Жануарлар экологиясы
жүктеу/скачать 12,6 Mb. Pdf көрінісі
|
жануарлар экологиясы
- Бұл бет үшін навигация:
- (Етух тіііагіз)
| (V. ^щапіеш)
атты кесіртке онын үзындығы 2,5 м, салмағы 1 Юкг-ға жетеді. Солтүстік Афрнка, Орта Азия, Оңтүстік Қазақстанның шөл белдемінде сур кесел немесе ш өл кеселі (У.^гізет) атгы кесел кесірткенін түрі таралған. Оның үзындығы қүирығымен косқанда 1,6м, салмағы 2,5-Зкг. Орталык жэне Орта Азия жерінде кездесетін кесіргкелердің ең ірісі болып табылады. Ол минутына 100-120 метрге дейін жылдамдықпен жүгіре алады. Әртүрлі жәндіктермен, өрмекшілермен эсіресе кесіртке, жылан, кеміргіштермен жэне қүстың жүмыртқа, балапандарымен қоректенеді. Қыста інінің аузьш топырақпен бітеп кысқы ұйқыға кетеді. Шөл кеселі Қазақстанның және Халықаралық қызыл кітабьгаа тіркелген. Жыландардан шөдде күм айдаһаршасы (Етух тіііагіз) жиі кездеседі. Ол кобінесе күм астында жасырын тіршілік етеді. Кұмға сүңгіп кіріп, күмның астымен еркін қозгалып жүре алады. Аулайтын анын андып үстау үшін денесі түгелдей қүмға көміліп жасырынады, тек көзі мен мүрны гана көрініп қозғалыссыз жатады. Маңайына қүмтышқан, кесіртке т.б. жеміне жарамды жануарлар таяп келгенде ғана күмнан дереу ытқып шығып, " денесімен 2-3 орап үстап алады. Кейде кеміргіштердің ініне кіріп те аулайды. Айдаһарша - усыз жылан. Оны кейбір жыртқыш қүстар, кірпі ұстап жейді. Шөл беддемінің қүстарында да денесінің ылғалын үнемдеуге және жазғы ыстыққа төзімділігін жақсаргуға бағытталған бейімделушілік байқалады. Шөлге бейімделген күстар да, бауырымен жорғалаушылар да оте қою несеп шығарады, оның кобін зэр кышкылы күрайды. Бүның нәтижесінде несеппен бірге сыртка бөлінетін сүйықтың молшері азаяды. Су ішу арқыльі кажетті ылғалды қанымдайтын қүстар жылдам үшуға қабшетп, үзақ үшуға төзімді болуының арқасында күн сайын алыстағы сулы жерге ұшып барып келу мүмкіндігін иеленген. Бұндай қүстардың нагыз мысалы ретінде бұлдырык тұқымдастарды жүктеу/скачать 12,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|