Георг Симон Ом (1787-1854) –көрнекті неміс физигі. Мектеп мұғалімі болып қызмет еткен. Ол тізбектің бөлігі үшін ток күшінің кернеуге тәуелділік заңын,сондай-ақ тұйық тізбектегі ток күшін анықтайтын заңды ашты. Ол ток күшін өлшейтін сезгіш приборды өзі жасады.Ом кернеу көзі ретінде термопараны-қосып дәнекерленген екі сымды (әр түрлі металдан жасалған) пайдаланды. Дәнекерленген жапсарлардың температуралар айырмасын арттыра отырып,осы температуралар айырмасына пропорционал кернеуді өзгертті. Сонымен қатар Ом кедергінің өткізгіш ұзындығына және оның көлденең қимасының ауданына тәуелділігін тапты.
Г.С.Ом (1787-1854)
ІІІ. М а ғ ы н а н ы а ж ы р а т у.
(Тақырыпты түсіндіру)
Ом заңы
Тізбек бөлігі үшін
Ом заңы
Толық тізбек үшін
Ом заңы
Сабақтың тақырыбы.
Тізбек бөлігіне арналған Ом заңы.
Электр кедергісі.
Білімділігі: Электр тізбегіндегі кернеу мен кедергінің
тәуелділігін анықтау.
Дамытушылығы: Эксперимент пен теорияның сәйкестігіне көз
жеткізу, ой-өрісін дамыту, өзбетімен ізденуге, шығармашылық дағдыларын дамытуға дайындау, формулаларды түрлендіре білуге үйрету.
Тәрбиелілігі: Формуланы есте сақтауына,
пәнге қызығушылығын арттыруға,ұйымшылдыққа
тәрбиелеу; қауіпсіздік ережелерін сақтауға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Мультимедия, интерактивті тақта,
Г.Омның портреті, қауіпсіздік ережесі.
Құрал-жабдықтар: Амперметр, вольтметр, ток көзі, кілт,
резисторлар, шам, қосқыш сымдар.
Түрі: аралас сабақ
Пәнаралық байланыс: сызу, математика.
Әдісі: топтық әдіс,
сұрақ-жауап,баяндау,деңгейлеп.
I=U/R
Ом заңы: тізбектің бөлігіндегі
ток күші - осы бөліктің ұштарындағы
кернеуге тура пропорционал,
ал өткізгіштің кедергісіне кері
пропорционал.
- тізбек бөлігі үшін Ом заңы
R=U/I
Кедергінің өлшем бірлігі - Ом
1 Ом = 1 В / 1А
Реостаттың шартты белгісі
U=I•R
Кернеудің түсуі деп аталады.
ІҮ. Ой толғау.
(тақырыпты беркіту)
Н е н і б і л д і м?
Физикалық шама
Белгіленуі
Формуласы
Өлшем бірлігі
Ток күші
Кернеу
Кедергі
ІҮ. Ой толғау.
(тақырыпты беркіту)
Н е н і б і л д і м?
2.Оқулықпен жұмыс
Нені үйрендім?
18 жаттығу №1есеп
18 жаттығу №2 есеп
18 жаттығу №4 есеп
I,A
U,B
0
5
10
15
20
1
2
3
4
5
Суретте тізбектегі ток күшінің кернеуге
тәуелділігінің графигі берілген.
Кернеуі 5; 10; 20 В болғанда тізбектің осы бөлігіндегі ток күшінің неге тең екенін анықтаңдар.