Г. Ж. Сұлтанғазина Мәдени және пайдалы өсімдіктер


тақырып Тұқымның өну энергиясын анықтау



бет3/13
Дата03.02.2017
өлшемі2,57 Mb.
#8721
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
2 тақырып Тұқымның өну энергиясын анықтау

Жұмыстың барысы

Өну энергиясы – белгілі бір уақыт аралығында қалыпты өсіп шыққан тұқым проценті, екінші сөзбен айтқанда, бұл тұқымның жаппай өнуінің көрсеткіші болып табылады. Өну энергиясы жоғары тұқымдар сыртқы ортаның қолайсыз жағдайларына төзімді келеді: мұндай тұқымдардың өскіні тезірек өседі, дамиды және аурулармен аз залалданады. Өну энергиясы, мемлекеттік стандарттармен мөлшерленбейді, алайда әлсін-әлсін ғылыми баспаларда бұл көрсеткішті стандарттау мәселесі көтерілуде.

- төсеніш түрін анықтау және оны тұқым себуге дайындау;

- әрқайсысында 100 данадан (ірі тұқымды дақылдарда 50 дана) 4 тұқым үлгісі санап алынады;

- төсенішке тұқым үлгілерін орналастыру және үлгілер мен жүздік тұқымдардың нөмірлері, сонымен бірге өну энергиясы мен өнгіштікті анықтайтын күн көрсетілген этикетканы салу;

- растилняларды термостатқа орналастыру;

- термостаттың температурасына күнделікті бақылау жасау және онда таза ауа алмасуын қамтамасыз ету;

- белгіленген мерзімде қалыпты өнген, шіріген, қатты және бөрткен тұқымдарды санау;

- өну энергиясы мен өнгіштікті есептеу және сандық деректерді жұмыс банкісіне жазу.

3 тақырып Тұқымның өнгіштігін анықтау

Жұмыстың барысы

Лабораториялық өнгіштік – талдауға алынған үлгіден қалыпты өсіп шыққан тұқымның процент мөлшері. Өнгіштік – үлкен өндірістік мәні бар тұқымдық материалдардың барынша маңызды көрсеткіштерінің бірі. Осы көрсеткіш бойынша тұқымның себуге жарамдылығы және себу мөлшері анықталады. Өнгіштігі жоғары тұқымдар өсіру технологиясын дұрыс қолданғанда жаппай, біркелкі, әрі қуатты егін көгін береді. Стандарт талаптарына өнгіштігі сай келмейтін тұқымдар себуге рұқсат етілмейді. Тұқым көктетілген кезеңде термостаттың температурасына бақылау жасап отырған жөн, сонымен қатар термостаттың есігін үздік-үздік ашып тұқымға таз ауаның келуін қамтамасыз ету қажет.

Өнгіштікті анықтағанда өнген тұқымды есептеу әрбір дақылға белгіленген техникалық шарттарға сәйкес жүргізіледі. Өнген тұқымды екі мерзімде есептейді: алғашқысында өну энергиясын, ал екіншісінде - өнгіштікті анықтайды. Оның үстіне, өнгіштікке салынған күн және өну энергиясын, немесе өнгіштікті есептеген күн бір тәулік деп саналады.
4 тақырып 1000 дәннің салмағын анықтау

Жұмыстың барысы

1000 дәннің салмағы себілетін тұқымның сапасын сипаттайтын, шаруашылық маңызы зор көрсеткіш. Ол тұқымның ірілігі мен толықтылығына байланысты. Ipi, салмақты тұқым қоректік заттарға бай, сондықтан олар жақсы дамыған өсімдіктер және мол өнім бере алады. 1000 дәннің салмағын анықтау үшін таза, іріктелген және құрғақ тұқымды 500 данадан екіге бөліп, өлшеп, олардың салмақтарын екі есе кебейтеді, eкi өлшемінің айырмашылығы 1000 дәннің орташа салмағыымен салыстырғанда 3% аспауы керек.



Мысалы, 1000 дәннің бірінші өлшемінің салмағы 25,44 граммға тең, ал екіншісінікі - 24,80 грамм. Орташа салмақ - 25,12 грамм. Айырмашылықтары 3% аспайды. 1000 дәннің салмағын оның ылғалдылығына қарап мына формуламен анықтауға болады:

А=

Мұнда, А-1000 дәннің құрғақ салмағы, г.;

Б- 1000 дәннің ауадағы құрғақ салмағы, г.;

В- дәннің ылғалдылығы, процент бойынша;



Мысал, егер 1000 дәннің салмағы 25,12 грамм, ал ылғалдылығы 15% болса, онда оның шектік (абсолюттік) салмағы:
= 21,35 грамм


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет