Инжиниринг және ақпаратттық технологиялар факультеті
Релейно-контакторлы және контактысыз сызбанұсқаларды жасау және талдау логикалық тәсілдері
жүктеу/скачать 3,22 Mb.
|
Бекасыл АЭ
10.5.1 Релейно-контакторлы және контактысыз сызбанұсқаларды жасау және талдау логикалық тәсілдері10.5.2 Байланысты және байланыссыз элементтердің автоматты басқару жүйесінің синтезіБайланысты және байланыссыз элементтердің автоматты басқару жүйесінің синтезі құрылымды сызбанұсканын алынған элементті қойма негізін салудан тұрады, берілген алгоритмнің қызмет етуін тарататын. Синтез тәртібі келесі: кіріс және шығыс дабылдарын кодтау; қызмет ету алгоритмнің сөзді тапсырысынан нулевой функциясы жүйесі түріндегіформуладан өту; алынған аздаған лебізді базисте түрлендіру, алынған элементті алынған функцияларды ықшамдау; қоймамен анықталатын, құрылымды сызбанұсқаны жасау; Әрі қарай, автоматты басқару синтезделетін жүйені логикалык құрылғы деп атаймыз. Кіретін дабылдарды х1, х2х, деп белгілейміз, ал шығыс дабылдарын У1, У2... У дейміз. Байланысты элементтер жүйесінің синтезін қарастырамыз. 1.1. мысал. Екі дабылды шамдардың қосу сызбанұсқасын үш кілт көмегімен жасау. HL1 шамды қосу үшін, бір мезгілде SAI және ЅА2 кілттерді тұйықтау қажет және SA3 ажырату керек. HL2 шамын қосу үшін, ЅА1 және ЅАЗ кілттерін тұйықтау немесе SA2 кілтін ажырату қажет және бір мезгілде ЅА1 кілтін тұйықтау керек. Дабылды шамдарды басқару үшін, кілтпен басқаратын электромагнитті реле колдану керек. Бірінші кезең. Сызбанұсқадағы барлық әрекеттегі бөлімшелердің кіріс және шығыс дабылдары орындалады. Кіріс дабылдары дегеніміз баскару кнопкаларының, кілттердің, Сонгы ажыратқыштың, датчиктердің үрдісі бақылайтын дабылдары және т.б. Шығыс дабылдары орындаушы элементтерді басқарады (реле, контакторларды, электромагниттерді және т.б.). Әр дабылға әріпті белгі беріледі. Реле катушкаларын кілтпен қосылатын, латын әліпбиі әріптерімен белгілейміз. Х1, Х1, Х1, реленің тұйықтайтын және ажырататын байланыстарын сәйкес жол әріпімен: тұйықтайтын байланыстар х), ху Х) ажырататынды х1, х2, Х1 Сызбанұсқаның HL1 шамын қосатын шығыс дабылын у, белгілейміз, HL2 шамдыкін сәйкес уз болады. Екінші кезең. Сөзді тұжырым бойынша, дабылды шамдардың қосуын жетілген дизъюнктивті қалыпты формада жазамыз: y1=x1x2x3 y2=x1x3+x1x2 Үшінші кезең. (1.1) теңдеуді жақша формасында өзгеретінін ықшамдаймыз: y2=x1(x3+x2) Нәтижесінде (10.1) теңдеуді пайдалану үшін төрт байланыс қажет, ол (10.2) тендеуге - үш байланыс (10.34 сурет) Байланысты элементтерге сызбанұсқа жасасаң, төртінші кезенді өткіземіз. Сызбанұсқа 10.34 суретте берілген, бұнда реленің байланыстарының бірізді тізбегі коньюкцияны таратады, байланыс санын азайтқанда жөнді, сызбанұсқаға бөлетін вентильдерді ендіріп. Функция тарататын байланысты элементтерге 1.2. мысал. сызбанұсқа құру 10.34 сурет. Дабылды шамдардың қосу сызбанұсқасы Осы функцияны жақша формасына өзгертеміз. Екі нұскасы болуы мүмкін: (10.3)... (10.5) теңдеулерге сәйкес сызбанұсқалар 10.35 а ... б суреттерде берілген. 