3. Ауыспалы егіндегі егістерді тығыздау
Аралық дақыл – ауыспалы егісте негізгі дақылдардан – бос уақытта өсірілетін ауылшаруашылық дақыл. Аралық дақылдардың егілетін уақытына байланысты түрлері:
1. Ерте көктемдік
2. Аңыздық аралық дақыл –дәнді дақылды жинап алған жылы себіліп сол жылы жиналатын дақыл.
3. Күздік
4. Бүркемелі (жабын) – негізгі дақылмен бірге егілетін екінші – бүркеншек дақыл, мысалы жаздық бидай мен жоңышқаны қоса себу.
1 кесте – Қара бидай, картоп және жүгері дақылдарының өнімділігі
№
|
Дақылдар
|
Өнімділік, ц/га
|
Барлығы
|
қара бидай, көк балауса
|
картоп
|
жүгері, көк балауса
|
азық өлшемі, ц/га
|
%
|
1
|
Картоп
|
-
|
235
|
-
|
70,5
|
100
|
2
|
Қара бидай (көк балауса) + картоп
|
214
|
182
|
-
|
97,4
|
138
|
3
|
Қара бидай (көк балауса) + жүгері
|
214
|
-
|
302
|
91,1
|
129
|
Бақылау сұрақтары:
1. Жерді қарқынды пайдалану жолдары?
2. Аралық дақыл дегеніміз не?
3. Аралық дақыл түрлері?
4. Агроөнеркәсіптік кешенді дамытудың бағыттары?
5. Ауыспалы егіндегі егістерді тығыздау мақсаты, жүргізілетін шаралар?
Әдебиеттер:
1. Назарбаев Н.Ә. Жаңа онжылдық – жаңа экономикалық өрлеу – Қазақ-станның жаңа мүмкіндіктері. Халыққа жолдауы, Егемен Қазақстан, 30.01.2010
2. Сыдық Д.А. Ресурсосберегающие технологии возделывания сельско-хозяйственных культур на юге Казахстана, Шымкент, 2010
Дәріс №10
Тақырыбы: Мелиорацияланған жерлерде ресурсүнемдейтін инновациялық технологиялар пайдалану
Дәрістің мақсаты: Инновациялық технологиялар жөнінде түсінік, олардың түрлері, пайдалану жолдарымен таныстыру. Ресурсүнемдейтін технологиялардың ерекшеліктері, ауылшаруашылық дақылдар өнімділігіне әсері.
Түйінді сөздер: инновация, ресурсүнемдеу, дәстүрлі, минималды, нөлдік, жал.
Дәріс жоспары:
1. Инновациялық технологиялар жөнінде түсінік, оның маңызы
2. Ресурсүнемдейтін технологиялар, оларға сипаттама
3. Ресурсүнемдейтін технологиялардың қазіргі жағдайы
4. Инновация – күздік бидайды тікелей жалдап себу технологиясы.
1. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаев 2011 жылғы халыққа жолдауында ауыл шаруашылығын дамытудың көрсеткіштері межеленген. Мәселен, еңбек өнімділігі 2014 жылға дейін 2 есе, 2020 жылға дейін 4 есе өсуге тиіс.
Ауыл шаруашылығындағы еңбек өнімділігін арттыру бойынша Жолдауда белгіленген міндеттерді жүзеге асыру үшін саланы техникалық және технологиялық тұрғыдан қайта жарақтандыру қажет.
Осы істің ерекше маңыздылығына байланысты біздің мемлекеттік қолдау жөніндегі барлық бағдарламаларымыз, соның ішінде, техника мен жабдықтарды лизингке беру, жеңілдікті несие беру, аграрлық ғылымды дамыту, өндіріске жаңа технологиялар мен ғылыми әзірлемелерді енгізу, инновациялық қызметті дамыту секілді шаралардың барлығы аталған мақсатқа қарай бағытталып отыр.
Сонымен, егін шаруашылығында саланы индустрияландыру бойынша жалғыз жол – ол егіс алаңдарының құрылымын әртараптандыра отырып, ауыспалы егіске көшу, яғни дара дақыл егісін жою болып отыр. Осыған байланысты салаға ауқымды химияландыруды және қазірге заманға сай ылғал сақтау технологияларын мейлінше молынан енгізуге мән беріледі. Осындай шаралардың есебінен егістік айналымына жаңа жерлерді және ертеректе айналымнан шығып қалған суармалы жерлерді қайта тарту жұмыстары жүргізіледі.
2. Бүкіл әлемдік тәжірибелер бойынша ауылшаруашылық дақыл-дарын үш негізгі технологиялармен өндіреміз:
Достарыңызбен бөлісу: |