3-ТОҚСАН
Тапсырма
1. a) Қысым (қатты дене үшін) – бір өлшем бетке перпендикуляр бағытта түсетін күш.
Қатты дене үшін қысым қалай анықталады? P=F/S
Қысымды қалай азайтуға болады? Күш түсетін беттің ауданын үлкейтсе қысым азаяды.
Берілген суреттерді салыстырып, қай жағдайда баланың жерге ең көп қысым түсіргенін анықтаңыз. Жауабыңызды түсіндіріңіз.
Жауабы: С, себебі бұнда күш түсетін аудан басқаларынан қарағанда аз, сондықтан оған түсетін қысым көп болады.
2. Суретте сынапты барометрдің қарапайым түрі көрсетілген.
Атмосфералық қысым артқан кезде Х және Ү деңгейлері қалай өзгереді?
Х деңгейі жоғары көтеріледі.
Ү деңгейі төмен түседі.
Атмосфералық қысым сұйық бетіне төмен қарай бағытталған қысыммен әрекет етеді. Паскаль заңы бойынша ол қысым барлық бағыттарға бірдей беріледі. Сондықтан бұнда сынапты ілестіре көтеретін күш сыртқы атмосфералық қысым болып табылады.
3. Ардақ алқаның күмістен жасалғанын тексеру үшін оның салмағын ауада және суда өлшеді. Өлшеу нәтижелері:
рауа = 16,4 Н; рсу = 14,6 Н;
а) Неліктен ауадағы алқаның салмағы судағы салмағына қарағанда үлкен? Себебі, суда денеге ауырлық күшінен басқа ығыстырушы күш әрекет етеді.
b) Алқаның күмістен жасалғанын тексеру үшін келесі шамаларды анықтау керек.
Біз алқаның массасын табу үшін оның ауадағы салмағын еркін түсу үдеуіне бөлеміз:
𝑷 𝟏𝟔,𝟒
P=mg 𝒎 = = =1,64кг
𝒈 𝟏𝟎
алқаға әсер ететін кері итеруші күш ол алқаның ауадағы салмағы мен судағы салмағының айырымына тең, яғни
FА=Pа - Pс =16,4 – 14,6=1,8Н
алқаның көлемі: FА= ρсуgV формуладан 𝑽 𝑭 𝟏,𝟖 0,00018м
𝝆𝒈 𝟏𝟎𝟎𝟎𝟏𝟎
алқаның тығыздығы 𝒎 𝟏,𝟔𝟒 кг/м3
𝑽 𝟏𝟖
Кесте бойынша ρкүміс = 10500 кг/м3. Ардақ қандай нәтижеге келді?
Ардақ алқаны сатып алмайды, себебі оның тығыздығы – тиісті тығыздық мөлшерінен аз, демек ол алқа жасанды.
Достарыңызбен бөлісу: |