10.35 а,б суреттегісызбанұсқаларды, 10.35 в суретте көрсетілген сызбанұсқаға түрлендіреміз. Осы сызбанұсқаға сәйкес логикалық теңдеу кұрамыз: Қарастырылатын сызбанұсқалар параллельді-жүйелі деп аталады немесе П сынып сызбанұсқалары дейді. Олардын параллельді (диэьюнк- цияға сәйкес) және жүйелі (коньюкцияға сәйкес) тізбектері бар. Пайдаланатын байланыс сандарын қысқарту үшін, көпірлік сызбанұска (Н сынып сызбанұсқасы) қолданылады. Көпірлі сызбанұсқа мысалы 10.36 а суретте берілген, онда н сынып сызбанұсқасында бөлек параллельді тізбектер өзара байланыс тізбектермен қосылады (10.36 суретте - х4 байланысымен) бұдан ток екі бағытта өте алады. Қарастырылған сызбанұсқаның логикалық тендеу түрі: Бұл теңдеуді Жақшалы формада жазуға болады Тапсырма: екі байланысты элементтің автоматты басқару жүйесін синтездеу қажет: қозғалтқыш және желдеткіш. Қозғалтқыш желдеткішті басқаруы керек, ал желдеткіштің айналу жылдамдығы тұрақты болуы керек, сонымен қатар берілген максималды жылдамдықтан аспауы керек. Шешім:
Бұл мәселені шешу үшін екі реттегішті пайдалану керек: желдеткіштің жылдамдығын басқару және желдеткіштің жылдамдығын шектеу реттегіші.
Түсіндіру: Желдеткіштің айналу жылдамдығы сенсоры желдеткіштің айналу жылдамдығы туралы Кері байланыс сигналын береді. Бұл сигнал желдеткіштің жылдамдығын реттегіштің кірісіне түседі. Реттеуші кері байланыс сигналын берілген айналу жылдамдығымен салыстырады және қозғалтқыш үшін басқару сигналын шығарады. Басқару сигналы қозғалтқыштың кірісіне түседі. Қозғалтқыш желдеткішке қуат береді, ол өз кезегінде белгіленген жылдамдықпен айналады. Желдеткіштің жылдамдық сенсоры сонымен қатар желдеткіштің жылдамдығын шектеу реттегішінің кірісіне кері байланыс сигналын береді. Реттеуші кері байланыс сигналын берілген максималды жылдамдықпен салыстырады және желдеткіштің жылдамдығын берілген максималды жылдамдықпен шектейтін қозғалтқыш үшін басқару сигналын шығарады. Берілген жүйеде элементтер байланысты, өйткені желдеткіштің жылдамдығы қозғалтқыштың қуатына байланысты. Байланысты элементтерді автоматты басқару жүйесінің синтезінің ерекшеліктері Байланысты элементтерді автоматты басқару жүйесін синтездеу кезінде келесі ерекшеліктерді ескеру қажет: Жүйе элементтері арасындағы байланыс. Жүйенің бір элементінің өзгеруі жүйенің басқа элементтеріне қалай әсер ететінін анықтау қажет. Басқару мақсаттары. Берілген шектерде қандай жүйе параметрлерін сақтау керектігін анықтау қажет. Басқару жүйесіне қойылатын талаптар. Басқару жүйесіне қандай талаптар қойылатындығын анықтау қажет, мысалы, басқару дәлдігі, өнімділік, үнемділік. Байланысты емес элементтерді автоматты басқару жүйесінің синтезінің ерекшеліктері Байланысты емес элементтерді автоматты басқару жүйесін синтездеу кезінде келесі ерекшеліктерді ескеру қажет: Жүйе элементтері арасындағы байланыстың болмауы. Бұл жағдайда жүйенің әрбір элементін жеке жүйе ретінде қарастыруға болады. Басқару мақсаттары. Жүйенің әр элементінің қандай параметрлерін белгіленген шектерде сақтау керектігін анықтау қажет. Басқару жүйесіне қойылатын талаптар. Басқару жүйесіне қандай талаптар қойылатындығын анықтау қажет, мысалы, басқару дәлдігі, өнімділік, үнемділік. жүктеу/скачать 3,22 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|