Жалпы білім беретін мектептің 8-сыныбына арналған физика пәні бойынша жаттығулар жинағы

1. Жабық ыдыстағы газды 150 Дж жылу жұмсап қыздырады. Газ қандай жұмыс атқарады? Осы процессте оның ішкі энергиясы қалай өзгереді?

Есептің берілу шарты бойынша жабық ыдыс делінген. Олай болса V=const көлем тұрақты. Сырттан алынған Q-жылудың есебінен газдың

температурасы артады. Газ молекулаларының жылдамдығы жоғарылайды. Яғни газ қысымы артады. Сондықтанда газдың ішкі энергиясын арттыруға жұмсалады. Q=U олай болса U=150дж A´=0

2. Кафелденген еденге бірдей биіктіктен массалары тең береді – мыс, екіншісі –болат, үшіншісі – темір үш шар түседі. Олардың қайсысы қаттырақ қызады?

Шарлардың массалары және түсу биіктіктері бірдей болғандықтан олардың - үшеуіндеде бірдей. Дегенмен шардың соғар кездегі энергиясы толық, шарлардың деформациялануына жұмсағанда мыс шар мол деформацияға түседі. Сондықтанда мыс шар көбірек қызады.

3. Изотермалық сығылудан кейін қоршаған ортаға 800дж бөлінсе, онда газ қандай жұмыс атқарады?

Термодинамикалық заңын берілген процесске жазсақ; Q=A+ΔU

есептің шартында изотермалық сығылудан кейін деп тұр.Олай болса сырттан жылу алынған жоқ. Q=0. Олай болса, A+ ΔU=0. A=- ΔU. ΔU=-800 Дж

Жауабы; ΔU=- 800дж.

4. Изохоралық суытуда ішкі энергия 250дж кенісе, онда газ қандай жұмыс жасайды?

Есептің шартында изохоралық деп отыр. Олай болса V=const . Көлемде өзгеріс болмаса онда А=0 жұмыс жаслынбайды газ 250 дж энергияны қоршаған ортаға беріледі.

Жұмыс: А=0

5. Адиабаталық процесс кезінде 350 дж жұмыс атқарылса онда газдың ішкі

энергиясы қалай және қаншаға өзгереді?

Термодинамикалық Ι – заңы: A+ ΔU=0.

Адиабатиалық процесте жылу алмасу жүрмейтіндіктен Q=0 олай болса: ΔU=-A Бұл процесте газдың ішкі энергиясы атқарылған жұмыс 350 дж шамасына кемиді. ΔU=-350 Дж

6. Изотермалық процесте газ жұмыс атқарады. Бұл ненің есебінен жүзеге асады?

Процесс изотермалық болғандықтан жүйенің ішкі энергиясы тұрақты. ΔU=const

яғни ΔU=0 . Сондықтанда, берілген жылу толығымен жұмыс

атқаруға жұмсалады.Q=A Яғный сырттан берілген жылудың есебінен жұмыс атқарылады. Q=A. ΔU=0
№ 13 – жаттығу.

1. Оң ататын қарулар жылу қозғалтқыштарына жата ма?

Жатады. Оқдәрі оталған кезде өте үлкен жылу мөлшері бөлінеді.

Бөлінген жылудың себебінен газдың ішкі энергиясы тез өседі. ΔU=A Ішкі энергияның өзгерісі оқты қуып шығу жұмысын атқарады.

2. Электр желісіне жалғанған тоңазытқыштың есігін ашып қою арқылы бөлмедегі ауаны салқындатуға бола ма?

Болады.

3. 
   Іштен жану қозғалтқышының пайдалы әсер коэффициенті 25 % . Ол нені білдіреді? ; Яғни отын жанғандағы отынның жану жылуының 25 бөлігі пайдалы жұмыс атқаруға жұмсалады.
   
4. 
   4 т . мұнайды 1500 м. Тереңдіктен сорып шығару үшін сорғының іштен жану қозғалтқышы бензиннің қандай мөлшерін жағады? Іштен жану қозғалтқышының П.Ә.К-І 30 % .
   

m=4 т=4 кг A_п =m·g·h, A_T=m_б·q