2. Сөздің логикалығы
Логикалық деп ойдың қайшылыққа ұрынбауын айтамыз.
|
|
3. Сөздің тазалығы
Сөздің тазалығы дегеніміз – сөйлеушінің әдеби тіл нормасын сақтаумен бірге, ана тілінің
мүмкіндігін пайдалана білу. Тілдің тазалығын бұзатын, оған нұқсан келтіретін факторларға
ана тіліндегі баламасы бола тұра, басқа тілдерлен енген сөздерді қалай болса солай
жұмсау (варваризмдер), жергілікті мәні бар сөздерді (деалектизмдер) талғамсыз қолдану,
мамандыққа байланысты шағын ортада кездесетін сөздер (профессионализмдер), сондай-ақ
құрбы-құрдастардың, әзіл-қалжыңы аралас адамдардың арасында сөзге кірістірілетін тілдік
құралдар (жаргонизмдер) сияқты жайлар жатады.
4. Сөздің мәнерлігі
Мәнерлілік сөздің эмоционалдық және экспрессивтік қасиеттеріне, екінші сөзбен айтқанда,
С cөздің стилистикалық бояуына тікелей байланысты.
СCөздің мәнерлігі дегеніміз – сөйлеушінің немесе жазушының тыңдарманын немесе оқырманын
)sҚызықтыра білуі, сөзін ұғындыра алу қабілеті.
5. Сөздің байлығы
Сөздің байлығы дегеніміз - әркімнің өз ана тілінің бар мүмкіндіктерін еркін пайдалана білуі.
6. Сөздің қисындылығы
Сөздің қисындылығы деп жеке сөздің, сөз тіркесінің грамматикалық тұлғалардың өз орнында
қолданылуын айтады.
Ауызекі сөйлеуде ресми стильдегі сияқты стандарт тілмен қарым-қатынас жасау күлкі туғызар еді.
Сатиралық немесе юморлық мақсатта олай етудің де керектігі болар, бірақ тура мағынасындағы
сөздің пайдаланылу табиғатына қарағанда, әр стильдің өзіне лайық синтаксистік құрылымының
болғаны жөн. Сондай-ақ, іс қағаздарын толтыру кезінде көркем әдебиет тіліндегідей сөздің
стилистикалық бояуын қолданудың еш қисыны болмайды.(318 сөз)
http://www.rusnauka.com/29_NIOXXI_2012/Pedagogica/2_118517.doc.htm
( Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінің доценті, п.ғ.к.
Қабатай Бидана «Сөз мәдениетінің сөйлеу сапалары»)
Терминдер
|
Негізгі ұғымдар
|
Тақырыпқа қатысты тілдік оралымдар,
эмоционалды-экспрессивті сөздер
|
|
|
|
2.Сөздің әуезділігін сақтау - көркем сөйлеудің сипаты» тақырыбында өз замандасыңызға хат жазыңыз
______________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
|
-
Достарыңызбен бөлісу: |
