Идеал газ күйінің тещдеуі
жүктеу/скачать 67,02 Kb.
|
1 2
Байланысты:No4 d ris. Ideal gaz k iini te deui
1.5. Идеал газ заңдары
Бүл теңдеуді изотерма тендеуі деп атайды жөне ол Бойль-Мариотт заңының математикалық өрнегі болып табылады: газдың берілген массасы ушін турақшы температура кезінде оныц қысымы мен көлемінің көбейтіндісі турақты болып цалады. Түрліше температуралар үшін қысымның келемге тәуелділігі 1.2-суретте көрсетілген. Изотермалар деп аталатын бүл қисықтар гиперболалар болып табылады. Гей-Люссак заңы. Енді газдың р қысымы түрақты болып қалып, оның температурасы мен көлемі өзгеретін болсын. Мүндай шартты орындау үшін газды жылжымалы поршенмен жабылган цилиндрде үстайық Мұндай цилиндрдегі газдың температурасын өзгерткен кезде газдың қысымы өзгеріп, ол поршенді жылжытады да, газдың көлемі де өзгереді. Газ тепе-теңдік күйіне келген кезде газ қысымы бастапқы мөнін қабылдайды. (1.10) күй теңдеуінен көріп отырғанымыздай, мүндай жағдайда газ .көлемінің оның температурасына катынасы өзгеоіссіз калады: (1.12) Изобара теңдеуі деп аталатын бүл теңдеу Гей-Люссак заңьшың математикалық өрнегі болып табылады; изобара графигі V = /(т), жо-ғарыдағы өрнектен көріп отырғанымыздай, ко-ординаттар басынан шыгатын түзу болып табылады. Шарль заңы. Егер процесс кезінде газдың көлемі озгеріссіз қалатын болса, онда газ күйітеидеуінен р/Т қатынасының өзгеріссіз қала-тындығы шығады: (1.13) Теңдеу изохора теңдеуі деп аталады жөне Шарль заңының мазмүны болып табылады. Авогадро заңы. Бүл занды да газ күйінің тендеуінен шығарып алуға болады: бірдей қысымы мен бірдей температура кезінде кезкелген газдың бірдей көлемдерінде молекулалардың бірдей саны болады. Осы заңнан керісінше, түрліше газдардың молекулаларының бірдей санының бІрдей температура мен бірдей қысым кезінде бірдей көлем қабылдайтындығы шыға-ды. Сондықтан кезкелген газдың молІ берілген қысым мен температура кезінде бірдей көлем қабылдайды. Мысалға, 0°С температуражәне 1,01 105Па кысым кезінде кезкелген газдың молінің көлемі: Осындай қалыпшы жагдайлар деп аталатын кездерде 1 м көлемдегі моле кулалар саны Бүл сан Лошмидт саны деп аталады. Дальтон заңы. Келемі болатын ыдыста түрліше газдардың коспасы жылулық тепе-теқдікте болсын жөне олардың арасында ешқандай химиялық реакциялар болмасын. Мундай қоспа үшін күй тендеуінің түрі төмендегідей болады: болады, мұндағы қоспаның сәйкес компоненттерінің молекулалар саны. болатындығы анық, мүндағы - ыдыстағы молекулалардың жалпы саны. Газдың қысымы: Бүл өрнек молекулалардың әрбір тобының басқа молекулалардың қандай қысым тудырып жатқанына тәуелсіз түрде қысым тудыратындыгыи көрсетеді. Мүның мәнісі мынада: идеал газ да молекулалар арасында өзара өрекеттесулер жоқ, шамалары газ қоспасының көлем қабылдайтын әрбір компонетінің қысым- дары болып табылады, яғни • • ■ дегендеріміз қоспа компонеттерінің парциалдық қысымдары болып табылады. Газ қоспасының қайсы-бір компонентінің парциалдық қысымы деп осы компоненттің қоспа алып тұрған көлемді түгелдей өзі алып түрған кездегі тударытын қысымы аталады. Сөйтіп, газ қоспасының қысымы оның компонеттерінің парциалдық қысымдарының қосындысына тең болады екен:
жүктеу/скачать 67,02 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2