Берілген мәліметтерді пайдаланып, Қазақстан аумағының қарапайым синоптикалық картасын жасаңыз. Тиісті изосызықтарды түсіріп, көрсеткіштерін белгілеңіз.
Синоптиктердің хабарлауы бойынша 28.03.2017 ж. сағат 18.00-00.00 аралығындағы ауа райы көрсеткіштері берілген.
Қала
Ауа температурасы
Атмосфералық қысым
Бұлттылық, жауын шашын
Шымкент
15-20 оС
950 Мб
Күн ашық
Астана
5-10 оС
920 Мб
Бұлтты, тұман
Атырау
10-15
940 Мб
Күн ала бұлтты
[3]
Мұхит суының қасиеттерінің бірі – тұздылық. Әлемдегі ең тұзды теңіз – Қызыл теңіз. Осы теңіздің тұздылығына әсер ететін факторлардың ішінен екеуін сипаттап жазыңыз.
[2]
Мұхиттың беткі суы толқын жасап қозғалатынын білесіз. Осы толқындардың пайда болуының екі түрлі себебін сипаттап жазыңыз.
[2]
Ауа райының қолайсыз құбылыстарын атап, сипаттаңыз.
1
2
3
Берілген суреттерде бейнеленген ауа райының қолайсыз құбылыстары ішінен өзіңіз өмір сүретін аймақта жиірек болатын біреуін таңдап атаңыз.
Осы құбылыс өзіңіз тұратын аймақта қаншалықты жиі болатынына дәлел келтіріп жазыңыз.
[1]
[1]
Аталған қолайсыз ауа райы құбылысының адамға теріс әсерін сипаттаңыз.
[2]
Осы құбылыстың әсерінен сақтану жолдарын ұсыныңыз.
Дүниежүзілік мұхит проблемаларының ішінен екеуін атап, олардың себептерін, салдарын сипаттап, сол проблемаларды шешу жолдарын ұсыныңыз.
1.
себебі
салдары
[2]
[1]
проблеманы шешу жолдары
2.
себебі салдары проблеманы шешу жолдары
[1]
[1]
[1]
[1]
[1]
Балл қою кестесі
№
Жауап
Балл
Қосымша ақпарат
1
С) стратосфера
1
2
В) ауа райы
1
3
А) атмосфералық су буы
1
4
Е) теңіз
1
5
Озон қабаты
Жердегі тіршілікті күннің ультракүлгін сәулелерінен қорғайды
1
1
6
Шымкент қаласындағы ауа райы көрсеткіштерін белгілейді
Астана қаласындағы ауа райы көрсеткіштерін белгілейді Атырау қаласындағы ауа райы көрсеткіштерін белгілейді
1
1
1
7
Тропиктік белдеуде орналасуы Құятын өзендердің жоқтығы
1
1
мұхиттан өте оқшаулығы
8
Толқындар желдің әсерінен пайда болады Цунами толқынын сипаттайды
1
1
толысу және қайтуды
сипаттайды
9
Қатты жел (көктайғақ, қуаңшылық)
Қатты жел жылдың 4 мезгілінде де болады Терінің құрғауы, тыныс жолдарының ауыруы
Қатты жел болғанда маска кию; желден сақтану үшін ық жерлермен жүру.
1
1
2
2
.
10
Дүниежүзілік мұхит проблемасының бірінші себебі: мұнаймен ластану; салдары мұнайдың суға жайылуынан организмдердің өлуі; тасымалдау кезінде танкерлердің толық тексеруден өткізу.
Дүниежүзіік мұхит проблемасының екіншісі себебі: антропогендік әсері; салдары: адамдардың қалдырған қалдықтардың шіруінен организмдердің ластануы;
амдармен жүргілетін жұмыс түрлері.
1
1
1
1
1
1
Жалпы балл
25
3-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
3-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға шолу
Ұзақтығы – 40 минут
Балл саны -25
Тапсырманың түрлері: КТБ - көп таңдауы бар тапсырмалар;
ҚЖ – қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ – толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Берілген нұсқа көп жауапты тест сұрақтары және қысқа/толық жауапты қажет ететін сұрақтарды қамтитын 8 тапсырмадан тұрады.
Тест тапсырмаларынан білім алушы ұсынылған жауап нұсқаларының дұрыс бір жауабын таңдайды.
Білім алушы қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға сөз немесе қысқа сөйлемдер түрінде жауап береді. Толық жауапты қажет ететін сұрақтарға толық жауап беруі қажет. Білім алушының өз жұмысында географиялық біліміне талдау жасай алу және қолдана алу қабілеті бағаланады.Тапсырма бірнеше құрылымдық бөлімдерден/сұрақтардан тұруы мүмкін.
