Геометрия 7-сынып - Тең бүйірлі үшбұрыштың қасиеттері
- Байназарова Кама
- Шетпе гимназиясы
Кім жылдам? - Үшбұрыш қабырғаларының ұзындықтары 3см, 4см, 6см. Үшбұрыштың периметрін табыңдар.
- Жауабы:13см
Тең бүйірлі үшбұрыштың периметрі 20см. Бүйір қабырғасы 7см. Үшбұрыштың табанын тап. Тең қабырғалы үшбұрыштың периметрі 39см. Үшбұрыштың қабырғаларын табыңдар. Тең қабырғалы үшбұрыштың қабырғасы 12см. Үшбұрыштың периметрін табыңдар. Тең бүйірлі үшбұрыштың периметрі 20см. Бүйір қабырғасы табанынан 2 есе ұзын. Үшбұрыш қабырғаларының ұзындықтарын табыңдар. Қандай фигураны үшбұрыш деп атайды? - Қандай фигураны үшбұрыш деп атайды?
- Элементтерін ата.
Үшбұрыштар еліне саяхат - Ал, кәнекей, балалар,
- Анықтап қарап алындар
- Ерекшелігін хан елінің
- Қорықпай кәне табыңдар.
Менін атым -тең бүйірлі үшбұрыш, себебі екі бүйір қабырғам тең, үшінші қабырғам – табаным. - Менін атым -тең бүйірлі үшбұрыш, себебі екі бүйір қабырғам тең, үшінші қабырғам – табаным.
Мен ханның екінші ұлымын. Менің атым- - Мен ханның екінші ұлымын. Менің атым-
- әр қабырғалы үшбұрыш. Себебі қабырғаларымның ұзындықтары әр түрлі. Жүру қиын болғандықтан көзге көп түсе бермеймін.
Мен ханның, немересімін. - Мен ханның, немересімін.
- Ау, халайық.
- Бұрышым менің сүйір
- Ақылың болса егер бір түйір
- Ойланшы өзің,
- сонда қалай аталамын.
Доғал менің бұрышым, - Доғал менің бұрышым,
- Білсең айтшы , дұрысын
- Қалай кәне атайды?
- Немересін атайдың.
Келсе егер сөз кезегі. - Келсе егер сөз кезегі.
- Таныстыруды бастайын.
- Мен ханның неменесі
- Ешкімнен ұялып, саспайын.
- Атым менің тік бұрышты үшбұрыш
- Қасиетім менің ерекше
- Белгілі ғой әр елге
- Пифагордың аты шығып,
- Тарап кетті әлемге.
- Пирамидасы Египеттің
- Абыройымды асырды.
- Аты шулы Пифагордың
- Теоремасы ашылды.
- Гимназистер әзіл қылды
- Пифагордың шалбарын
- Қайдан білсін өмір бойы
- Соңдарынан қалмасын.
Қабырғаларының ұзындықтарына қарай үшбұрыштар қандай түрлерге бөлінеді? Бұрыштарының шамасына қарай үшбұрыштар қалай аталады? Cуретте АD кесіндісі қалай аталады? - Үшбұрыштың медианасы дегеніміз не?
- Үшбұрыштың төбесін қарсы жатқан қабырғаның ортасымен қосатын кесіндіні медиана деп атайды.
Суретте ВК кесіндісі қалай аталады? - Үшбұрыштың биссектрисасы деген не?
- Үшбұрыштың биссектрисасы деп осы үшбұрыштың бұрышының биссектрисасының бұрыш төбесі мен қарсы жатқан қабырға арасындағы кесіндісін айтады .
Суретте СН кесіндісі қалай аталады? - Үшбұрыштың биіктігі деген не?
- Үшбұрыштың төбесінен оған қарсы жатқан қабырғаны қамтитын түзуге жүргізілген перпендикулярды үшбұрыштың биіктігі деп атайды.
