И қазақ тіл білш інің антологиясы с. Исаев Қазіргі қазақ тіліндегі негізгі грамматикалық ұғымдар Павлодар 2010


Туғанда дүние есігін ашады өлең, Өлеңмен



Pdf көрінісі
бет18/167
Дата25.02.2022
өлшемі10,59 Mb.
#133346
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   167
Байланысты:
И аза тіл білш іні антологиясы с. Исаев азіргі аза тілінде
2 семинар жарат, ата ана бедели, ҚазҰУ Студиясында Елдар Отарбаев, лекция (1) (1), Силлабус. Қазақ тілінің морфологиясы (1) (4)
Туғанда дүние есігін ашады өлең, Өлеңмен
жер қойнына кірер денең 
(Абай) деген сөйлемді талдап 
көрейік. Сөйлемде қолданылған әрбір он соз бір-бір лексикалық 
мағынаны және бірнешеден грамматикалық мағынаны білдіріп 
тұр: 1. туғанда, 
лексикалық мағынасы 
- нақты туу қимылы
грамматикалық мағыналары - 1) 
жалпы қимылды білдіру; 
2) салттылық мән; 3) өткен шақтық мән; 4) бір қимылдың 
(ашудың) мезгілін білдіру; 2. 
дүние, лексикалық мағынасы -
18


әлем мағынасындағы дерексіз зат; грамматикалық мағына- 
лары: 1) жалпы абстракт зат атау ы; 2) қатыстық-меншіктілік мән. 
3. 
есігін, лексикалық магынасы 
— үйдің бір бөлігі болып та- 
былатьга (есік) нақты заттың ауыспалы магынада қолданылуы; 
грамматикалық магыналары: 
1) жалпы зат атауы болуы, 
2) екінші бір затқа (дүние) тәуелді соның бөлшегі болу, 3) ол 
тәуелділік 3-жаққа қатысты, 4) тура объектіні білдіру; 4. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   167




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет