Митоздық хромосомалар
жеке, қарқынды боялатын тығыз денешік
түрінде кӛрінеді
.
Центромераларының орналасуына тәуелді митоздық
хромосомалардың бес типін ажыратады (1 кесте):
метацентрлік,
субметацентрлік, акроцентрлік, телоцентрлік, спутниктік.
Қалыпты
кариотипте телоцентрлік хромосомалар кездеспейді.
Хромосомалардағы иіндердің шетін
теломерлер
деп атайды, ол
хромосомаларды ӛзара немесе олардың фрагменттермен қосылуына
кедергі жасайтын арнайы бӛліктері.
Хромонемалар спиральды ширатылып, тығыздалып,
хроматидтерді
түзсе, екі хроматид
хромосоманы
түзеді.
1 - кесте
Центромераларының орналасуына тәуелді
хромосомалардың 5 типі
№
№
Хромосомалар
типі
Сипаттамасы
1
Метацентрлiк
иiндерінің ұзындығы тең
2
Субметацентрлiк
иiндерінің ұзындығы біршама тең
емес
3
3
Акроцентрлiк
бір иiні кішкентай, екіншісі ұзын
4
4
4
Спутниктік
екiншi буылтық пайда болады,
хромосоманың ол бӛлігін спутник
деп атайды
5
5
Телоцентрлiк
бiр иiнi бар, центромерасы
хромосоманың шетінде орналасады
|