Сабақтың мақсаты: - Білімділік: Тең бүйірлі үшбұрыш, тең қабырғалы үшбұрыш анықтамаларын, қасиеттерін білуге, есептер шығаруда сол қасиеттерді пайдалануға баулу, үйрету;
- Дамытушылық: Жылдам ой қорыту, тапқырлық, тиянақтылық қасиеттерін дамыту, есте сақтау қабілетттерін дамыту,
- Тәрбиелік:Эстетикалық бағытта, яғни үшбұрыш сызбаларын дұрыс орындауға үйрету;
Екі қабырғасы өзара тең үшбұрыш тең бүйірлі үшбұрыш деп аталады - Екі қабырғасы өзара тең үшбұрыш тең бүйірлі үшбұрыш деп аталады
- АС , ВС – бүйір қабырғалар
- АВ – табаны
- ےА , ےВ – табанындағы бұрыштар
- С – үшбұрыштың төбесі
- ےС – төбесіндегі бұрыш
Үшбұрыштың табаны мен бүйір қабырғаларын ата 1 - теорема - Тең бүйірлі үшбұрыштың табанындағы бұрыштары тең.
- Бер: АВС – тең бүйірлі,
- АС – табан
- Д/к: А =С
Дәлелдеу: - ВD биссектрисасын жүргіземіз.
- 2. АВD және СВD қарастырамыз.
- АВ=ВС, ВD-ортақ, АВD=СВD, (ВD-биссектриса) демек
- АВD= СВD (үшбұрыштар теңдігінің І белгісі бойынша)
- 3. Бұдан А=С
- Теорема дәлелденді
Кері теорема - Егер үшбұрыштың екі бұрышы тең болса, онда үшбұрыш тең бүйірлі болады.
2 - теорема - Тең бүйірлі үшбұрыштың табанына жүргізілген медиана осы үшбұрыштың әрі биссектрисасы, әрі биіктігі болады
- Бер: АВС –тең бүйірлі,
- АС – табаны,
- ВD –медиана.
- Д/к: 1. ВD – биссектриса
- 2. ВD – биіктік
Дәлелдеу: - АВD және СВD қарастырамыз
- АВ=ВС, ВD-медиана болғандықтан, AD = DC, А=С демек АВD= СВD (үшбұрыштар теңдігінің І белгісі бойынша) бұдан АВD=CBD демек
- ВD – биссектриса.
- 2. АВD= СВD,осыдан
- АDB = CDB
- демек
- ВD – биіктік
- Теорема дәлелденді
Барлық қабырғалары өзара тең үшбұрыш тең қабырғалы үшбұрыш деп аталады. - Барлық қабырғалары өзара тең үшбұрыш тең қабырғалы үшбұрыш деп аталады.
-
Бекіту тапсырмалары: KBA бұрышын табыңдар: Деңгейлік тапсырмалар: - Бер: АВС-тең бүй.
- АВ-табан.
- АЕ=DB
- Д/К: АСЕ= DCB
ІІ деңгей - Бер: АD = DC, BD ┴ AC.
- Д/К: АВС – тең бүй.
-
Венн диаграммасы - Екі қабырғасы тең
- АВ=ВС
- 2. Екі бұрышы тең
- А= С
- 3. Тең бүйірлі үшбұрыш тең қабырғалы үшбұрыш бола алмайды.
- 4. Р = 2а+в
-
- Үш қабырғасы тең
- АВ=ВС=AC
- 2. Үш бұрышы тең
- А= С= В
- 3. Тең қабырғалы үшбұрыш тең бүйірлі үшбұрыш бола алады.
- 4. Р = 3а
-
- 1. АВ=ВС
- 2. А= С
- 3. ВD – медиана, әрі биіктік, әрі биссектриса
-
Үйге тапсырма - п. 4.3. Тең бүйірлі үшбұрыштың қасиеттері. Кері теорема
- №52 (І деңгей)
- №58 (ІІ деңгей)
Сәттілік!
Достарыңызбен бөлісу: |