Хасанов М. Ғылым теориясы indd
жүктеу/скачать 1,92 Mb. Pdf көрінісі
|
dokumen.pub 9786010412965
| Сциентизм
тер ми ні (лат. – ғы лым, бі лім) қо ғам ды да мы ту- да ғы ғы лым ның рө лін кү шейтуді не ме се аб со лют тен ді ру ді біл ді- ре ді. Бұл тер мин ХVІІІ ға сыр дан бас тап фи ло соф тар, әлеу мет та- ну шы лар, тех ни ка лық ма ман дар та ра пы нан ке ңі нен қол да ны ла бас та ды. Осы уа қыт та ғы лым қо ғам да ғы шы найы өн ді ріс кү ші не ай нал ды, ал оның же тіс тік те рі – тех ни ка лық прог рес тің ке пі лі. Сциен тис тер адам өмі рін де ғы лым мен тех ни ка бас ты рөл ой най- ды, олар ма те ри ал дық жағ дай дың ке пі лі деп са на ды. Өнер, фи ло- со фия, дін, мә де ниет олар үшін екін ші орын да тұ ра ды. Қо ғам дық өмір дің бар лық ма ңыз ды мә се ле ле рін тек ғы лым ның кө ме гі мен ше шу ге бо ла ды. Ғы лым өмір дің мә ні жә не өмір лік мақ сат ты таң- дау ту ра лы сауал дар дың жауа бын та бу ға да кө мек те се ді. Алай да оң тай лы бі лім нің рө лін асы ра ба ға лау бір жақ ты көз қа рас бол ған- дық тан, адам бол мы сын те рең тү сі ну ге мүм кін дік бер мейді. 91 4.2. Тех но ло гия мен өн ді ріс ті да мы ту тұр ғы сы нан қо ғам ның әлеу мет тік ұйым дас ты ры луының ... «Сциен тис тік» жә не «тех ни цис тік» ілім дер дің фор ма ла ры әр- түр лі бо лып ке ле ді, мы са лы: «ки бер не ти ка лық», «ге не ти ка лық», «ком пью тер лік». Өз ке зе гін де сциен ти зм нің көп те ген түр ле рі өт- кен ға сыр дың 50-80 жыл да рын да идея лық кү рес ала ңын да бір- бі рін ал мас ты рып отыр ған ин ду ст риал дық, пос тин ду ст риал дық, ақ па рат тық қо ғам тұ жы рым да ры ның не гі зі не алын ған. За ма науи ғы лы ми-тех ни ка лық бі лім куль ті са на куль ті нің «жа ңа өні мі» бо- лып та был ды. ХХ ға сыр дың 80-жыл да рын да мик роэлект рон дық ре во лю- ция орын алып отыр ған тұс та «өз ді гі нен да ми тын тех но ло гиялық өсім ге» не гіз дел ген пос тин ду ст риал дық қо ғам ту ра лы тұ жы рым- ды «үл кен ғы лым ның идео лог та ры», аме ри ка лық әлеу мет та ну- шы лар Д. Белл мен У. Рос тоу ұсын ды. Олар ен гіз ген жа ңа ұғым та рих фи ло со фия сын да түр лі ше тү сін ді ріл ді, мы са лы: «су пе- рин дуст риал ды» не ме се «үшін ші тол қын қо ға мы» (А. Тофф лер), «ақ па рат тық-ком пью тер лік» (Е. Ма су да), «қыз мет көр се ті ле тін тап тар дың қо ға мы» (Р. Да рен дорф) жә не т.с.с., алай да жал пы ма- ғы на сы бір бо лып қал ды. Әлеу мет тік фи ло со фия ның сциен тис тік-тех нок ра тия лық ба- ғы ты ның та ны мал өкі лі Белл өзі нің жүктеу/скачать 1,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|