Жертану ғылымы туралы жалпы түсінік. Географиялық қабық, географиялық ғылымдардың жүйесі- салалары



бет1/4
Дата16.12.2023
өлшемі40,66 Kb.
#197319
  1   2   3   4
Байланысты:
емтихан сурактары


1 деңгей



  1. Жертану ғылымы туралы жалпы түсінік.Географиялық қабық, географиялық ғылымдардың жүйесі- салалары.

  2. Бастауыш сыныптар мұғалімін дайындауда «Жеаратылыстану» курсының маңызы.

  3. Географиялық қабықтар жайында талдап, олардың әрқайсысының ерекшеліктерін талда.

  4. Галактиканың құрылысы, құрылымы және пайда болуы туралы қазіргі кездегі ұғымдар.

  5. Күн жүйесі, оған енетін планеталар, жер планетасының Күн жүйесіндегі орыны.

  6. Ғарышты игеру және зерттеудегі ғылым жетістіктері. Галлактика, метеогалактика ұғымын талдау

  7. Жердің формасын зерттеген ғалымдар, жер құрылысы.

  8. Жердің өз білігінен айналуы және Күнді айнала қозғалуының нәтижесінде жыл мезгілдерінің ауысуы. Жыл мезгілдерінің ауысуының өлі және тірі табиғатқа тигізетін әсері.

  9. План жайында жалпы түсінік. Кіші затпен үлкен заттың планын түсіру, планың суреттен айырмасы

  10. Географиялық карта. Жердің планы мен географиялық картаның шаруашылықтағы маңызы.

  11. Жер бедері (рельеф) оны құрушы факторлар

  12. Жер шарындағы рельеф түрлері туралы жалпы түсінік беру, жер бедерін құрушы факторларды саралау. Жер бедері түрлеріне сипаттама беру.

  13. Қазақстан жер бедерінің даму тарихы, Қазақстан жер бедерінің ерекшелігі.

  14. Карта мазмұнына қарай бөлінуі, Тақырыптық карталар. Карта масштабтары.

  15. Гидросфера. Су-жердің сұйық қабығы. Су айналым, мұхит суларының құрамы мен қасиеттері.

  16. Ќұрлық сулары, құрлық суларына жалпы сипаттама. Жерасты сулары, оның түрлері және пайда болуы мен қасиеттері.

  17. Атмосфераның құрамы және құрылысы. Атмосфераның бүкіл тіршілік үшін және халық шаруашылығындағы маңызы. Атмосфера тазалығын сақтау.

  18. Атмосферадағы су. Ауа ылғалдылығы. Жер бетінде су буларының конденсациялануы мен сублемациялануы. Жауын шашынның жер шарында таралуының негізгі заңдылықтары.

  19. Сандар мен амалдар орындау

  20. Шамалар және өлшем бірліктері

  21. Әріппен берілген мәндеріндегі бірнеше әрпі бар әріпті өрнектің мәнін табу

  22. Төрт амалдан артық жақшалы және жақшасыз өрнектерде арифметикалық амалдардың орындалу тәртібін анықтау

  23. Теңдіктер мен теңсіздіктер. Теңдеулер.

  24. Геометриялық фигуралар және олардың классификациясы

  25. Геометриялық фигураларды кескіндеу және салу. Геометриялық фигуралар. Периметр, аудандарды табу әдісі

  26. 100 көлеміндегі сандар.

  27. Қосу және азайту.

  28. Геометриялық фигуралар және олардың ауданын табу. Көпбұрыштардың, қоршаған ортадағы заттар қабырғаларының ұзындығын өлшеу, периметрді табуға арналған формулаларды: Р= (а+в)·2, Р=а·4, Р=а+в+с қорытындылау,

  29. Натурал сандар және 0 саны. Бөлшектерді бастауышта оқыту

  30. Математикалық тіл. Санды және әріпті өрнектер




  1. деңгей

  1. Ауа рай және климат. Ауа райы туралы жалпы түсінік. Ауа массалары мен фронттары. Циклондар мен антициклондар. Климат және климат құрушы факторлар.



«Ауа райы» мен «климат» ұғымдарын бөле-жара қарауға болмайды, өйткені бұлардың екеуі де атмосфераның күйіне жатады.
Ауа райы дегеніміз осы сәттегі немесе қысқа уақыт аралығындағы, мысалы, тәулік ішіндегі. (тәулік ауа райы) белгілі бір жердегі атмосфераның күйі. «Тәуліктер ауа райы» ұғымы өте маңызды, өйткені тәуліктер дегеніміз атмосфера күйінің заңды өзгерістерінің ең қысқа табиғи кезеңі. Бұл өзгерістерді ауа райы элементтерінің ауаның температурасы мен ылғалдылығының, бұлттылықтың, жауын-шашынның, атмосфера қысымының желдің тәуліктік барысын бақылай отырып, қадағалауға болады.
Климат дегеніміз де атмосфераның күйі, бірақ белгілі бір кеңістікке немесе түгелдей алғанда Жерге тән күйі. Атмосфераның осындай күйі туралы түсінікті оның алмасуларының заңдылықтарын, яғни ауа райы режимін анықтауға мүмкіндік беретін ауа райы туралы көп жылдық мәліметтердің негізінде ғана алуға болады. Сонымен ауа райы мен климат өзара байланысты. Климат ауа райы арқылы қабылданады, ол ауа райынан қалыптасқандай болады. Ауа райы болса, белгілі бір климаттың фонында алып қаралады.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет