Жаратылыстану-математика

Әдебиет:

1.Дүние жүзілік контур картаға Солтүстік Америка және Евразия материгінде тараған төрттік дәуірдегі мұз басу кезеңінің оңтүстік шекарасын түсір.

а)мұз басу шекарасымен рельеф арасындағы байланысты түсіндір.

ә)Евразиядағы мұз жамаылғысының батыстан шығысқа қарай азаю себебін түсіндір.

б)картадан мұзданудың негізгі орталықтарын белгіле.

Тапсырманы орындау мына мәліметтер,29-30 суреттер негізінде жасалады.

Мұздану орталықтары:Кордильер, Киватин (62ºс.е. 98ºб.б.), Лабрадор (59ºс.е. 69ºб.б).

Мұзданудың максимальдық оңтүстік шекарасы: Флаттери мүйісінен шығысқа қарай Грейт-Фолскқа--- Миссури өзенімен Миссисипи өзенінің оң жақ жағалауымен Огайо өзенінің сағасына---Уилингке----Онтарио көлінің оңтүстік бөлігімен---Хорнелге----Хорнелден Нью-Йорктің солтүстігінен өтеді.(Алясканың солтүстік бөлігі мұзбен жабылған жоқ).

Евразия.

Мұздану орталықтары: Британ, Скандинавия, Солтүстік- Урал, Жаңа жер, Таймыр, Норильск.

Мұзданудың максимальдық оңтүстік шекарасы:Бристоль шығынағынан---Темза өзенімен---Орта –Герман таулары(Рейн сланец тауы, Гарц, Тюринген орманы, Руда тауы,Судет)---Карпат етгімен---Луцк---Сарны---Словечна---Житомир---Днепр өзенімен---Орели өзені сағасы---шұғыл солтүстікке қарай Орта орыс қыратының батыс бөлігімен Брянскге дейін,оңтүстікке қарай Козельск---Белева---Тула---Орта орыс қыратының шығыс бөлімен (Епифань, Елец) Хопра және Медведица өзендерінің құяр сағасына дейін---Волга маңы қыратының батыс бөлігімен солтүстікке қарай Пенза арқылы Волганы кесіп өтіпСура өзеніне---Киров қаласы---Урал тауы 62ºс.е. ---солтүстікке қарай Конда өзені---Демьянки өзені сағасы(Ертіс салассы)---Үлкен Юган өзенінің жоғарғы бөлігі—Кішкене Юган өзенінің жоғарғы бөлігі---Обь өзені Ваха өзені сағасы---оңтүстікке қарайСым өзені бастауы---Енисей өзені---Тунгуска өзені бастауынан жоғары---Марха және Оленек өзендерінің жоғарғы бөліктерімен өтеді.

Әдістемелік нұсқау:Тапсырмада берілген номенклатура бойынша контур картаға Солтүстік Америка және Евразия материгінде тараған төрттік дәуірдегі мұз басу кезеңінің оңтүстік шекарасын түсіріледі, сұрақтарға жауап беріледі.

Әдебиет:

Дүние жүзі контур картасына жер бетінің криогендік аймақтарының шекарасын түсір. Карта бойынша көп жылдық тоң рельеф формаларының таралуын сипаттап бер.

1-мұз жабыны және мәңгі тоң облысы, 2-жер қабығының маусымдық қату облысы,3-жер қабығының қысқа мерзімді қату облысы.