Бөлім/Бөлім ше
Тексерілетін мақсат
Ойлау дағдыларының деңгейі
Тапсырма саны*
Тапсырма № *
Тапс ырма түрі*
Орындалу уақыты, мин*
Балл *
Бөлімге берілетін балл саны
Физикалық география- Биосфера
7.3.4.1 биосфераның құрамын, құрылымын, шекаралары мен қасиеттерін анықтайды
Білу және түсіну
1
1
ҚЖ
2
2
12
7.3.4.2 топырақ құрамын, түрлерін анықтап, құрылымын графикалық түрде
көрсетеді
Қолдану
1
4
ҚЖ
4
2
7.3.4.3 Қазақстанда топырақ түрлерінің
таралуын анықтайды
Қолдану
1
5
ҚЖ
2
2
7.3.4.5 топырақтардың экологиялық проблемаларын жіктеп, шешу жолдарын ұсынады
Жоғары деңгей дағдылары
1
7
ТЖ
10
6
Физикалық география- Табиғи аумақтар
7.3.5.1 географиялық қабық, материктер мен мұхиттар, зоналар және белдеулер, ландшафт табиғи-аумақтық кешендерінің қалыптасуын түсіндіреді
Білу және түсіну
1
2
ҚЖ
2
2
6
7.3.5.2 жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде түрлі деңгейдегі табиғи кешендерді жоспар бойынша сипаттайды
7.4.1.4 Қаз
қосымша қамту негізінде ұлтаралық және дінаралық келісімнің қажеттілігін дәлелдейді және оны қалыптастыру жолдарын ұсынады
Жоғары деңгей дағдылары
1
8
ТЖ
13
5
Барлығы
40
25
25
Ескерту: * - өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер
3–тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
түсіндіреді
ақстандық компонентті
19
Мысал үлгілері және балл қою кестеcі
«География» пәнінен 3-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары
Атмосфера (км) Гидросфера (км) - су қабатында тіршіліктің таралуы
- 11км тереңдікке дейін, көбінесе суда тіршілік ететін, желбезек арқылы тыныс алатын тірі ағзалар кездеседі.
Литосфера (км)
Сурет бойынша биосфераның шекарасын анықтап, ағзалардың биосферадағы таралу шекарасын бос жолдарға жазыңыз, ол ағзалардың басқа тірі ағзалардан бір ерекшеліктерін көрсетіңіз.
[2]
Сөйлемді толықтырыңыз.
Табиғат кешендері – географиялық қабықтың құрамдас бөліктері: жер бедері - тау жыныстары, климат, ауа, су, топырақ, өсімдік, жануарлар дүниесі. Жалпы табиғат кешендері: 1.жаһандық, 2., 3. жасанды, 4. зоналық, 5.деп бөлінеді. Жаһандық табиғат кешеніне географиялық қабық жатады.
[2]
Кестеде берілген тілдік семьяға Қазақстан халықтарына кіретін ұлт атауларымен толықтырыңыз.
[2]
Топырақтың қалыптасуына әсер ететін факторларды анықтаңыз.
Топырақ
Физикалық
Антропогендік
[2]
Топырақтың қалыптасуына және таралуына әр түрлі факторлар әсерін тигізеді.
а.Картадан Қазақстанның «?» белгісі қойылған аймағының топырақ түрін анықтаңыз. b.Осы топырақтың басты ерекшелігі қандай?
Жергілікті жердің табиғат кешендерін жоспар бойынша сипаттаңыз.
[1]
[1]
Табиғат кешенінің
аты
Климаты (орташа t, орташа жауын-
шашын мөлшері)
Топырағы
Өсімдіктері
Жануарлары
Төмендегі фотосуреттерде топырақтың экологиялық жағдайы берілген.
1 2 3
а. Әр суреттегі топырақтың құнарсыздану жолын жазыңыз.
[3]
Топырақтың экологиялық жағдайын қалпына келтірудің 2 жолын ұсыныңыз.
[2]
Өз пікіріңізді қорытындылаңыз.
[1]
Жергілікті жердегі халықтың ұлттық құрамына жоспар негізінде талдау жасаңыз.
[4]
а. Жергілікті жерде тұратын ұлт өкілдері b. Жергілікті жерге қоныстану себептері с. Ұлттардың діни нанымы Ұлтаралық, дінаралық келісімінің іске асырылуы
