рк, рг, нк, нг, кс, кт, ск, лк, нкт, кль, брь, бль сияқты дауыссыздар
тіркесіне
біткен сөздерге қосымшалар әрдайым жіңішке түрде жалғанады:
педагог- тер, педагог-тік, геолог-тер, геолог-ке, округ-тік, парк-тен, парк-ке, парторг-тер, киоск-і-ге, факт-і-ге, полк-ге, пунк-тер, октябрь-ге, ансамбль- ге, бинокль-дер. Негізгі ережелерде өзгертіліп берілген бұл қағида бірнеше заңдылыққа
негізделеді.
Ог, уг дыбыстары тіркесіне аяқталатын сөздердің (
геолог, археолог, диалог, монолог, биолог, педагог, округ, аншпуг т.б.) соңғы
буындары қазақ тілінде
г дыбысының жіңішке дыбысталатындығына қарай
жіңішке айтылады. Және де
о дыбысы қазақ тілінде көп буынды сөздердің
соңғы буынында кездеспейді. Қазақ тілінің дыбыстық заңдылықтары үшін де
сөз соңының
г дыбысына аяқталуы – тосын жайт.
Төл сөздерде ұяң
г дыбысының жіңішкелік сипаты, сондықтан да тек
жіңішке дауысты дыбыстармен тіркесетіндігі (
көгал, гауһар деген сөздерден
басқа) орыс тілінен енген сөздердің дыбысталуына да әсерін тигізеді, яғни
соңында
