И қазақ тіл білш інің антологиясы с. Исаев Қазіргі қазақ тіліндегі негізгі грамматикалық ұғымдар Павлодар 2010



Pdf көрінісі
бет141/167
Дата25.02.2022
өлшемі10,59 Mb.
#133346
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   ...   167
Байланысты:
И аза тіл білш іні антологиясы с. Исаев азіргі аза тілінде

аффиксам прннадлежностн,
образуя — исторически притяжательный тип сказуемости, на- 
пример, аз мән алдым «я взял», сиз алсаңыз «если вы возьме- 
те». К притяжательному типу в болыпинстве тюркских языков 
восходят личные показатели трех глагольных форм: прошедше- 
го объективного времени изъявительного наклонения и, менее 
последовательно, настоящего времени условного наклонения, 
а также повелительного наклонения (ИСГТЯ, 17). Бұндай пікір 
басқа да түркологиялық зерттеулерден (мысалы С. Г. - СИГ, 
151-152), қазақ тілі мамандарынан да кездеседі. «Сөздердің 
жіктелу жүйесі; яғни жаққа бөлінуі тәуелдік жалғауы арқылы 
да көрінеді».:. Жіктік жалғауы, сонымен бірге тәуелдік жалғауы 
да етістік формаларына жалғанғанда, тек қана жақтық мағына 
білдіреді. Тәуелдік жалғауының зат есімге жалғанғанда 
білдіретін меншіктілік, тәуелділік мағынасы етістік тұлғасында 
білінбейді. Өйткені етістік —
ұғымы жағынан дерейсіз, тек 
қозғалыс - процесс түрінде көрінетін, біреудің меншігінде 
болуға келмейтін сөз табы. Өзің бір жәрдем 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   137   138   139   140   141   142   143   144   ...   167




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет