Ісб физиологиясы бойынша практикалық сабақҚа арналған тапсырмалар тақырып

Фоторецепторлар торлы қабықта біркелкі орналаспаған: Таяқшалар – шетте, сауытшалар – орталықта.

Торлы қабықтың тораптық жасушаларының қозуы салдарынан осы жасушалардың аксондары құрайтын көру жүйке талшықтарымен ақапарат миға жеткізіледі. Көру жүйкесінің талшықтары-

Ми қыртысының шүйде бөлігі, тепкі сайы

К светопреломляющим средам глаза относятся роговица, хрусталик, стекловидное тело и передняя и задняя камеры глаза с водянистой жидкостью.

Световоспринимающая часть глаза представлена сетчаткой.

Алыс заттарға қарағанда жарық сәулесін сындыру күші әлсіздеу келеді,59Д.

Адам көзінің жарық сәулесін сындыру күші жақын қашықтықтағы заттарға қараған кезде күштірек болады,70.5Д

қызмет / бұзылыс/ аномалия

сипаттама / анықтама

Қазақша

На русском

English

түсті қабылдау аномалиясы (ерлер х-хромосомасында белгілі бір геннің болмауы)

екі көзбен қарағанда заттың бейнелері торлы қабықтың тиісті немесе бірдей бөлімдеріне түседі және осы екі бейне ми қыртысындағы көру орталығының бір аймақтарына келіп түседі. Сондықтан түйсігінде бірігіп біреу болып көрінеді.

көз бұршағының шетінен өткен сәулелер оның ортасынан өткендерге қарағанда күштірек сынады

көз ажырата алатын екі нүкте арасындағы ең аз қашықтық

зат анық көрінетін көз бен зат арасындағы ең қысқа қашықтық

жасыл түсті қабылдай алмау

қызыл түсті қабылдай алмау

көк және күлгін түсті қабылдай алмау

көздің жарыққа сезімталдығының артып (көру пигменттерінің қалпына келуінен), әлсіз жарық жағдайына бейімделуі

түсті мүлем ажырата алмау (сауытша аппаратының зақымдалуы)

көздің жарыққа сезімталдығының төмендеп, қатты жарық жағдайына бейімделуі

сәулелердің аккомодациялық өзгерістерсіз сындырылуы

көздің әр түрлі қашықта орналасқан заттарды анық көруге икемделуі

көзді бір нүктеге қадағанда көрінетін кеңістік

Алыстан көргіштік / гиперметропия.Көзілдірік- екі шеті ойыс ,ортасы дөңес

Жақыннан көргіштік / миопия.Көзілдірік – ортасы ойыс,екі шеті дөңес.

атауы

1. Астигматизм

2. Гиперметропия

3. Астигматизмді түзету

4. Гиперметропияны түзету

5. Миопияны түзету

6. Миопия

7. Эмметропия

A

B

C

D

E

F

G

А,С,Д

В

Пигменттер

A Йодопсин

B Родопсин

C Эритролаб

D Хлоролаб

Са²⁺ иондары белсенеді, Na+ иондарына өтімділік артады

ӘП

медиатор бөлінеді

родопсин ретинал мен опсинге ыдырайды, цис-ретинал изомерленеді

рецепторлық потенциал туындайды

жарық квантын жұту

транс-ретиналь

Лемниск жолы

Жұлын-таламус жолы

Рецепторлық

Терілік рецепторлар мен проприорецепторлар

Терілік рецепторлар және проприорецепторлар

Өткізгіш

жұлын түйіні (1-нейрон)--дорзалды/артқы

жұлын түйіні (1-нейрон)--жұлын сұр затының артқы мүйіздері (2-нейрон)--жұлын-таламустық жол--таламустың вентралды ядролары (3-нейрон).

орталық

Ми сыңарлары қыртысының артқы орталық қатпары

Ми сыңарлары қыртысының артқы орталық қатпары

Жанасу рецепторлары

Рецептор прикосновения

Touch receptors

Е-(сипап сезуді) қабылдайтын рецепторлар: Меркель дисклері, Мейснер денешіктері;

Қысым мен діріл рецепторлары

Рецепторы давления и вибрации

Pressure and vibration receptors

Д-қысымды, тербелуді қабылдайтын рецепторлар -Фатер-Пачини денешіктері

Жылу рецепторлары

Рецепторы тепла

Heat receptors

А-жылыны қабылдайтын - Руффини деншіктері;

Суық рецепторлары

Рецепторы холода

Cold receptors

С-суықты қабылдайтын - Краузе сауытшалары;

Ауырсыну рецепторлары (ноцицепторлар)

Болевые рецепторы (ноцицепторы)

Pain receptors (nociceptors)

В-ауырсынуды сезетін рецепторлар (ноцицепторлар) - бос жүйке ұштары.

Рецепторлардың атауы

A. Руффини денешіктері

B. Бос жүйке ұштары

C. Краузе сауытшалары

D. Фатер-Пачини денешіктері

E. Мейснера денешіктері