I кіріспе II. Негізгі бөлім
жүктеу/скачать 0,86 Mb.
|
РЕФЕРАТ ИсаевДиас
|
Мазмұны I.КІРІСПЕ……………………………1 II. НЕГІЗГІ БӨЛІМ 1.Радио.………………………………..2-4 2.Радиолардың құрылымдық диаграмма сипаттамасы…………………5-7 3. Радионың қосалқы элементтері………………………8-9 III.ҚОРЫТЫНДЫ………………10 IV. ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР……………11 КІРІСПЕ Радио (лат. radio — оқимын, сәуле шығарамын ← radius — сәуле) - сымсыз байланыстың бір түрі, сигнал таратушы ретінде әуе толқындары пайдаланады. Радиобайланыстың қасиеті - әуе толқындар арқылы хабарларды аса шалғайға сымсыз әдісімен жеткізу. Радио контекстке байланысты бірнеше мағынаға ие болуы мүмкін: Радио байланыс құралы ретінде: Бұл радиотолқындар арқылы дыбысты немесе деректерді беруге арналған технология. Бұл технология хабар таратуда (радиостанцияларда), сымсыз байланыста (радиобайланыс) және Bluetooth және Wi-Fi сияқты сымсыз деректер технологияларында қолданылады. Радио құрылғы ретінде: Бұл радиотолқындарды қабылдауға және оларды дыбыстық сигналдарға түрлендіруге қабілетті құрылғы. Радиоаппаратураға радиоқабылдағыштар, радиотаратқыштар және радиосигналдарды беру және қабылдау үшін қолданылатын басқа құрылғылар жатады. Радио медиа форматы ретінде: Бұл ақпаратты немесе ойын-сауық мазмұнын радиотолқындар арқылы беруге арналған пішім. Радио музыкалық станцияларды, жаңалықтар бағдарламаларын, ток-шоуларды және аудио мазмұнның басқа түрлерін қамтуы мүмкін. Жалпы алғанда, радио – ақпарат пен мазмұнды ұзақ қашықтыққа сымсыз жеткізу үшін кеңінен қолданылатын байланыс және ойын-сауық құралы. Радио Радио – радиотолқындар арқылы ақпаратты тарату технологиясы, ол дыбыстық сигналдар мен деректерді сымдарды пайдаланбай ұзақ қашықтыққа жіберуге мүмкіндік береді. Радионың тарихы электромагнетизм және радиотолқындар салаларында негізгі жаңалықтар ашылған 19 ғасырдан басталады. Радиотолқындармен тәжірибелер. 19 ғасырдың басында Майкл Фарадей мен Джеймс Клерк Максвелл сияқты ғалымдар электромагнетизм және электромагниттік толқындардың таралуы туралы зерттеулерді бастады. Бұл жұмыстар радиотолқындар туралы болашақ зерттеулердің негізін қалады. Радиотолқындардың ашылуы. 19-20 ғасырлар тоғысында Гуглильмо Маркони мен Никола Тесла радиосигналдарды ұзақ қашықтыққа сәтті таратқан алғашқы ғалымдардың бірі болды. Маркони радиобайланыстың пионерлерінің бірі болып саналады және 1896 жылы сымсыз сигнал берудің алғашқы көпшілікке көрсетілімін жасады. Технологияның дамуы. 20 ғасырдың басында сигналдарды беру және қабылдау технологияларының жетілдірілуіне байланысты радио кеңінен тарады. Бүкіл әлемде радиостанциялар пайда бола бастады, радиохабар тарату бұқаралық коммуникацияның танымал құралына айналды. Соғыс кезіндегі радио және теледидардың дамуы. Бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде радио әскери мақсатта пайдаланылды, ал соғыстан кейін технология кеңірек аудиторияға қолжетімді болды. Халыққа радиохабар тарату 1920 жылдары басталды, ал теледидар 1930 жылдары дәл осындай сигнал беру принциптерін қолдана отырып дамыды. Цифрлық революция. 20 ғасырдың соңы мен 21 ғасырдың басында радио цифрлық революцияны бастан өткерді. Цифрлық радио және интернет-радио бағдарламалар мен мазмұнда көбірек таңдауды қамтамасыз ететін ақпаратты жеткізудің танымал түрлеріне айналды. Бүгінгі күні радио әлемдегі миллиондаған адамдарға жаңалықтарға, музыкаға, ток-бағдарламаларға және басқа мазмұнға қол жеткізуді қамтамасыз ететін маңызды байланыс және ойын-сауық құралы болып қала береді. Бүкіл әлем ғалымдары сигналдарды қашықтыққа жіберу жолдарын іздестіруде. Радиоқабылдағыштың өнертапқыштары бір уақытта жұмыс істеген, бірақ бір-бірімен ешқандай байланысы жоқ бірнеше үміткерлер болып саналады. Көптеген адамдар бұл атауларды біледі - орыс ғалымы Александр Попов, американдық Никола Тесла, итальяндық кәсіпкер. Гуглельмо Маркони. Н.