Жасыл қалемшелер Орындаған : Омарова Сабина лрл20-2к
жүктеу/скачать 1,8 Mb.
|
Омарова Сабина ЛРЛ20-2К
мат по контрол знан обуч
ЖЖасыл қалемшелер Орындаған : Омарова Сабина ЛРЛ20-2к Тексерген : Каспакбаев Е.М Қалемше– аналық өсімдіктен бөлініп алынған сабақ, тамыр, жапырақ. Cабақ және тамыр қалемшелері болып бөлінеді. Cабақ қалемшесі өсімдікті вегетативті көбейту үшін қолданылады. Дайындалу мезгіліне қарай: сүректелген қалемше және көк қалемше болып ажыратылады. Сүректелген қалемше буыннан, буын аралығы мен бүршіктен тұрады. Оны өсімдік өркені толық жетіліп, жапырақтары түскеннен кейін күзде немесе қыста дайындайды. Жасыл қалемшені отырғызу үшін ең жақсы уақыты-маусымның соңы және шілденің басы. «Жасыл қалемшелер» термині ағымдағы жылдың жас өскіндерін бұталарда және көпжылдық гүлді өсімдіктерде өсіп келе жатқан сабақтарда көбейту үшін пайдаланады. Көпжылдық өсімдіктерде жаз мезгілінде өсірілген сабақтар (флоксалар, көпжылдық астерлер, пиондар, лихнис және т.б.) кесу үшін қолданылады. Жасыл қалемшеңің мерзімі Дәстүрлі түрде жасыл қалемшелер гүлденуден кейін шамамен он күн ішінде жүзеге асырылады. Қалемшенің дайындығының критерийі олардың негізіндегі икемділігі (негізгі сабақтағы өсу орнында) болып табылады. Жас қашу сақинаға бүгіліп, аздап дыбыс естіледі: бұл жасыл кесудің қазірдің өзінде серпімді және тіпті жартылай ағаш екенін білдіреді. Дәл осы күйі кесу үшін оңтайлы болып табылады. Жасыл қалемшелер вегетациялық кезең ішінде жас өркендерден ұзындығы 5-15 см етіп дайындайды. Бұл қалемше түрімен көптеген жалпақ жапырақты және қылқан жапырақты ағаш түрлерін,қыстық қалемшелермен көбейту қиын ағаш-бұта түрлерін ( туя,шырша,арша,раушан,жұпаргүл және т.б) көбейтуге болады. Жасыл қалемшелерді жапырақтармен дайындап отырғызады,ірі жапырақты өсімдіктерде ассимиляция процесін баяулату мақсатында жапырағын қысқартады(1/2,1/4-ге). Жасыл қалемшелерді тамырландырғанда тек тамыр ғана өсіп шығады,ол сүректенген қалемшелерді тамырландырғанда тамыр мен бірге өсімдіктің жер беті бөліктері де қалыптасады.Кейбір өсімдік түрлері қалемшелерін тамырландырғанда агротехникалық шараларды дұрыс сақтаса тамырландырған жыл ішінде стандартты отырғызу материалын алуға болады. Жасыл қалемшелер тек тамырландырылған қалемшелерді өсіруге немесе бағалы әсем және дәрілік өсімдіктердің қалемшелік тікпелерін өсіруге пайдаланылады. Бұл қалемше түрін тамырландыру бір немесе екі жылда, жабық жерде қолайлы жағдай қалыптастыра отырып жүзеге асырады. Өркеннің жоғарғы бөлігінен дайындалып, төбе бүршіктері болатын болса, ондай қалемшелер жабық, ал қалемшенің төменгі және жоғарғы бөлігі кесілген болса онда ашық деп аталады. Отырғызғаннан кейін, қалемшемді суару ыдысынан жұқа електен суарады немесе субстрат пен жапырақтарды ылғалдандыру үшін көп мөлшерде шашыратылады. Әрі қарай, ауа ылғалдылығын шамамен 90% сақтау үшін екпелер пленкамен жабылады. Бұл сәтті тамыр алудың «құпиясы». Жеке бақшаларда жалғыз шламды тамырлау кезінде олар түбі жоқ пластик бөтелкемен жабылған, жабық тығынмен жабылған.Үйде раушанның,жұпаргүлдің, жасыл қалемшелердің әдетте кастрюльге тамырланып, шыны немесе банкамен жабылады. Жұмыс әдісі бірдей. Назар аударыңыз, олар шағын жылыжайларды (су буымен, ылғалды ауамен толтырылған - бұл құрылымның атауы) күн астында емес, жартылай көлеңкеде орналастырады, әйтпесе нәзік өсімдіктер сонда «піседі».Сондай-ақ бір жазғы қалемшемді тамырлаудың бұл әдісін қолданады. Олардың дайындығы бұрынғысынша бірдей, бірақ қабатты төсек орнына кесінділер стақанға, вермикулит пен судың «целлюлозасына» орналастырылады. Стаканның өзі мөлдір сөмкеге салынып, байланып, жарықта ұсталады, бірақ күн астында емес. Қаптама үнемі тексеріліп, құлаған жапырақтар жойылады, қажет болған жағдайда су қосылады. Жапырақтардың өсуінің басталуымен қаптаманың инелері шешіліп, өсімдіктер ауаға шығарылады, содан кейін олар шешіліп, ашық қалдырылады.Қалемшенің жанында тамырлардың пайда болуымен қаптама алынып тасталады, ал біраз уақыттан кейін қалемшені өсіру үшін тұқым төсегіне отырғызылады.Көктемде баспана біртіндеп жойылады және сәуір-мамыр айларында көшеттер арнайы төсекте өсіру үшін трансплантацияланады. Маусымда олар жақсы күтімді қамтамасыз етеді: тұрақты суару, толық тыңайтқышпен және жасыл инфузиямен 3-4 рет байыту. Әдемі тәжді қалыптастыру үшін өсіп келе жатқан бұтақтар қысылады немесе кесіледі, тамыр алу үшін жаңа қалемшені алады. Көпжылдық қалемшелер (флоксалар, астерстер, солиаго, көгілдір гүлдер, астильбалар, пиондар және т.б.) бүкіл жаз бойы дерлік, бірақ тамыз айының ортасынан кешіктірмей дайындалады және отырғызылады. Назарларыңызға рахмет жүктеу/скачать 1,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|