| 9-тапсырма. Жанартау.
Жанартау (лат. vulcanus – от, жалын деген мағынаны білдіреді) – Жер қабатының тереңдегі жарылымдары мен жарықтарынан оның бетіне шығатын балқыған тау жыныстары мен ыстық газдардың геологиялық құрамалары (32-сурет).
Жанартау атқылаған кезде оның терең магмалық ошақтарынан жер бетіне ыстық қоймалжың лава, газ және бу атқылайды.
32-сурет – Жанартау
1-сұрақ. Жанартаудың атқылауынан болатын зардаптарды атаңыздар.
2-сұрақ. Жанартаудың әрекетін шаруашылықта пайдалану жолдарын ұсыныңыздар.
10-тапсырма. Лимон шырыны
Лимон – ірі, салмағы 200-400 г., сопақша, сары түсті қалың қабықпен қапталған жеміс. Шырынының дәмі қышқыл.
Көптеген адамдар лимон шырынын тұрмыста кездесетін жағымсыз иістерді немесе лас болып көрінетін заттарды тазалауға қолданады. Лимонның құрамында адам денсаулығына пайдалы С дәрумені бар, темірге бай, эфир майы, кальций, калий т.б. болады.
1-сұрақ. Тұрмыста лимон қышқылын қолдану жолдарын ұсыныңыздар.
2-сұрақ. Аталған қасиеттерін ескере отырып, лимонды адамның денсаулығын жақсарту мақсатында қалай пайдалануға болады?
3-сұрақ. Өз ұсыныстарыңызды жазыңыздар.
11-тапсырма. Электромагниттік толқындар.
Егер 1990 ж. Қазақстанда республикалық екі телеарна және 4 радиохабар бағдарламасы болса, қазіргі кезде 50-ден 900 МГц-ке дейінгі аса жоғары радиожиілік аймағын қамтитын телеарналар саны үздіксіз көбейіп келеді. Байланыс құралдарына қойылып отырған заманауи талаптар олардың одан әрі жетілуін талап етеді, ақпаратты, бейнені, дыбысты жеткізудің сандық жүйесі енгізілуде, олар аналогтық теледидарды толығымен алмастыратын болады.
«KazSat-1», «KazSat-2», «KazSat-3» қазақстандық серіктер республикадағы серіктік байланысты, сандық теледидар және радиохабар байланыстарын қамтамасыз етуде (33-сурет).
33-сурет – Серіктік байланыс
Техниканың дами түсу арқасында байланыс құралдарының аппаратуралары да жетілдірілуде.
Мысалы, қарапайым телефондық байланыстың орнын функциялық мүмкіндіктері аса жоғары сандық телекоммуникациялық жүйелер алмастыруда.
Байланыс құралдарының дамуындағы басты өзгеріске көпшіліктің қолы жетімді Интернет деп аталатын әлемдік электрондық жүйенің пайда болуын жатқызуға болады.
Сұрақ. Байланыс құралдарының дамуы адамдардың қызметі мен күнделікті тіршілігіне қандай қолайлы жағдайлар туғызады?
Достарыңызбен бөлісу: | 