Тесла бірінші болып радиобайланысты одан әрі дамыту үшін қолданылған өнертабысқа патент берді. Ол генератордың сол кездегі жоғары жиіліктердің тербелмелі токтарын қалай шығаратынын және осы жиіліктердің көмегімен дыбысты басу әдісін көрсетті. Ол бірінші болып электрлік резонанс құбылысын тіркеді. 1891 жылдың көктемінде Н.Тесла өзінің инновациялық әдісі үшін американдық патент алды. Қазірдің өзінде 1893 жылы американдық ғалым дәрістер оқып, резонанстық трансформатордың көмегімен электрлік сигналдарды ауаға қалай жіберуге болатынын көрсетті. Ол бұл техникалық жүйені сымсыз байланыс үшін пайдалануға болатынын дәлелдейді. Александр Попов 1895 жылдың көктемінде ресейлік физико-химиялық қауымдастыққа баяндама оқып, одан кейін О. Лодждың жетілдірілген құрылғысын көрсетті. Кейінірек, 1896 жылы орыс ғалымы 1895 жылы 60 м-ге дейінгі қашықтықтағы электромагниттік толқындарды қабылдауға арналған құрылғыны жасағаны туралы ғылыми басылымда мақала жариялады, кейінірек оны ұзақ қашықтыққа сигналдарды жіберуге болады. 1897 жылы наурызда А.Попов өзінің кезекті лекциясында ғимараттың қабырғаларында сигналды беру мен қабылдауды көрсетеді.Телеграф сымсыз таратқышын ойлап табу бойынша жұмысты жалғастыра отырып, сол жылдың желтоқсан айында ресейлік ғалым тарату станциясынан 250 м-ден астам қашықтықта төрт «HERZ» әрпінен сигналды сәтті алды. Бірақ А.Попов практик болды және оның жетістіктерін әлемдік ғылыми қауымдастық алдында жазуға ұмтылмады. Италияда Гуглильмо Маркони телеграфтық сигналды беру мен қабылдауды жасаумен де айналысты, ал 1895 жылдың көктемінде бірнеше жүз метрден астам сигналды беру тәжірибесін жүргізді. 1896 жылдың жазында итальяндық кәсіпкер өзінің жабдығын ойлап тапқаны үшін Ұлыбританиядан патент алуға өтініш берді. Қыркүйек айында 2,5 шақырымға дейінгі қашықтықта сигнал қабылдауды сәтті көрсетті. 1897 жылы шілдеде Маркони 1896 жылы 2 маусымда берілген патент алды. Радиолардың құрылымдық диаграмма сипаттамасы Радио – алғашқы сымсыз байланыс. Кеңістікте таралатын радиотолқындар сигнал тасымалдаушысы болып табылады. Бұл әртүрлі жағдайларда қолдануға болатын керемет қарапайым құрылғы. Мысалы, радио күтуші - бұл балалар бөлмесіндегі дыбысты қабылдап, оны басқа бөлмедегі ата-аналарға жеткізетін шағын құрылғы. Мұндай байланыс арқылы дыбыстық сигналдарды ғана емес, сонымен қатар үлкен қашықтыққа кескіндерді де жіберуге болады. «Радио» терминінің бірнеше мағынасы бар. Біріншіден, дыбысты қабылдауға арналған құрылғының өзі. Екіншіден, радиотолқындардың берілуі мен қабылдануын зерттейтін ғылым немесе техника саласы. А.Поповтың бірінші радиоқабылдағышының құрылғысында мынадай бөлшектер бар: электромагниттік реле; батарея (тұрақты ток көзі); антенна сымы; когерер; қоңырау балғасы; қоңырау шыныаяқ; қоңыраулы электромагнит. Жұмыс принципі келесідей: 1) Радиотаратқышта жоғары жиілікті тербелістер қалыптасады - бұл тасымалдаушы сигнал немесе тасымалдаушы жиілік, оның үстіне ақпарат орналастырылады және төменгі жиілікті электрлік тербелістердің көмегімен модуляция жүреді. Антенна ауаға радиотолқындарды (модуляцияланған сигнал) жібереді. 2) Қабылдаушы антенна модуляцияланған сигналдарды тауып, радиоқабылдағышқа жібереді. 