	6-7 Апта
Қордың автоматты қосылу құрылғыларын есептеу	Қордың автоматты қосылу құрылғыларын есептеу	Н: 1-7 Қ: 1-3	Қыркүйек-қараша	50 %	8-9 апта
Электрқозғалтқыштарының өздігінен қосылу мүмкіндігін тексеру және қажетті болған жағдайда минималды кернеу қорғаныстарын алдын-ала көздеу	Минималды кернеу құрылғыларын есептей алу	Н: 1-7 Қ: 1-3	қыркүйек-қараша	70 %	10-11 апта
Есетпеулер нәтижелері бойынша релелі қорғаныстың селективтілік картасын құру	Есептеулер нәтижелері бойынша релелі қорғаныстың селективтілік картасын құра алу	Н: 1-7 Қ: 1-3	қыркүйек-қараша	70 %	11-12 апта

2.3 Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар (СӨЖ)

Тақырып	Тапсырманың мақсаты мен мазмұны	Ұсынылатын әдібиеттер	Орындау мерзімі	Бақылау түрі	Тапсыру мерзімі
Желілердің қашықтықтағы қорғаныс құрылғыларын есептеу	Желілердің қашықтықтағы қорғаныс құрылғыларын есептей алу	Н: 1-7 Қ: 1-2	Қыркүйек-қараша	Орындалған жұмыс	2-3 апта
Тақырып	Тапсырманың мақсаты мен мазмұны	Ұсынылатын әдебиеттер	Орындау мерзімі	Бақылау түрі	Тапсыру мерзімі
РНТ-565 типті релелері бар транформаторлардың бойлық дифференциал қорғаныстарын есептеу	РНТ-565 типті релелері бар транформаторлардың бойлық дифференциал қорғаныстарын есептей алу	Н: 1-7 Қ: 1-3	Қыркүйек-қараша	Орындалған жұмыс	4-6 апта
ДЗТ-11 типті релелері бар транформаторлардың бойлық дифференциал қорғаныстарын есептеу	ДЗТ-11 типті релелері бар транформаторлардың бойлық дифференциал қорғаныстарын есептей алу	Н: 1-7 Қ: 1-3	Қыркүйек-қараша	Орындалған жұмыс	7-9 Апта
Тақырып	Тапсырманың мақсаты мен мазмұны	Ұсынылатын әдібиеттер	Орындау мерзімі	Бақылау түрі	Тапсыру мерзімі
Трансформаторлардың максималды ток қорғаныстарын есептеу	Трансформаторлардың максималды ток қорғаныстарын есептей алу	Н: 1-7 Қ: 1-3	Қыркүйек-қараша	Орындалған жұмыс	10-11 апта
Жоғары вольтті электрқозғалтқыштар қорғаныстарын есептеу	Жоғары вольтті электрқозғалтқыштар қорғаныстарын есептей алу	Н: 1-7 Қ: 1-3	Қыркүйек-қараша	Орындалған жұмыс	12-13 апта
Электрқозғалтқыштарының өздігінен қосылуы мен минималды кернеу қорғаныстарын есептеу	Электрқозғалтқыштарының өздігінен қосылуы мен минималды кернеу қорғаныстарын есептей алу	Н: 1-7 Қ: 1-3	Қыркүйек-қараша	Орындалған жұмыс	14-15 апта

2.4 Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру графигі

Бақылау түрі

Академиялық оқу кезеңі

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

Сабаққа қатысу

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

Дәрістер конспектісі

*

*

Ауызша сұрау

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

Реферат

*

*

3 ҰСЫНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1. 
   Негізгі әдебиеттер
   

1 Правила устройств электроустановок.-: Главгосэнергонадзор России. 1998. – 607 с.

2 Федосеев А.М. Релейная защита электрических систем. - М.: Энергия, 1984. – 520 с.

3 Федосеев А.М. Основы релейной защиты. - М.: Госэнергоиздат, 1961. – 423 с.

4 Авербух А.М.. Релейная защита в задачах с решениями и примерами.- 1975. – 400 с.

5 Руководящие указания по релейной защите.- М.:1967. – 36 с.

6 Шабад М.А. . Расчеты релейной защиты. -М.: Энергия, 1986. – 243 с.

7 Беркович М.А., Семенов В.А. Основы техники и эксплуатации релейной защиты. - М.: Энергия, 1971. – 305 с.

