“жас ерекшелік психологиясы” курсы бойынша дәрістердің ҚЫСҚаша мазмұНЫ
жүктеу/скачать 310 Kb.
|
ЛЕКЦИЯ ЖАС ЕРЕКШЕЛІК ПСИХОЛОГИЯСЫ
- Бұл бет үшін навигация:
- Тұлғаның психологиялық уақыты
| Мотивтер. Мектепке дейінгі балалық шақта мінез-құлық мотивінің өзгеруінен тек оладың мазмұны ауыспайды, жаңа матив түрлері пайда болады. әртүрлі матив түрлерінен матасу, иерархия қалыптасады: біреулері бала үшін басқаларға қарағанда үлкен маңызға ие болады.
Кіші мектепке дейінгі кезеңдегі баланың мінез-құлқының негізгі сызығы болмайды. Бала қазір ғана өз құрдастарымен сыйлықтарды бөліседі және сол сәтте қолынан ойыншықтарды қайта алып қоюы мүмкін. Басқа бала қызығушылықпен анасына бөлме жинауға көмектеседі, ал бес минуттан кейін ойыншықтарын шаша бастайды. Себебі әртүрлі мотивтер бір-бірімен ситуация өзгеруіне байланысты мінез-құлыққа қандайда бір мотив жетекшілік етеді. Мотивтердің матасуы мектепке дейінгі кезеңдегі бала тұлғасының дамуында маңызды рөлге ие. Туындаушы мотив иерархиясы баланың мінез-құлқына белгілі бір бағыт береді. Оның даму көлеміне байланысты баланың тек жеке әрекеттерін емес, тұтастай мінез-құлқын бағалау мүмкіндігі пайда болады. Егер қоғамды мінез-құлық мотивтері, адамгершілік нормаларын сақтау маңызды болса, бала көп жағдайда қарама-қарсы қозуларға берілмей, солардың ықпалымен әрекет жасайды. Керісінше рхат сезімін жеке қабылдауға тырысу бала мінез-құлқының бұзылуына алып келеді. Мотивтердің матасуының пайда болуы бала барлық жағдайда бір әлеуметтік маңызы бар мотивтерді жетекшілікке алады деген сөз емес. Мұндай жағдай ересектерде кездеспейді. Кез-келген адамның мінез-құлқында көптеген әртүрлі мотивтерді кездестіруге болады. Алайда осы матасу әртүрлі мотивтердің теңдігін жоғалтып, бір жүйеге орналасуына алып келеді. Тұлғаның психологиялық уақыты – уақыт барысында өзінің физикалық және рухани өзгерістеріне индивидуалдық уайымдау. Балалық шақта ғана бала өзінің индивидуалдық өткені, қазіргі және болашағы бар екенін түсінеді. өзінің өткені туралы қзығушылықпен тыңдайды. Егер « оның тарихын » ересек мейіріммен және қызығушылықпен айтса, онда бала оны үлкен ынтамен бірнеше рет қайталап тыңдауға дайын. Осындай ынтамен мектепке дейінгі кезеңдегі бала өзінің болашағынан үміт күтеді. «Мен үлкен болып өскенде ...» - өмір жетістігі үшін баланың өте маңызды позициясы. Ес және қиял образы психологиялық уақыт финоменінің біліміне сәйкес келеді.Мектепке дейінгі кезеңде бала тұлғасының өмірлік жетістігінің қалыптасуы үшін ересектің қатысуы өте маңызды. жүктеу/скачать 310 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|