3) Қабылдағыштағы детектор әртүрлі радиотаратқыштардың әртүрлі радиосигналдарынан қажетті тасымалдаушы жиіліктің пайдалы сигналын таңдайды. Әрине, радионың бірнеше негізгі компоненттерді қамтитын күрделі құрылымдық диаграммасы бар: Антенна: ауадан радиотолқындарды қабылдап, оларды электрлік сигналға түрлендіреді. Күшейткіш: одан әрі өңдеу үшін сигнал қуатын арттырады. Детектор: модуляцияланған сигналды (мысалы, амплитудалық модуляцияланған немесе жиілік модуляцияланған) дыбыстық сигналға түрлендіреді. Қуат күшейткіші: дыбыс сигналының қуатын динамиктер талап ететін деңгейге дейін арттырады. Үндеткіштер (дауыс зорайтқыштар): электрлік дыбыс сигналдарын адамдарға естілетін дыбыс толқындарына түрлендіреді. Тұтқалар: пайдаланушыға дыбыс деңгейін реттеуге, радиостанцияларды таңдауға, т.б. мүмкіндік береді. Қуат көзі: барлық радио компоненттерін қуаттайды. Бұл радио түріне (мысалы, AM/FM радиосы, сандық радио және т.б.) және оның функционалдығына байланысты өзгеруі мүмкін жалпы құрылым диаграммасы. Радионың құрылымдық схемасына радиотолқындарды қабылдауға арналған антенна, сигнал қуатын арттыруға арналған күшейткіш, модуляцияланған сигналды дыбыстық сигналға түрлендіруге арналған детектор, динамиктерге дыбыс беру үшін қуат күшейткіш және параметрлерді басқаруға арналған басқару элементтері кіреді. радионың барлық компоненттерін энергиямен қамтамасыз ететін қуат көзінің. Радионың қосалқы элементтері Радио блок-схема сонымен қатар сигнал сапасын жақсартуға арналған сүзгілер, радиостанцияларды таңдауға арналған жиілік синтезаторы және цифрлық сигналдарды өңдеу және декодтау үшін сандық процессорлар сияқты қосымша құрамдастарды қамтуы мүмкін. Радионың блок-схемасындағы басқа ықтимал құрамдастарға қажетті сигналдарды жасауға арналған осцилляторлар, сондай-ақ RDS (радио деректер жүйесі) немесе ағымдағы радиостанция туралы ақпарат сияқты нақты деректерді дешифрлеуге арналған декодтау блоктары кіреді. Әрине, радиода шуды басу, дыбыс сапасын жақсарту және әртүрлі интерфейстер, мысалы, сыртқы құрылғыларды қосу немесе Bluetooth немесе Wi-Fi сияқты сымсыз деректер технологияларын пайдалану үшін схемалар болуы мүмкін. Басқа қосымша радио элементтер дыбыс сапасын жақсарту үшін эквалайзерлер немесе күшейткіштер сияқты әртүрлі аудио өңдеу модульдерін, сондай-ақ ағымдағы радиостанция, уақыт немесе басқа параметрлер туралы ақпаратты көрсету үшін әртүрлі дисплей опцияларын қамтуы мүмкін. Бұған қоса, кейбір радио құрылғыларында дыбыс жазу немесе флэш-дискілерден немесе жад карталарынан ойнату сияқты қосымша функциялар болуы мүмкін. Қосымша радио компоненттері шулы орталарда дыбыс сапасын жақсарту үшін шуды болдырмайтын технологияларды, радио қабылдауды жақсарту үшін антенна күшейткіштерін және қуатты үнемдеу режимі немесе радиостанцияларды автоматты іздеу және сақтау режимі сияқты әртүрлі жұмыс режимдерін қамтуы мүмкін. ҚОРЫТЫНДЫ Қорытындылай келе, радионың құрылымы радиотолқындарды қабылдауға арналған антеннадан бастап, электр сигналын дыбыс толқындарына түрлендіруге арналған динамиктерге дейін бірнеше негізгі компоненттерді қамтиды. Күшейткіштер, детекторлар, қуат күшейткіштер, реттегіштер және қуат көздері сияқты аралық элементтер сигналды өңдеу мен беруде, сондай-ақ радио параметрлерін басқаруда маңызды рөл атқарады. Сүзгілер, жиілік синтезаторлары, интерфейстер, декодтау блоктары және басқалары сияқты қосымша элементтер радионың функционалдығы мен мүмкіндіктерін кеңейтіп, оны пайдаланушылар үшін ыңғайлы және тиімді етеді. Құрамдас бөліктер мен функциялардың бұл кешенді жиынтығы радионы байланыс және ойын-сауық құралы ретінде қуаттайды, бұл оны әлемдегі ең көп қолданылатын технологиялардың біріне айналдырады. ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ: https://streampark.ru/blog/istoriya-izobreteniya-radio/ https://m-focus.ru/radio-vidy-ustroystvo-i-princip-raboty/ https://kk.m.wikipedia.org/wiki/ https://massaget.kz/layfstayl/bilim/ol-kim-bl-ne/44131/amp/ жүктеу/скачать 0,86 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|