2 Удрис А.П. Релейная защита воздушных линий 110-220 кВ типа ЭПЗ-16-36. - М.: Энергоатомиздат, 1988. – 144 с.

4 БІЛІМДЕРДІ БАҒАЛАУ
4.1 Оқытушының талаптары
- міндетті түрде сабақ кестесі бойынша бекітілген дәрістік және тәжірибе сабақтарына қатысу;

- студенттердің сабаққа қатысу бойынша есеп сабақ басында тексеріледі. Кешігу жағдайында студент дыбыс шығарусыз дәрісханаға кіріп, сабаққа қосылып кетуі керек, ал үзіліс кезінде оқытушыға барып кешігу себебін айтып беруі керек;

- сабаққа екі рет кешігіп келу жағдайы, бір сабақты босатуға тең болады;

- балдармен бағаланатын жүмыстарды өз уақытында тапсыру міндет. Берілген уақыттан тыс немесе кешігіп тапсырған кезде балдар саны төмендейді. Барлық жұмыстарды тапсырмаған студенттер емтиханға кіргізілмейді.

- студенттің қайта межелік бақылауды тапсыру, егер қанағаттандырылмаған бағаны алып қалу жағдайында, рұқсат етілмейді;

- студенттің, орташа рейтингі Р_ср = (Р₁ + Р₂) / 2 50 % төмен болған жағдайда емтиханға кіргізілмейді;

- сабақ кезінде ұялы телефонда өшіруде болу керек;

- студен сабаққа іскерлік киіммен келуі тиіс;

- басқа іс шаруалармен сабақтарда айналысуға (сабаққа қатысты емес) болмайды

4.2 Баға критерийлері
Білімдердің барлық түрлерін бағалау 100 балды жүйемен жүзеге асырылады.

Ағында бақылау әрбір апта сайын өткізіледі және дәрістерге қатысуды, өзіндік жұмысты орындауды бақылауларын құрайды.

Білімдерді межелік бақылау 7 және 15 апталарда межелік тестілеу түрінде өткізіледі. Рейтинг келесі бақылау түрлерінен құралады:

Аттестациялық кезең	Бақылау түрі, меншікті салмақ, %
	Сабаққа қатысу	Дәрістер конспектілері	Ауызша сұрау	Коллоквиум	Тестілік сұрау	КУрстық жұмыс	Эссе	Межелік тестілеу	Барлығы
Рейтинг 1	-	10	30	-	-	40	-	20	100
Рейтинг 2	-	10	30	-	-	40	-	20	100

Пән бойынша емтихан, сессия кезінде билетті түрде өткізіледі.

Студент білімдерінің қорытынды бағасы келесіден тұрады:

- 40 % емтиханда алынған нәтижеден;

- 60 % ағынды жетістіктер

Қорытынды бағаны есептеу формуласы

Э – емтиханда алынған бағаның сандық эквиваленті

2 ЭБЖ бағытталмаған көлденең дифференциал қорғаныстың жұмыс істеу ұстанымы.

3 Қашықтықтағы қорғаныстың арналуы мен жұмыс істеу ұстанымдары.

4 Трансформаторлардың қорғанысы. Қорғаныс түрлері мен арналуларын атап шығыңыз.

5 Сыртқы қысқаша тұйықталулар кезіндегі асыра токтардан трансформаторларды қорғау.

6 Генераторларды қорғау. Қорғаныс түрлері мен арналуларын атап шығыңыз.

7 Электрқозғалтқыштарының қорғанысы. Қорғаныс түрлері мен арналуларын атап шығыңыз.

8 ЭБЖ бағытталған көлденең дифференциал қорғаныстың жұмыс істеу ұстанымы.

9 Трасформаторлардағы дифференциал қорғаныстарының құрылғыларын таңдау және олардың жұмыс істеу ұстанымы.

10 Трансформатордың дифференциал қорғанысына арналған реледегі баланстық емес токтардың пайда болу себептері.

11 ЭБЖ жоғары жиілікті дифференциал-фазалық қорғаныстың жұмыс істеу ұстанымы.

12 Қашықтықтағы қорғаныс құрылғыларын таңдау.

13 Қашықтықтағы қорғаныстың жұмысын бұрмалану себептері.

14 Жинақталатын шиналардың дифференциал қорғанысы.