Қіжк-тің 39-бабына сәйкес ақтау негіздеріне мыналар жатады
жүктеу/скачать 34,4 Kb.
|
а0тау
|
“Ақтау” сөзінің мәні оның ұғым ретінде сот арқылы құқықты қалпына келтіру, жақсы атақты, бұрынғы беделді қалпына келтіру сияқты элементтерді қамтитыны туралы айтуға мүмкіндік береді. Яғни адамды ақтау ұғымы, зайда белгіленген негіздер бар болған жағдайда, қылмыстық ізге түсудің тоқтатылуына, жазаны өте Кімі күшінің жойылуын білдіреді. Сонымен бірге қылмыстық іс (қылмыстық ізге түсу ) тоқтатылуының бәрі бірдей қылмыстық іс жүргізушілік мағынасындағы ақтауды білдірмейді.Ақтау-бір кездері басталған қылмыстық ізге түсуді, сотта іс қарауды одан әрі жалғастырудан тек қана оң сипаты бар негіздемелер бойынша мемлекттің өкілетті орган дар мен лауазымды адамдар атынан бас тартуы. Қылмыстық істі тоқтату үшін негіздемелердің ақтайтын және ақтамайтын деп бөлінуі аталған мән-жайларға байланысты. Сондықтан, қылмыстық іс жүргізушілік ақтау ұғымын тек қылмысты процесті жалғастырудан бас тартудың оң негіздерімен ғана байланыстыру қажет. Қылмыстық процесті жалғастырудан тек соттың немесе қылмыстық ізге түсу органының ғана бас тартуына болады. ҚІЖК-тің 39-бабына сәйкес ақтау негіздеріне мыналар жатады: Қылмыстық оқиғаның болмауы әрекетте қылмыс құрамының болмауы ҚРҚК-ң мына баптары бойынша 105,111,112,120,(1-б),121,(2-б),123,129,130,136,140,142,144(1,2-б),188(1-б),296(1-б),300(1-б)-баптарында көзделген қылмыстар туралы істер бойынша, яғни жеке айыптау істері бойынша жәбірленушіні шағымының болмауы; Сол айыптау бойынша сот үкімінің заңды күшіне енуі немесе, егер адамдардың қылмыстық ізіне түсудің мүмкін емес екені анықталса, ол жөнінде күші жойылмаған сот қаулысының болуы; Егер қылмыстық ізге түсу органының сол айыптау бойынша қылмыстық іс қозғау туралы күші жойылмаған қаулысы бар болса, адамдардың қылмыстық ізіне түсуден бас тарту; Аталған негіздердің кез келгені бар болған жағдайда адам кінәсіз деп саналады және оның ҚР-ң Конституциясымен кепілдік берілген құқықтармен бостандықтарын қандайда бір шектеуге болмайды. Қылмыстық істің тоқтатылуына себеп болатын ақтау негіздерінің мәні туралы М.С Строговичтің айтқан пікірі ерекше мәнді. Ол былай деп жазды: “Осы негіздердің әрбір адамның айыпталушы ретінде тартылуына жол бермейді және айыпталушы ретінде тартылған адамдардың кінәсіз екенін анықтайды, өйткені бұрын жорамалдағанына қарамастанқылмыс жасалмаған, не жасалған әрекет қылмыс болып табылмайды.” Адамды атау үшін көзделген негіздер түгелдей толық қамтылған және кеңейте түсіндіруге жатпайды. ҚІЖК 37-бабының мәні бойынша қылмыстық ізге түсуді болдырмайтын жағдайлар бар болса, қылмыстықізге түсуді қозғауға болмайды, ал қозғалған тоқтатылуға тиіс. Бұл қағида ақтауға тек іс бойынша басталған іс жүргізуге байланысты бөлікке ғана қатысты. Адамдарды қылмыстық іс жүргізу тәртібімен тек қылмыс жасады деген айыптау бойынша оның қылмыстық ізіне түсу басталған немесе сот ол жөніндегі қылмыстық істі өз қарауына қабылдаған жағдайда ғана ақтауға болады. Сонымен, қылмыстық іс жүргізушілік ақтауды тек бастапқы сәт қылмыстық іс қозғау, ал топкісәт-соттың ақтау шешімін шығаруы болып табылатын шектерде ғана жүзеге асыруға болады. Бұл жағдайда адамныңөзі жөнінде
жүктеу/скачать 34,4 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|