Инженерлі педагогикалық білім берудің ғылыми-теориялық негіздері
Инженерлі педагогикалық білім берудің ғылыми-теориялық негіздері
Баяндаушы:
КО кафедрасының
доценті, п.ғ.к. Самашова Г.Е.
Инженерлі (кәсіптік) педагогика дегеніміз – адамды кәсіптік қызметке, жас ұрпақты кәсіптік тәрбиелеу, білікті мамандарды даярлау туралы ғылым.
Инженерлі педагогика жалпы педагогиканың бөлігі ретінде кәсіптік оқыту жүйесімен бірге құралады.
Дерекнамалар
Инженерлі педагогиканың нысаны
Кәсіптік білім беру бағдарламаларында және стандарттарында кәсіптік білім беру кешенін қамтитын жүйе, әр түрлі, типті және формалы кәсіби оқу орындары
XVII Ғ.
ПЕДАГОГИКА
Ян Амос Каменский
(1592 – 1670 ЖЖ.)
«Великая дидактика»
(г. Амстердам, 1654 г.)
ФӘЛСАФА
Бастауыш кәсіби біліәм беру педагогикасы
Орта кәсіби білім беру педагогикасы
Жоғары мектеп педагогикасы
ЖОО-дан кейінгі кәсіби білім беру педагогикасы
Өндірістік педагогика
Инженерлі педагогиканың міндеттері
Инженерлі педагогикадағы кәсіптік білім берудің және зерттеуді өткізудің теориялық-әдіснамалық негіздерін жасау.
Инженерлі білім берудің мәнін, аспектісін және функциясын негіздеу.
Инженерлі білім беру және педагогикалық ойлардың даму тарихын қарастыру.
Инженерлі білім беру дамуының біздің мемлекетте және шетелдегі қазіргі жағдайын талдау және болжау заманауи.
Білім беру стандарттарын және кәсіптік білім беру мазмұнын негіздеу.
Инженерлі білім берудің жаңа әдістерін, ұүралдарын, формаларын, жүйелерін және технологияларын жасау.
Кәсіби-педагогикалық жүйелерді басқару әдістері және тәсілдері, қағидаларды анықтау, оқитындардың кәсіби-білім беру процесінің мониторингісі және кәсіби дамуы.
paidagogos–баланы жетектеуші
рaidos – бала
ago – жетектеуші
АНТРОПОГОГИКА
(үлкендекрді оқыту ғылымы)
antropos – адам
ago – жетектеуші
ХХ ғ. ортасы
Мектеп алды педагогикасы
Төменгі мектеп жасы педагогикасы
Жалпы білім беретін мектептердің педагогикасы
Кәсіби педагогика (кәсіби мектеп педагогикасы
мектептану (педагогическалық менеджмент)
Инженерлі педагогика педагогика ғылымының тармағы ретінде
Оқу процесін ұйымдастырудың негізгі қағидалары
Инженерлі педагогиканың пәні
Педагогикалық процесс, ол тұлғаның кәсіби қасиеттерін қалыптастыруды талап етеді және осындай құзыреттілікті мақсатты, мазмұнды және меншікті кәсіби (технологиялық) компоненттерді қалыптастыратын педагогикалық жүйе
Инженерлі (кәсіптік) педагогиканың нысаны, тек адамды ғана еңбекке (кәсіптік) тәрбиелейтін арнайы тар шеңбер ғана емес, ол тұтас білім беру жүйесі болып табылады.
Инженерлі (кәсіптік) педагогиканың нысаны, тек адамды ғана еңбекке (кәсіптік) тәрбиелейтін арнайы тар шеңбер ғана емес, ол тұтас білім беру жүйесі болып табылады.
«Стандарт» термині білім жүйесінде тұңғыш рет американдық мұғалімдердің ұлттық кеңесінің ұсынуымен 80-жылдардың ортасында қолданыла бастады.
«Стандарт» термині білім жүйесінде тұңғыш рет американдық мұғалімдердің ұлттық кеңесінің ұсынуымен 80-жылдардың ортасында қолданыла бастады.
80-жылдардың соңында АҚШ-та, Ұлыбританияда, Нидерландияда алғашқы білім стандарттары жасалды.
Кәсіптік білім берудің мемлекеттік стандартын тәжірибеге енгізудің басты мақсаты: оны жаңа құқықтық және ұйымдастырушылық-әдістемелік негізде қалыптастыру болып табылады.
Кәсіптік білім берудің мемлекеттік стандартын тәжірибеге енгізудің басты мақсаты: оны жаңа құқықтық және ұйымдастырушылық-әдістемелік негізде қалыптастыру болып табылады.
Кәсіптік білім беру
Кәсіптік оқыту
Кәсіптік тәрбиелеу
Маман
Мамандық
Біліктілік
Біліктілік сипаттамасы
Құзырет
Құзыреттілік
Инженерлі-педагогикалық қызметтегі негізгі категориялар
Білім беру - `бейнені қалыптастыру` И.Г. Песталоцци (1746 – 1827 жж.)
Білім беру
- оқыту нәтижесі;
- үрдіс;
- оқыту және тәрбиелеу
жиынтығы.
ОҚЫТУ
БІЛІМ БЕРУ
ТӘРБИЕЛЕУ
Білім, білік, дағды
(ББД)
Тұлға қасиеттері
КӘСІПТІК БІЛІМ БЕРУ
КӘСІПТІК ОҚЫТУ
КӘСІПТІК ТӘРБИЕЛЕУ
Маңызды кәсіби қасиеттер (МКҚ)
Кәсіби құзыреттілік
ОМ
КОО
Білім беру – “бейнені қалыптастыру”
И.Г. Петалоцци (1746 – 1827 жж.)
Кәсіптік білім беру – нақты кәсіп және мамандық бойынша нақты біліммен, білікпен және дағдығымен қарулану.
Кәсіптік білім беру – сол немесе басқа мамандық шеңберінде нақты кәсіби ортада қабылданған өзін-өзі ұстау ережелері мен нормаларының біліктілік іс-әрекетін жүзеге асырудағы жүйелі білім, білік және дағдыны меңгеру процесі және нәтижесі.
Білім – адамдардың белгілі бір жүйедегі ұғымдарының, деректері мен пайымдауларының, т.б. жиынтығы.
Білім – адамдардың белгілі бір жүйедегі ұғымдарының, деректері мен пайымдауларының, т.б. жиынтығы.
Білік — адамның белгілі бір құбылыс не күрделі мәселе жөнінде ой жүгіртіп, өзінше пайымдай білу қасиеті.
Дағды - автоматты түрде жасауға дейін жеткізілген әрекет, ол көп ретті қайталау жолымен қалыптасады. Оқыту процесінде әсіресе жалпы оқу дағдыларын, пәнаралық мәндегі жазу дағдыларын қалыптастыру қажет.
Оқыту - ғылыми білімдерді, біліктерді және дағдыларды игеру бойынша шығармашылық қабілеттерін, дүниетанымдылықты, өнегелі-әдепті көзқарастарды дамыту бойынша оқушылар-дың/студенттердің белсенді танымдық қызметін ұйымдастыру мен ынталандырудың педагогикалық үрдісі.
Білім сапасы - қоғамдағы білім беру процесінің жай-күйін және нәтижелілігін анықтайтын әлеуметтік категория, оның тұлғаның азаматтық, тұрмыстық және кәсіби құзыреттілік дамуындағы қоғамның қажеттілігіне және күтілетін нәтижелеріне (әр қилы әлеуметтік топтар) сәйкестігі
«Құзыр» және «құзыреттілік» дефинициясының этимологиясы және семантикасы
Пайда болу
дереккөзі
Құзыр
Құзыреттілік
Дефиниция этимологиясы
латын сөзінен
competentia – бөліктердің сәйкестілігі
complete – айтқаныма қол жеткізе аламын, сәйкес және сай келемін
competentes –
сәйкес келуші, қабілетті
Пайымдау
дереккөзі
Дефиниция семантикасы
Орыс тілінің
Толковый сөздігі
Берілген адамның бірқатар
сұрақтарға, құбылыстарға
қатысты беделге
(авторитетке), танымға,
тәжірибеге ие болуы
Алдыға қойылған мақсатқа
байланысты орындалатын
жұмыстардың, тәсілдердің
және құралдардың мәнін
толыққанды, терең білу,
сонымен қатар сәйкес білігінің
және дағдысының болуы
Білім беру сапасының көрсеткіштері
Білім беру сапасының көрсеткіштері
білім беру сапасы;
оқытудың формалары және әдістері;
материалды-техникалық база;
кадрлық құрам және т.б.
