«Қышқыл негіздік алмасу бұзылыстары» Орындаған
жүктеу/скачать 27,26 Kb.
|
« ыш ыл негіздік алмасу б зылыстары» Орында ан
- Бұл бет үшін навигация:
- Қабылдаған:Кулямирова Ж.О Семей 2022
|
КеАҚ «Семей Медициналық университеті» «Қышқыл негіздік алмасу бұзылыстары» Орындаған: Әшірбай Бекжан Курс:2 курс Мамандығы: ЖМ Тобы:2102 Қабылдаған:Кулямирова Ж.О Семей 2022 Кіріспе. Қалыпты артериялық қан рН 7,35-тен 7,45-ке дейінгі өте тар диапазонмен шектелген. Қанның рН мәні 7,35-тен төмен адам ацидозда деп саналады (шын мәнінде, «физиологиялық ацидоз», өйткені оның рН 7-ден төмен түспейінше, қан шынымен қышқыл болмайды) және қанның рН 7,0-ден төмен үздіксіз болуы өлімге әкелуі мүмкін. Ацидоздың бірнеше белгілері бар, соның ішінде бас ауруы мен сананың шатасуы, адам летаргиялық және оңай шаршағыш болуы мүмкін. Қанның рН мәні 7,45-тен жоғары болған адам алкалозбен ауырады, ал 7,8-ден жоғары рН өлімге әкеледі. Алкалоздың кейбір белгілеріне когнитивті бұзылулар жатады (ол есін жоғалтуға дейін баруы мүмкін), аяқ-қолдардың шаншуы немесе ұюы, бұлшықеттердің жиырылуы мен спазмы, жүрек айнуы мен құсу. Ацидоз да, алкалоз да метаболикалық немесе тыныс алу бұзылыстарынан туындауы мүмкін. Негізгі бөлім Метаболикалық ацидоз: бастапқы бикарбонат тапшылығы Метаболикалық ацидоз Бикарбонаттың тым аз болуына байланысты қан тым қышқыл (рН 7,35-тен төмен) болғанда пайда болады, бұл бастапқы бикарбонат тапшылығы деп аталады. Қалыпты рН 7,40 кезінде бикарбонат пен көмір қышқылының буферіне қатынасы 20:1 құрайды. Егер адамның қанындағы рН 7,35-тен төмен түссе, онда ол метаболикалық ацидозда. Метаболикалық ацидоздың ең көп тараған себебі - қандағы органикалық қышқылдардың немесе артық кетондардың болуы. Метаболикалық ацидоздың сегіз себебінің алғашқы үшеуі медициналық (немесе әдеттен тыс физиологиялық) жағдайлар болып табылады. Күшті жаттығулар сүт қышқылының өндірілуіне байланысты уақытша метаболикалық ацидозды тудыруы мүмкін. Соңғы бес себеп белгілі бір заттардың жұтылуынан туындайды. Аспириннің белсенді түрі оның метаболиті, сульфасалицил қышқылы болып табылады. Аспириннің артық дозалануы осы метаболиттің қышқылдығына байланысты ацидозды тудырады. Метаболикалық ацидоз уремиядан да туындауы мүмкін, бұл несепнәр мен несеп қышқылының сақталуы. Метаболикалық ацидоз қандағы кетондардың көп мөлшері болатын диабеттік кетоацидоздан да туындауы мүмкін. Метаболикалық ацидоздың басқа себептері бикарбонат иондарының сақталуын тежейтін сутегі иондарының экскрециясының төмендеуі және диареяның салдарынан асқазан-ішек жолдары арқылы бикарбонат иондарының шамадан тыс жоғалуы. Метаболикалық алкалоз: бастапқы бикарбонаттың артық болуы Метаболикалық алкалоз метаболикалық ацидозға қарама-қарсы. Бұл бикарбонаттың тым көп болуына байланысты қан тым сілтілі болғанда (рН 7,45-тен жоғары) пайда болады (бастапқы бикарбонат деп аталады). Қандағы бикарбонаттың уақытша артық болуы