ЖЕРДІҢ КАРТАДА БЕЙНЕЛЕНУІ
Географиялық карталар және картография жайлы жалпы деректер
*Математикалық жолмен анықталып, кішірейтілген жеке жинақталған жер бетінің пішінінің көрінісі – Географиялық карта.
*Географиялық карталар бөлінеді – Жалпы географиялық, тақырыптық.
*Жергілікті жерге толық сипаттама беретін ірі масштабты жалпы географиялық карта – Топографиялық карта.
*
ГИДРОСФЕРА
ГИДРОСФЕРА ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚҰРАМДАС БӨЛІКТЕРІ
*Гидросфераны және оның құрамдас бөліктерін зерттейтін ғылым – Гидрология.
*Гидросфераның жалпы көлемі – 1,4 млрд км3.
*Жер шарындағы тұщы судың мөлшері – 2,5%.
*Мұхиттың құрлықпен, аралдармен немесе суасты қыраттарымен азды-көпті бөлініп жатқан бөліктері – Теңіз.
*Ішкі теңіздер – Қара, Қызыл, Азов, Балтық, Мәрмәр.
*Шеткі теңіздер – Баренц, Шығыс Сібір, Кар, Лавтевтер, Чукот
*Аралдар аралығындағы теңіздер – Сулавеси, Банда, Фиджи, Филиппин.
*Мұхиттың, теңіздің немесе көлдің құрлыққа сұғына еніп жатқан бөлігі – Шығанақ.
*Әртүрлі су айдындарын жалғастыратын және құрлықтың жеке бөліктерін бөліп жатқан, салыстырмалы түрде жіңішке су кеңістігі – Бұғаз.
*Дүниежүзілік мұхит суының орташа тұздылығы – 35 0/00.
*Дүниежүзілік мұхиттағы ең жоғарғы тұздылық – 410/00.
*Суасты жанартауларының атқылаулары мен жерсілкінулерден соң пайда болатын орасан зор толқындар – Цунами.
*Дүниежүзілік мұхиттағы ең қуатты суық ағыс – Антарктикалық ағыс немесе Батыс желдер ағысы.
*Өзен жүйесі суын жинайтын аумақ – Өзеннің су жинау алабы.
*Алаптар арасындағы шекара – Суайрық.
*Өзеннің маңызды сипатының бірі – Су шығыны мен жылдық ағын.
*Өзеннің су қимасынан белгілі бір уақыт бірлігі ішінде ағып өтетін су мөлшері – Су шығыны.
*«Өзендер – климаттың өнімі» деп айтқан орыс климатологі – А.И.Воейков.
*Дүниежүзілік мұхитпен тікелей байланысы жоқ, табиғи қазаншұңқырда, ойыста орналасқан су айдыны – Көл.
*Көлдердің құрлық ауданындағы алып жатқан аумағы - 2%.
Достарыңызбен бөлісу: |