Біліктілік – бұл белгілі бір кәсіптік қызмет саласын атқаруға тиісті дайындық деңгейі бар адам. Яғни, кәсіпті тиісті дәрежеде игеру дағдысы.
Біліктілік – бұл белгілі бір кәсіптік қызмет саласын атқаруға тиісті дайындық деңгейі бар адам. Яғни, кәсіпті тиісті дәрежеде игеру дағдысы.
Құзыр – белгілі бір кәсіптік таным саласы бойынша шешім шығаруға лауазымдық құқы бар маман.
Құзыреттілік – тиісті кәсіп саласы бойынша білім, білік және дағдысы жоғары деңгейде қалыптасқан, оны саналы атқара алатын маманның қабілеттілігі
Құзыреттіліктер
Құзыреттіліктер
(В.Байденко)
1 Жалпы
2 Академиялық
3 Кәсіби құзыреттіліктер (кәсіби бағдарланған)
Жалпы құзыреттіліктер
кілттік (негізгі)
әлеуметтік
коммуникативті
ақпаратты
арнайы
когнитивті (жеке)
базалы
жалпығылымилық
әлеуеметтік-экономикалық
азаматтық-құқықтық
ақпаратты-коммуникациялы
политехникалық
арнайы
ауыспалы
абстрактылы терминдер түрінде бейнеленеді, талдау және синтезді жүзеге асырады, мәселелерді шешеді (шешім қабылдайды), бейімдеулі, көшбасшы болу, командада және жеке жұмыс істеу
әлеуметтік
әлеуметтік өзара әрекеттестікте қалыптасу және өмір сүру қабілеттілігін және оған дайын болу: өзгеру және бейімделу, басқалармен ауызбіршілікке келу жетістігі, рационалды және жауапкершілікті дискуссия өткізу қабілеттілігін тудыру
Академиялық құзыреттіліктер – жеке білім аясына қатысты әдістемемен және терминологиямен қарулану, ондағы жүйелі өзара байланыстарды түсіну және олардың аксиоматиялық шектерін қабылдау.
Аксиоматика – математикалық ғылымның сол немесе басқа аксиомалар жүйесі.
Кәсіби құзыреттіліктер – мамандық бойынша жұмыс істеу кезіндегі кәсіпке қатысты мәселелерді шешу, оған қатысты біліммен, білікпен және дағдымен қарулану; әріптестермен тіл табысу және кәсіби тұлғаралық ортамен қарым-қатынас.
Кәсіптік педагогика бағытындағы дерекнамалар
ҚР «Білім туралы» Заңы.
ҚР «Ғылым ғылым туралы» Заңы.
Өстеміров К., Шәметов А., Васильев И. Кәсіптік педагогика: колледж, университет студенттеріне арналған оқулық. / Алматы: ТОО «Наз-9» ЖШС, 2006.- 280 б.
Батышев С.Я. и др. Профессиональная педагогика. - М.: Ассоциация "Профессиональное образование", 1999. - 904 с.
Егоров В.В., Шкутина Л.А., Плотников В.М. Основы научно-исследовательских работ в профессиональной педагогике. - Алматы: Ғылым, 2000. – 354 с.
Өстеміров К. Кәсіптік оқыту әдістемесі. Педагогикалық мамандықтар бойынша жоғары жене орта кәсіптік білім беретін оқу орындарының студенттеріне және орта кесіптік білім беретін оқу орындарының студенттері мен өндірістік оқыту шеберлеріне арналған оқулық. — Алматы: "РАДиАЛ" баспасы, 2006 - 240 бет.