асқазанның қышқылдық рефлюксі (қыжылдау) сияқты жағдайлар үшін бикарбонат, цитрат немесе антацидтердің шамадан тыс мөлшерін қабылдағаннан кейін болуы мүмкін. Алдыңғы гипофиздің адренокортикотрофиялық гормонның (ACTH) созылмалы гиперсекрециясы болып табылатын Кушинг ауруы созылмалы метаболикалық алкалозды тудыруы мүмкін. АКТГ шамадан тыс секрециясы альдостерон деңгейінің жоғарылауына және зәр шығару арқылы калийдің жоғалуына әкеледі. Метаболикалық алкалоздың басқа себептеріне құсу арқылы асқазаннан тұз қышқылының жоғалуы, гипертония кезінде диуретиктерді қолдану салдарынан калийдің азаюы және іш жүргізетін дәрілерді шамадан тыс қолдану жатады. Тыныс алу ацидозы: бастапқы көмір қышқылы/СО2 Артық Тыныс алу ацидозы көмірқышқылдың артық болуына байланысты қан тым қышқыл болғанда, СО-ның тым көп болуы нәтижесінде пайда болады2 қанда. Тыныс алу ацидозы пневмония, эмфизема немесе жүрек жеткіліксіздігі сияқты тыныс алуды бұзатын кез келген нәрседен туындауы мүмкін. Тыныс алу алкалозы: бастапқы көмір қышқылы/СО2 Жетіспеушілік Тыныс алу алкалозы көмір қышқылы мен СО тапшылығына байланысты қан шамадан тыс сілтілі болғанда пайда болады2 қандағы деңгейлер. Бұл жағдай әдетте CO тым көп болған кезде пайда болады2 өкпеден шығарылады, бұл гипервентиляция кезінде пайда болады, бұл қалыптыдан тереңірек немесе жиірек тыныс алу. Гипервентиляцияға әкелетін тыныс алу жиілігінің жоғарылауы төтенше эмоционалды күйзеліс немесе қорқыныш, қызба, инфекциялар, гипоксия немесе эпинефрин және норадреналин сияқты катехоламиндердің әдеттен тыс жоғары деңгейлеріне байланысты болуы мүмкін. Бір қызығы, аспириннің артық дозалануы - салицилаттың уыттылығы - организм бастапқы ацидозды өтеуге тырысатындықтан, респираторлық алкалозға әкелуі мүмкін. Ацидоз және алкалоз диагностикасы рН, СО үшін зертханалық сынақтар ішінара қысым (pCO2) және HCO3– ацидоз мен алкалозды анықтай алады, бұл теңгерімсіздіктің тыныс алу немесе зат алмасу екенін және компенсаторлық механизмдердің қаншалықты жұмыс істейтінін көрсетеді. pCO2 және жалпы HCO3– мәндер жағдайдың метаболизм немесе тыныс алу екенін және пациенттің мәселені өтей алғанын анықтауға көмектеседі. 2-кестеде осы жағдайларды жіктеу үшін пайдалануға болатын шарттар мен зертханалық нәтижелер келтірілген. Метаболикалық қышқыл-негіздік теңгерімсіздік әдетте бүйрек ауруынан туындайды және тыныс алу жүйесі әдетте өтеуге жауап береді. Қорытынды Қышқылдық-сілтілік үйлесімділіктің қалыпты деңгейде үсталып түруы физиологиялық жүйелердің катысуымен де болады. Олар организмнен кышқылдар мен сілтілерді шығарады және буферлік жүйе бөлшектерінің арақатынасын калпына келтіреді. Бұл негізінен тыныс алу жолдарымен жөне бүйректің қызметімен атқарылады. Сонымен бірге бауыр, асказан, ішектер жоне тері кышкылдык-сілтілік үйлесімді реттеуге біршама мөлшерде катысады жүктеу/скачать 27,26 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|